Rekonstrukcja życia Paradoxophidion richardoweni z późnego eocenu (37 milionów lat temu) w Anglii. Grafika: Jaime Chirinos, z arch. Georgiosa Georgalisa.

Nowy gatunek węża sprzed 37 mln rzuca światło na wczesną ewolucję „zaawansowanych węży”

Wśród dzisiejszych węży dominujące są te z grupy Caenophidia. Paleontolodzy opisali i nazwali nowy gatunek węża sprzed 37 mln lat. To odkrycie rzuca światło na nie do końca poznane wciąż początki ewolucji tej grupy. Interesujący jest też sam wąż – z mozaiką cech anatomicznych z bardzo różnych grup.

  • 12.09.2025 PAP/Piotr Polak
    Życie

    Powstała baza żółwi żyjących na terenach Polski i Czech od triasu po dziś

    Informacje na temat blisko 300 okazów żółwi żyjących na terenach Polski i Czech od ok. 215 mln lat temu po dziś – objęła baza danych stworzona przez naukowców z Instytutu Paleobiologii PAN. W otwartym dostępie można znaleźć informacje o okazach, ich zdjęcia i modele 3D.

  • Rekonstrukcja wyglądu jurajskiego żółwia z Krzyżanowic autorstwa Bogusława Waksmundzkiego.
    Życie

    Ślady na pancerzach jurajskich żółwi – zapisem złożonych relacji tych zwierząt z innymi organizmami

    Naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego zainteresowały licznie występujące i niejednorodne dołki na pancerzach „polskich” żółwi żyjących 150 mln lat temu. Ich analizy wykazały, że te ślady m.in. pasożytnictwa czy ataku drapieżnika, w szerszej perspektywie są zapisem relacji żółwi z innymi organizmami.

  • Toń morska w jurze i w kredzie. Arch. Macieja Pindakiewicza
    Życie

    Ryby zdetronizowały głowonogi i zdominowały oceany na przełomie kredy i jury

    Morza w okresie jurajskim nie przypominały tych dzisiejszych, ponieważ wtedy dominowały głowonogi, których najbliżsi dzisiejsi krewniacy to kałamarnice i mątwy. Zmiana nastąpiła na przełomie jury i kredy, kiedy to ryby zaczęły przejmować oceany – wykazały badania paleontologów m.in. z PAN.

  • Źródło: mat. prasowe
    Świat

    Brazylia/ Naukowcy odtworzyli wygląd zwierzęcia na podstawie skamieliny jego szczęki sprzed 260 mln lat

    Zespołowi brazylijskich i amerykańskich naukowców udało się odtworzyć wygląd zwierzęcia, dicynodonta, na podstawie skamieliny szczęki pochodzącej sprzed 260 mln lat, którą znaleziono w Brazylii.

  • Fot. Piotr Janecki
    Życie

    Późnotriasowe płazy z Krasiejowa cierpiały na różne choroby kręgosłupa

    Naukowcy z Uniwersytetu Opolskiego wykazali, że płazy z rodzaju Metoposaurus – odlegli kuzyni dzisiejszych żab i salamander – które 225 mln lat temu żyły na terenie Krasiejowa, cierpiały na różne choroby kręgosłupa. Ta dotycząca kręgów szyjnych jest najstarszym takim przypadkiem w zapisie kopalnym.

  • Rekonstrukcja wybrzeża morskiego sprzed 400 milionów lat (rys. J. Zalewski)
    Życie

    Polacy odkryli najstarsze ślady poruszania się kręgowców po lądzie, pozostawiły je ryby dwudyszne

    Najstarsze ślady poruszania się kręgowców na lądzie zidentyfikowali Polacy w Górach Świętokrzyskich. Liczące ponad 400 mln lat skamieniałości dowodzą, że pierwsze próby wyjścia z wody na ląd podjęły ryby dwudyszne. Było to o 10 mln lat przed tetrapodami, najstarszymi w pełni lądowymi czworonogami.

