Niedźwiedzie polarne mogą żyć w mroźnej Arktyce m.in. dlatego, że jedzą głównie foki. Tak tłusta dieta u człowieka prędzej czy później oznaczałaby zawał, ale niedźwiedzie znoszą ją doskonale dzięki odpowiednim mutacjom - piszą naukowcy na łamach „Cell".
"W dość ograniczonym czasie niedźwiedzie polarne w wyjątkowy sposób przystosowały się do ekstremalnego życia na lodzie Arktyki, co pozwoliło im opanować jeden z najtrudniejszych do życia klimatów i najbardziej nieprzyjazne warunki" - zaznacza jeden z autorów badania, Rasmus Nielsen z University of California w Berkeley (USA).
Jednym z przystosowań do tego środowiska jest dieta, której podstawę stanowią tłuste foki. Tłuszcz może stanowić nawet połowę masy ciała niedźwiedzi polarnych, a stężenie cholesterolu w ich krwi jest tak wysokie, że analogiczna wartość u ludzi wywołałaby choroby układu krążenia.
Naukowcy nie wiedzieli dotychczas, jak organizmy niedźwiedzi radzą sobie z ryzykiem chorób serca. Aby lepiej zrozumieć procesy ewolucji, dzięki którym w mroźnym i niegościnnym środowisku pojawiły się takie adaptacje - naukowcy chcieli najpierw ustalić, kiedy niedźwiedzie polarne mogły się pojawić jako odrębny gatunek.
Aby na to pytanie odpowiedzieć, Nielsen nawiązał współpracę z Eske Willerslevem z Uniwersytetu Kopenhagi (Dania) i Junem Wang z BGI-Shenzhen (Chiny). Wspólnie zbadali sekwencję genów i poddali analizie kompletne genomy 79 niedźwiedzi polarnych z Grenlandii oraz 10 niedźwiedzi brunatnych z różnych części Ziemi. Jak stwierdzili, oba gatunki rozdzieliły się nie dawniej niż 500 tys. lat temu. Wcześniejsze dane z innych źródeł wskazywały górną granicę tego wydarzenia (które miało nastąpić nie wcześniej niż pięć milionów lat temu).
Od tej pory niedźwiedzie polarne ewoluowały dość szybko dzięki temu, że w ich genach akumulowały się mutacje związane z pracą układu krążenia i metabolizmem kwasów tłuszczowych. Obie te sfery u ludzi są ściśle związane z chorobami serca. Wiadomo też, że jeden z tych genów (zwany APOB) odgrywa rolę w przenoszeniu cholesterolu z układu krążenia do komórek ciała, przez co redukuje ryzyko chorób serca.
Zmiany te są silną, genetyczną reakcją organizmu na stale podwyższony poziom tłuszczu i obecny w diecie cholesterol. Dzięki nim niedźwiedzie mogą dziś zjadać ogromną ilość tłuszczu i nie okupują tego większą skłonnością do chorób układu krążenia. (PAP)
zan/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
