Fot. Adobe Stock

Rentgenowska linia XMaS pomaga w opracowaniu technologii odzyskiwaniu metanu

XMaS brzmi niemal jak Boże Narodzenie, ale fizycy używają tego skrótu do szczególnej wiązki promieni X. W europejskim synchrotronie ESRF zespół z udziałem polskich naukowców podgląda „na żywo”, jak atomy miedzi w zeolicie przemieszczają się podczas aktywacji katalizatora.

  • Fot. Adobe Stock

    Nowy rodzaj emiterów światła kwantowego - na wyciągnięcie ręki

    W technologiach kwantowych ważna jest umiejętność uzyskiwania pojedynczych bliźniaczo podobnych fotonów. Badacz z CFT PAN pokazał, jak można poprawić jakość źródeł światła, czyniąc z celu, w który uderza laser - dobre do kontrolowania źródło fotonów.

  • Fot. Grzegorz Krzyżewski/ ICHF PAN
    Nagrody

    Mateusz Zarzeczny z FUW zdobywcą Złotego Medalu Chemii 2025

    Mateusz Zarzeczny z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego otrzymał Złoty Medal Chemii 2025. Jego zwycięska praca dyplomowa „Wielopoziomowa kontrola właściwości chiroptycznych w morfologicznie chiralnych fazach ciekłokrystalicznych”. W tym roku do konkursu zgłoszono aż 61 prac z 15 uczelni - podali organizatorzy.

  • Odpowiedniość strukturalna między fulerenami boru a dwuwymiarowymi borofenami. Klaster B₄₀ odpowiada warstwie χ₃, natomiast B₆₅ odpowiada warstwie β₁₂. (Źródło: N. Gonzalez Szwacki, Wydział Fizyki UW).

    Od fulerenów do struktur 2D: przepis na projektowanie nanostruktur boru

    Fizyk z UW opracował model wyjaśniający różnorodność nanostruktur boru, od pustych w środku klastrów molekularnych po ultracienkie warstwy 2D. Odkrycie to pozwala nie tylko zrozumieć istniejące nanostruktury boru, lecz także przewidywać i projektować nowe materiały o pożądanych właściwościach.

  • Fot. Adobe Stock

    Naukowcy udowodnili istnienie tetrakwarków

    W tunelu Wielkiego Zderzacza Hadronów (LHC) fizycy z całego świata, w tym z Polski, badają egzotyczne cząstki złożone z czterech kwarków powabnych. Te cząstki dotychczas były jedynie równaniem wyprowadzonym przez teoretyków, teraz po raz pierwszy udowodniono ich istnienie.

  • Fot. Adobe Stock
    Technologia

    Polscy fizycy budują superczułe radio na atomach

    Tam, gdzie zwykłe anteny zaczynają przeszkadzać, do gry wchodzi radio na atomach. Mikrofale delikatnie zmieniają stan atomów rubidu, a lasery zamieniają te zmiany w czytelny sygnał. Taki odbiornik jest superczuły i wyjątkowo cichy dla otoczenia. Powstał właśnie w laboratoriach Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

  • Fot. Adobe Stock

    Co naprawdę skręca polaryzację światła?

    Od lat fizycy twierdzili, że w efekcie Faradaya główną rolę gra elektryczna część fali świetlnej. Nowe badania pokazują, że niesione przez nią drgania pola magnetycznego także biorą udział w zjawisku skręcania płaszczyzny polaryzacji. To zmienia sposób, w jaki powinniśmy myśleć o projektowaniu laserów i precyzyjnych czujników.

  • Adobe Stock
    Popularyzacja

    „A very knotty problem" - kolejny wykład z serii „Zapytaj fizyka”

    „A very knotty problem", czyli temat nietypowej grupy białek, które zawierają w swojej strukturze węzeł - to temat kolejnego wykładu z serii „Zapytaj fizyka” na FUW. W czwartek 27 listopada wygłosi go prof. Sophie Jackson.

  • Polscy fizycy znaleźli sposoby, by sięgnąć po splątanie wpisane w identyczną tożsamość cząstek — ujawniając w ten sposób zaskakującą formę kwantowej nielokalności, wynikającą wyłącznie z ich nierozróżnialności, mat. prasowe

    Nielokalność leży w naturze identycznych cząstek

    Nie trzeba sztucznie splątywać cząstek, aby czerpać z ich nieklasycznych właściwości choćby w dziedzinie informacji kwantowej i technologii kwantowych. Nielokalność jest dosłownie na wyciągnięcie ręki, bo wynika z ich fundamentalnej identyczności – ustalili polscy naukowcy.

  • Fot. Adobe Stock

    Skręcony magnes dla szybszej elektroniki

    Metaliczny „skręcony” magnes przewodzi prąd łatwiej w jednych kierunkach niż w innych i daje silny sygnał do jego odczytu bez zewnętrznego pola. To szansa dla spintroniki. Przełomu dokonał międzynarodowy zespół z udziałem dr inż. Kamila Kolincio z Politechniki Gdańskiej.

Najpopularniejsze

  • Kompleks związek-kation. Źródło: ACS

    Polacy opracowali cząsteczki, które przestają świecić w obecności zanieczyszczeń metalami

  • Toksyczny pigment w grobach kobiet sprzed 2 tys. lat

  • Ekspert: ortopedia wchodzi w nową erę

  • Raport: co trzeci 8-latek ma nadwagę, a prawie połowa podwyższony cholesterol

  • Podczerwień i sztuczna inteligencja przyspieszają diagnozę endometriozy

  • Fot. Adobe Stock

    Supermasywna czarna dziura większa niż dopuszcza teoria

  • Wysoko przetworzone diety roślinne są szkodliwe dla serca

  • Badacze: dawanie prezentów z drugiej ręki to przemyślana decyzja

  • Obniżony poziom choliny w mózgu powiązany z zaburzeniami lękowymi

  • Napoje energetyczne mogą sprzyjać udarom

Fot. Adobe Stock

Choinka niejedno ma imię

Świąteczna choinka jest trwałym elementem świąt w Polsce od ponad dwustu lat. Pomimo różnych mód zielone drzewko utrzymało swoją pozycję, chociaż pod tą nazwą kryją się zupełnie różne gatunki drzew.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera