Obecnie na terenie dawnego Pałacu Saskiego prowadzone są prace archeologiczne, które potrwają do końca 2023 roku i docelowo obejmą obszar około 4,5 tys. metrów kwadratowych.

"Teren dawnego Pałacu Saskiego i Pałacu Brühla to niesamowita skarbnica wiedzy oraz kapsuła czasu, ponieważ tak jak Pałac Saski był badany kilkanaście lat temu przez archeologów, tak Pałac Brühla nigdy od 1945 roku nie był badany sapersko i archeologicznie" - powiedział w rozmowie z PAP.PL Sławomir Kuliński, rzecznik prasowy Pałac Saski Sp. z o.o.

Jego zdaniem "Świętym Graalem" dla architektów jest odnaleziony fragment elewacji z pawilonu Pniewskiego. "Pniewski lubował się w piaskowcu, mieliśmy zdjęcia i rysunki, ale odtworzenie tego fragmentu elewacji było niesamowicie trudne" - zaznaczył.

"Mamy też mroczne pamiątki po 1944 roku, kiedy Pałac Brühla został wysadzony" - zauważył Kuliński. Wskazał przy tym na fragment budynku z charakterystycznymi otworami. "Te otwory to nic innego jak otwory nawiercone przez Niemców do zakładania ładunków wybuchowych i wysadzenia pałacu. Można tu zobaczyć, jak często były robione nawierty i jak dużo ładunków musiało zostać podłożonych" - wyjaśnił.

W tej chwili można zapisywać się do zwiedzania terenu zarówno grupowego, jak i indywidualnego. Zapisy przyjmowane są przez stronę internetową. Można zwiedzić teren inwestycji z przewodnikiem, stanąć nad tymi piwnicami w specjalnie wyznaczonych strefach, gdzie znajdują się tablice informacyjne. Wycieczka trwa około godziny i jest bezpłatna. "Możemy dowiedzieć się, w którym miejscu łamano kody Enigmy, gdzie leżał warszawski wampir - a miejsce to jest blisko tarasu wycieczkowego" - podkreślił.

"Dla mnie najbardziej wzruszającym momentem do tej pory to było odnalezienie rzeźby +Chwała+. Kiedy przetarliśmy ręką postument, to pojawił się napis +Chwała+ - i już wiedzieliśmy, jaka to jest rzeźba z Ogrodu Saskiego. Przyznam, że to zrobiło na mnie największe wrażenie" - podsumował Kuliński.

Teren wokół wysadzonego w powietrze w 1944 r. w ramach akcji wyburzania Warszawy Pałacu Brühla został po II wojnie światowej uprzątnięty wyłącznie do poziomu gruntu. Resztę gruzów wyrównano, teren stał się trawnikiem, który z czasem porósł kilkoma drzewami i krzewami. Przez blisko 80 lat zagadką było, co skrywa większość tego obszaru, poza małym fragmentem jednej z oficyn (od strony Ogrodu Saskiego) przebadanym przez archeologów w 2006 roku.

Z początkiem czerwca 2023 r. ruszyły prace w terenie mające na celu odkrycie tej tajemnicy. Najpierw teren został wygrodzony, później sprawdzony przez saperów pod kątem obecności niewybuchów. Obecnie pracują tu archeolodzy. Do tej pory spod gruzów wydobyto blisko 46 tys. zabytków, m.in.: monety, ozdoby, medaliki oraz naczynia posiadające zdobienia czy sygnatury wytwórni.

Oddanie do użytku gmachów Pałacu Brühla, Pałacu Saskiego i kamienic planowane jest w 2030 roku.(PAP)

Materiał wideo dostępny na https://wideo.pap.pl/videos/68992/ oraz na PAP.PL https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1605217%2Cpiwnice-dawnego-palacu-saskiego-dostepne-dla-zwiedzajacych-nasze-wideo

Autorka: Agnieszka Gorczyca

ag/ mk/