Raport przygotowały Fundacja Edukacyjna Perspektywy i Ośrodek Przetwarzania Informacji - Państwowy Instytut Badawczy (OPI) w ramach organizowanej od 18 lat akcji „Dziewczyny na politechniki!”. Autorkami opracowania są dr Anna Knapińska, Katarzyna Pyrtek i Anna Maziarczyk z OPI.

„Raport to inicjatywa, która nie tylko promuje studia STEM (ang. science, technology, engineering, mathematics, czyli nauka, technologia, inżynieria i matematyka – przyp. PAP) wśród młodych kobiet, ale także zmienia sposób, w jaki myślimy o roli kobiet w nauce i technologii” – czytamy w publikacji.

Za materiał do jego stworzenia posłużyły dane z lat akademickich od 2019/2020 do 2023/2024. Przypomniano w nim, że w ubiegłym roku akademickim na polskich uczelniach studiowało ponad 1 mln 234 tys. osób.

„W ciągu ostatnich pięciu lat liczba studentów publicznych uczelni technicznych spadła z 221,5 tys. do 192 tys. Na niepublicznych uczelniach technicznych z kolei odnotowano wzrost z 18,6 tys. do ponad 19 tys. Równocześnie udział kobiet pozostaje stały wśród studentów technicznych uczelni publicznych (33,3 proc) i niepublicznych (35,6 proc)” – podkreślono w opracowaniu.

Ogólny poziom feminizacji obu typów uczelni technicznych w roku 2023/2024 wyniósł 33,5 proc. W latach 2020-2024 ten odsetek spadł o 14,37 proc.

Wyższe szkoły techniczne o profilu zawodowym odnotowały w roku 2023/2024 roku wyższy odsetek kobiet (41,9 proc.) niż uczelnie akademickie (33,1). Z kolei w akademickich uczelniach wyższy był poziom feminizacji kierunków z obszaru nowych technologii (15,8 proc. w porównaniu z 10,5 proc. na uczelniach zawodowych).

Z raportu wynika, że liczba kobiet na kierunkach studiów z obszaru nowych technologii w 2024 r. wyniosła 17 proc. Odsetek kobiet studiujących te kierunki wzrósł w latach 2020–2024 o 15,1 proc. O ponad 35 proc. wzrosła w tym samym czasie liczba studentek na kierunkach informatycznych – do 17,3 proc. w ubiegłym roku akademickim.

Najwięcej kobiet na kierunkach z obszaru nowych technologii studiuje na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (21,4 proc.), Politechnice Łódzkiej (19,9 proc.) i Wojskowej Akademii Technicznej im. Jarosława Dąbrowskiego (18,3 proc.).

Trzy wiodące w tej kwestii uczelnie niepubliczne to Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Bielsku Białej (18,1 proc), Polsko-Japońska Akademia Technik Komputerowych w Warszawie (15,9 proc.) i Akademia WIT w Warszawie (13,3 proc.).

Na uczelniach technicznych jedynym sfeminizowanym kierunkiem spośród tych, na których studiuje co najmniej sto osób, jest inżynieria biomedyczna (62,4 proc. kobiet). Najbardziej zmaskulinizowany kierunek to z kolei inżynierskie zastosowanie informatyki w elektrotechnice (96,8 proc.).

„Większa reprezentacja kobiet w branży technologicznej może być inspiracją i zachętą dla dziewcząt, które chcą podążać tą ścieżką kariery. Widok kobiet odnoszących sukcesy w dziedzinie inżynierii podważa stereotypy i wzmacnia aspiracje” – podsumowały autorki opracowania.

Raport "Kobiety na politechnikach 2025" jest dostępny na stronie radon.nauka.gov.pl.

Fundacja Perspektywy działa od 2006 r. na rzecz różnorodności i równości w obszarach nauki, technologii i innowacji. Realizuje misję zwiększania udziału kobiet w obszarach STEM m.in. poprzez programy "Dziewczyny na politechniki!" i "Dziewczyny do ścisłych!", w których do tej pory wzięło udział 200 tys. młodych kobiet. Fundacja prowadzi też m.in. program stypendialny dla studentek informatyki "Nowe technologie dla dziewczyn" i jego wersję dla studentek z Ukrainy.

OPI to interdyscyplinarna jednostka naukowa tworząca oprogramowanie systemów informatycznych dla polskiej nauki i szkolnictwa wyższego. Główne obszary badań prowadzonych w instytucie to m.in.: algorytmy uczenia maszynowego, analiza sentymentu, sieci neuronowe, interakcja człowiek-komputer i systemy komputerowego wspomagania decyzji. (PAP)

Nauka w Polsce

abu/ agt/