Znaczną część swojego pobytu na ISS polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski poświęci na działalność naukową. W ramach technologiczno-naukowej misji IGNIS przeprowadzi 13 eksperymentów, których wyniki będą miały wpływ na rozwój m.in. medycyny, biologii, inżynierii oraz szeroko pojętych technologii kosmicznych .
Proces przygotowań, poprzedzający podpisanie kontraktów przez firmy i instytucje naukowe, trwał kilka miesięcy. W tym czasie Europejska agencja Kosmiczna we współpracy z Ministerstwem Rozwoju i Technologii oraz Polską Agencją Kosmiczną, oceniła wykonalność oraz bezpieczeństwo zgłoszonych eksperymentów. Po wstępnej kwalifikacji, wybrane zespoły pracowały nad przygotowaniem pełnej dokumentacji eksperymentów, aby zapewnić ich realizację podczas misji.
Na ISS załoga misji AX-4, w tym Uznański-Wiśniewski, będzie przebywała 14 dni. Eksperymenty zostaną przeprowadzone w laboratorium Columbus, które funkcjonując w warunkach mikrograwitacji stanowi unikalne środowisko umożliwiające astronautom prowadzenie badań, testowanie nowych technologii, a tym samym przesuwanie granic wiedzy.
Wszystkie eksperymenty opisywaliśmy w serwisie Nauka w Polsce. Oto ich lista:
1. Immmune Multiomics - eksperyment Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie.
Jego celem jest zrozumienie, w jaki sposób mikrograwitacja wpływa na układ odpornościowy człowieka. Analizując zmiany w ekspresji genów oraz badając procesy regulujące ekspresję genów w komórkach krwi, naukowcy spodziewają się odkryć, jak adaptacja do warunków kosmicznych wpływa na zdolność organizmu do obrony przed infekcjami.
W ramach eksperymentu przetestowana zostanie przeżywalność genetycznie zmodyfikowanych drożdży, wzbogaconych białkiem niesporczaków, w warunkach promieniowania i mikrograwitacji. Celem jest określenie możliwości ich użycia jako biofabryk, które mogłyby być wykorzystywane zarówno podczas podróży kosmicznych, jak i na Marsie czy na Księżycu.
3. Human Gut Microbiota - eksperyment Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie.
Eksperyment koncentruje się na zmianach w mikrobiomie jelitowym astronauty podczas krótkotrwałej, dwutygodniowej misji kosmicznej. Wyniki tych badań mogą wpłynąć na opracowanie przyszłych strategii żywieniowych dla astronautów przebywających na niskiej orbicie okołoziemskiej w warunkach zredukowanej grawitacji, a także pomóc w utrzymaniu ich zdrowia i wydajności zarówno podczas misji, jak i po jej zakończeniu.
4. RadMon-on-ISS - eksperyment SigmaLabs sp. z o.o.
Projekt technologiczny skupiający się na rozwijaniu skalowalnych detektorów promieniowania przeznaczonych do użytku w zarówno załogowych, jak i bezzałogowych misjach kosmicznych. Głównym celem jest umożliwienie dokładniejszego monitorowania parametrów środowiska radiacyjnego w czasie rzeczywistym. Jest to kolejny krok do tworzenia precyzyjnych modeli środowiska radiacyjnego w kosmosie oraz rozwoju bardziej niezawodnych systemów elektronicznych na potrzeby eksploracji przestrzeni kosmicznej.
5. LeopardISS - eksperyment KP Labs sp. z o.o.
Projekt technologiczny, który ma na celu pokazanie działania zaawansowanej jednostki przetwarzania danych, która umożliwi zastosowanie rozwiązań sztucznej inteligencji (AI) w kosmosie. Eksperyment pomoże w rozwoju inteligentnych i autonomicznych systemów do przyszłych misji, wspierając między innymi aplikacje takie jak nawigacja łazików, mapowanie 3D i eksploracja trudnego terenu ciał niebieskich. Dzięki temu, że testowanie AI staje się bardziej dostępne, projekt przyczyni się do zwiększenia dostępności technologii kosmicznych dla większej liczby osób i organizacji. Jest to kluczowe dla przyszłości eksploracji kosmicznych, gdzie autonomiczne systemy będą odgrywać coraz większą rolę w realizacji misji kosmicznych.
6. AstroMentalHealth - eksperyment Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Eksperyment bada wpływ izolacji kosmicznej na zdrowie psychiczne człowieka. Badania będą analizować interakcję astronauty ze środowiskiem, zmiany w stanie emocjonalnym oraz efektywność pracy w warunkach długotrwałej izolacji. Wyniki tego eksperymentu przyczynią się do opracowania lepszych systemów wsparcia psychologicznego dla załóg kosmicznych.
7. Space Volcanic Algae - eksperyment Extremo Technologies sp z o.o.
Eksperyment naukowy bada zdolność ekstremofilnych mikroglonów wulkanicznych do przetrwania i adaptacji w warunkach kosmicznych. Wyniki tych badań będą miały istotne znaczenie dla przyszłych misji kosmicznych, a także dla zastosowań w systemie obiegu zamkniętego i medycynie kosmicznej.
Projekt ma na celu badanie stabilności polimerowych systemów przechowywania leków w warunkach kosmicznych. Wyniki tego badania będą miały wpływ na opracowanie bardziej efektywnych strategii przechowywania i stosowania leków podczas długotrwałych misji kosmicznych.
9. EEG Neurofeedback - eksperyment Akademii Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku.
Projekt badawczy zakłada zastosowanie neurofeedbacku EEG w celu obniżenia poziomu stresu u astronautów podczas długotrwałej izolacji. Badania obejmują pomiary przed i po locie, sesje treningowe neurofedbacku EEG oraz diagnozę samopoczucia astronauty w trakcie misji na ISS. Celem eksperymentu jest poprawa efektywności psychomotorycznej astronautów, co może przyczynić się do lepszej wydajności i dobrostanu załogi podczas misji kosmicznych. Wyniki badania mogą mieć zastosowanie w każdych warunkach stresogennych na Ziemi.
10. PhotonGrav - eksperyment Cortivision sp. z o.o.
Eksperyment testuje interfejs mózg-komputer oparty na funkcjonalnej spektroskopii bliskiej podczerwieni (fNIRS) w warunkach mikrograwitacji. Zbadana zostanie możliwość sterowania komputerami w kosmosie wyłącznie za pomocą aktywności mózgu bez zaangażowania mięśni. Celem badania jest ocena możliwości komunikacji bez użycia mięśni, co może znaleźć zastosowanie zarówno w przestrzeni kosmicznej, jak i w ekstremalnych warunkach na Ziemi.
11. MXene in LEO - eksperyment Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie
Eksperyment bada stabilność nanomateriałów typu MXene w warunkach kosmicznych oraz testuje ich zastosowanie w urządzeniu ubieralnym do pomiaru pulsu. Wyniki tego badania mogą przyczynić się do rozwoju zaawansowanych czujników medycznych i telemedycyny.
Eksperyment wykorzystuje zaawansowaną sztuczną inteligencję (AI) do analizy zmian w tkankach miękkich układu ruchu astronautów wynikających z pobytu w warunkach mikrograwitacji jak i przygotowań do misji. Celem eksperymentu jest lepsze zrozumienie wpływu misji kosmicznych na organizm ludzki oraz rozwój nowych metod diagnostycznych wykorzystujących AI. Wyniki tego badania mogą znacząco przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa i kondycji astronautów podczas długotrwałych misji kosmicznych.
13. Wireless Acoustics - eksperyment Svantek Sp. z o.o.
Eksperyment koncentruje się na rozwoju systemów monitorowania hałasu na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Celem jest opracowanie bezprzewodowych rozwiązań, które będą zdolne do ciągłego monitorowania warunków akustycznych. Dzięki temu możliwe będzie zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu załóg kosmicznych, minimalizując skutki hałasu na zdrowie astronautów.
Nauka w Polsce
agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
