Teleskop Jamesa Webba zaobserwował składniki do budowy planet
Fot. Adobe Stock
Dzięki obserwacjom wykonanym przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba (JWST) astronomom udało się zaobserwować składniki potrzebne do budowy planet wokół setek młodych gwiazd w Małym Obłoku Magellana, który jest galaktyką karłowatą w pobliżu Drogi Mlecznej.
Wyniki przedstawiono w artykule, który ukazał się 24 kwietnia w „Nature Astronomy”.
Proces powstawania planet zaczyna się od niewielkich, mikroskopijnych ziaren pyłu. Z upływem czasu zlepiają się one ze sobą, tworząc struktury o wielkości kamieni, a potem skał i skalistych zwanych planetozymalami (podobnych do planetoid). Planetozymale zderzają się ze sobą i w ten sposób rodzą się jądra planet.
Materiały do powstawania pyłu, takie jak krzem, magnez, aluminium i żelazo, występują w Małym Obłoku Magellana we względnie niewielkich ilościach. Pod tym względem galaktyka ta przypomina raczej skład galaktyk z okresu kilku miliardów lat po Wielkim Wybuchu, aniżeli galaktyk współczesnych.
Olivia Jones z Royal Observatory w Edynburgu w Wielkiej Brytanii i jej zespół obserwowali setki młodych małomasywnych gwiazd w obszarze gwiazdotwórczym NGC 346 w Małym Obłoku Magellana. W zakresie promieniowania podczerwonego udało im się wykryć promieniowanie termiczne emitowane przez ciepły pył. Są to oznaki, że blisko młodych gwiazd krąży pył, a więc, gdy tylko gwiazdy te nieco bardziej dojrzeją, mogą wokół nich powstać planety.
Wyniki wskazują, że ilość pierwiastków potrzebnych do uformowania się skał jest w Małym Obłoku Magellana podobna do galaktyk znajdujących się znacznie dalej, około 11 lub 12 miliardów lat świetlnych od nas (przesunięcie ku czerwieni z = 2). Ten okres w ewolucji Wszechświata zwany jest czasem „kosmicznym południem”.
Jaki wniosek można wysnuć z obserwacji pyłu w Małym Obłoku Magellana? Autorzy wskazują, że skoro planety mogą powstawać w Małym Obłoku Magellana, to zapewne mogły formować się także w tych odległych czasach w historii Wszechświata.
Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba został wystrzelony przez NASA pod koniec 2021 roku. Jest określany jako następca Kosmicznego Teleskopu Hubble’a. Naukowcy mają nadzieję, że pomoże w poszerzeniu naszej wiedzy m.in. o powstawaniu planet i o początkach Wszechświata.(PAP)
cza/ agt/
Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.