  • Ilustracja Plesionectes longicollum; autor Peter Nickolaus
    Życie

    Nowy gatunek pradawnego morskiego gada zidentyfikowano w Niemczech

    Nowy gatunek pradawnego morskiego gada zidentyfikowano na słynnym stanowisku paleontologicznym w niemieckim Holzmaden. Okaz należy do plezjozaurów - długoszyich, morskich gadów. Znalezisko poszerza wiedzę na temat prehistorycznych ekosystemów oceanicznych sprzed prawie 183 milionów lat.

  • Źródło: archiwum Georgiosa Georgalisa
    Życie

    Nowy gatunek węża sprzed 50 mln lat potwierdza jego migracje między Ameryką Płn. i Europą

    Nowy gatunek węża sprzed 50 mln lat, którego szczątki znaleziono niedaleko Paryża opisali paleontolodzy z Polski i Szwajcarii. Jak wskazali, dotąd był on znany tylko z Ameryki Północnej, a więc jest to też dowód na migracje tych gadów do Europy.

  • Rekonstrukcja ławicy ryb z grupy pyknodontów autorstwa Dmitry Bogdanov. Fot. materiały prasowe
    Życie

    Paleontolodzy opisali pierwszą z Polski "kuzynkę" papugoryb z ery dinozaurów

    Pierwszą z terenu Polski jurajską "kuzynkę" współczesnych papugoryb – rybę z grupy pyknodontów sprzed 148 mln lat, czyli z ery dinozaurów – opisali paleontolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego i Państwowego Instytutu Geologicznego – PIB. Szczękę tej ryby odkryto w Górach Świętokrzyskich.

Najpopularniejsze

  • 12.12.2025. Uczestnicy gali wręczenia nagród XXI edycji ogólnopolskiego konkursu Popularyzator Nauki, 12 bm. w Centrum Prasowym PAP w Warszawie. Spośród 24 finalistów wyłoniony został zwycięski naukowiec, animator, instytucja, zespół i przedstawiciel mediów, popularyzujący naukę. Kapituła wskazała także laureata nagrody głównej i dwóch wyróżnień. Konkurs Popularyzator Nauki organizowany jest przez serwis Nauka w Polsce, wydawany przez Fundację Polskiej Agencji Prasowej. PAP/Albert Zawada

    Zespół Festiwalu Nauki w Warszawie z Nagrodą Główną konkursu Popularyzator Nauki

  • W ocieplającym się klimacie niedźwiedzie zmieniają menu

  • Minister nauki: nakłady na naukę wciąż są dalekie od wystarczających

  • Polacy opracowali cząsteczki, które przestają świecić w obecności zanieczyszczeń metalami

  • Leśkiewicz: 7 stycznia prezydent Nawrocki wręczy nominacje profesorskie

  • Fot. Adobe Stock

    Mieszanka trzech składników odżywczych łagodzi objawy autyzmu u myszy

  • Składnik czekolady może opóźniać starzenie

  • Gwałtowny wzrost liczby młodych korzystających z opieki zdrowia psychicznego

  • Naukowiec z NASA: kometa, znana jako Gwiazda Betlejemska, mogła być na kursie kolizyjnym z Ziemią

  • NASA utraciła kontakt z marsjańską sondą MAVEN

Warszawa, 09.07.2025. Minister nauki i szkolnictwa wyższego Marcin Kulasek. PAP/Albert Zawada

Dwa lata rządu/ Minister nauki: projekt noweli ustawy o PAN i e-dyplomy wśród ważnych przedsięwzięć resortu

Projekt noweli ustawy o Polskiej Akademii Nauki, e-dyplomy, tworzenie fabryk sztucznej inteligencji czy wygospodarowanie środków na remonty i budowę akademików - to zdaniem ministra nauki i szkolnictwa wyższego Marcina Kulaska ważne przedsięwzięcia resortu kończącego się roku.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera