Wykorzystując dane satelitarne, które były dotychczas praktycznie bezużyteczne, naukowcy opracowali nową mapę dna oceanu.

Mapa jest dwa razy bardziej dokładna, niż jej wcześniejsza wersja, stworzona niemal 20 lat temu - oceniają jej twórcy, naukowcy z California\'s Scripps Institution of Oceanography (SIO), University of Sydney, NOAA i ESA.

"Jedną z rzeczy, które można tam bardzo wyraźnie dostrzec, są pagórki abisalne, najpowszechniejsze formy ukształtowania powierzchni na ziemi" - podkreśla główny autor publikacji z badań, David Sandwell, geofizyk z SIO.

Na nowej mapie można znaleźć niedostrzegane dotychczas, kontynentalne połączenia dna pomiędzy Ameryką Południową i Afryką czy dowody na rozrastanie się dna oceanicznego w rejonie grzbietu śródoceanicznego w Zatoce Meksykańskiej. Miejsca te były aktywne 150 mln lat temu, a obecnie pokrywa je warstwa osadów o grubości ponad 1,5 km.

Mapa pozwala lepiej niż dotychczas poznać tektonikę głębin czy pomóc opracować dokładniejszy profil dna morskiego - zaznaczają autorzy publikacji. Aktualne profile, powstałe w oparciu o dane przekazywane z różnych statków, mocno się różnią. Autorzy badania zwracają uwagę, że nawet dziś nieznana jest dokładna głębokość dna morskiego aż w 80 procentach jego powierzchni. Problem dotyczy zwłaszcza tych obszarów, gdzie dno pokrywa gruba warstwa osadów.

Przy okazji analizy nowych danych naukowcy badali też mechanizmy trzęsień ziemi. Jak zaznaczają, podwodne góry i trzęsienia ziemi mają ze sobą sporo wspólnego, a większość podwodnych gór to nieczynne już wulkany. Są one zwykle obecne w pobliżu aktywnych tektonicznie granic płyt, grzbietów śródoceanicznych czy stref subdukcji.

Tworząc mapy naukowcy wykorzystali dane z satelity NASA Jason-1 i z satelity ESA CryoSat-2, którego głównym zadaniem jest badanie lodowców w regionach polarnych. Instrumenty tego satelity pracują również podczas przelotu nad oceanami. (PAP)

zan/ agt/