Minister edukacji i nauki podczas wtorkowego briefingu prasowego w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach (PIWet.) poinformował o zwiększeniu subwencji dla tego instytutu o 6 mln zł.

"Podjąłem decyzję o zwiększeniu subwencji o 6 mln zł z przeznaczeniem na badania dotyczące bezpieczeństwa żywnościowego, ale też z zamiarem utrzymywania tego finansowania na przynajmniej tym poziomie także w kolejnym roku" – powiedział.

"Wydaje się, że jest to kwota minimalna do tego, żeby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie instytutu, który z punktu widzenia bezpieczeństwa żywnościowego i zdrowotnego Polaków spełnia absolutnie kapitalnie fundamentalną rolę w naszym państwie" – powiedział Czarnek, dodając, że jest to jeden z największych tego rodzajów instytutów w Europie.

Minister poinformował także, że zadecydował "o objęciu wspólną regulacją płacową wszystkich placówek badawczo-naukowych, także tego rodzaju instytutów". "Temu będzie poświęcony przepis w nowelizacji ustawy albo na tym posiedzeniu, albo na następnym posiedzeniu Sejmu" – dodał.

Odpowiadając na pytanie mediów, wyjaśnił, że chodzi o stworzenie jednolitego systemu, który będzie dotyczył wszystkich pracowników naukowych we wszystkich placówkach badawczo-naukowych, a nie tylko na uczelniach.

Zapytany o budżet na inwestycje w oświacie odpowiedział, że "na ten moment dysponujemy budżetem ok. 50 mln, czyli dwukrotnie mniejszym niż w zeszłym roku". "To jest na ten moment i to jest – mam nadzieję – pierwsza transza, która będzie uruchomiona na początku maja" – dodał.

Zapowiedział nowelizację przepisów, które pozwolą na finansowanie inwestycji nie w proporcji 50 do 50, tylko 80 do 20, a nawet 100 proc. w niektórych przypadkach.

"Głównie te środki chcemy kierować do podmiotów niepublicznych – fundacji, stowarzyszeń prowadzących choćby małe szkoły, które były likwidowane przez gminy czy też do podmiotów, takich jak diecezje czy parafie, które prowadzą szkoły katolickie" – wyjaśnił.

Poinformował, że z tej puli środków chcą również dofinansowywać inwestycje realizowane przez samorządy prowadzące szkoły i przedszkola.

"To będą te inwestycje, które będą dopełnieniem dużych inwestycji, które są z Polskiego Ładu finansowane" – wskazał. Jako przykład inwestycji podał doposażenie sal i przedsięwzięcia, które nie mogą być dokończone z uwagi na ceny na rynku.

Zastrzegł, że szkoły mają środki na rozwój. W ciągu ostatnich trzech lat – przypomniał – na rozwój szkół przeznaczono ponad 8 mld zł, w tym ponad 200 mln zł na podmioty niesamorządowe.

Przed briefingiem szef MEiN spotkał się z pracownikami instytutu i poinformował ich o planowanych zmianach. Dyrektorowi PIWet. prof. Stanisławowi Winiarczykowi wręczył symboliczny czek na 3 mln zł w ramach pierwszej transzy subwencji na badania.

Zwracając się do pracowników instytutu Czarnek stwierdził, że "trzeba uporządkować system nauki i badań w skali ogólnopolskiej". W jego przekonaniu, "rozczłonkowanie i różna podległość" rozmaitych instytutów "wprowadza tylko zamęt, niepotrzebne zamieszanie i brak systemowej regulacji dotyczącej wszystkich placówek badawczo-naukowych". Przypomniał, że w Polsce jest ok. 200 instytutów badawczych.

"Dochodzi do takich sytuacji, w której nawet regulacje płacowe, które wydaje MEiN w drodze rozporządzenia nie dotyczą wszystkich. Nie dotyczą na przykład profesorów w instytutach badawczych albo innych" – wyjaśnił.

Zdaniem szefa MEiN ważniejszą propozycją jest "ujednolicenie przepisów i standardów podległości, przejęcie wszystkich placówek badawczo-naukowych uniwersytetów, uczelni i instytutów pod MEiN z merytorycznym nadzorem poszczególnych resortów".

Odpowiadając na pytanie jednej z pracowniczek, szef MEiN powiedział, że zmiany dotyczące regulacji płacowych i obejmowania wszystkich placówek badawczo-naukowych i instytutów badawczych regulacją ministerialną to kwestia następnych kilku tygodni.

Nawiązując do pytania przedstawiciela jednego ze związków zawodowych o szansę na wprowadzenie przepisów ułatwiających pozyskanie środków zewnętrznych przez PIWet. z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR) i Narodowego Centrum Nauki (NCN), przypomniał, że NCBiR mu nie podlega, a NCN cieszy się autonomią. "To, że coś się cieszy swoją autonomią nie oznacza, że nie możemy tego poprawiać" – powiedział.

"Sytuacja, w której procedury przyznawania grantów przez NCN są tak idiotycznie ułożone – nie boję się użyć tego słowa – że ponad 80 proc. środków trafia do dwóch miast – Warszawy i Krakowa – jest sytuacją nie do przyjęcia" – stwierdził.

Powiedział, że są już przygotowane zmiany, które wpłyną na regulamin przyznawania grantów. "Jestem za koszykami wojewódzkimi. Pieniędzy jest wystarczająco dużo, żeby w każdym województwie (…) były środki finansowe do waszej dyspozycji" – podał, zwracając się do zgromadzonych.

Państwowy Instytut Weterynaryjny został powołany w 1945 r. jako jednostka badawczo-rozwojowa, nadzorowana przez ministra rolnictwa. Prowadzi i wdraża wyniki badań naukowych i prac rozwojowych w zakresie ochrony zdrowia zwierząt, profilaktyki i diagnostyki chorób zakaźnych zwierząt, w tym chorób odzwierzęcych, higieny i toksykologii żywności zwierzęcego pochodzenia, higieny pasz i ochrony środowiska. Instytut prowadzi także badania aplikacyjne i adaptacyjne przystosowujące wyniki badań naukowych i prac rozwojowych do potrzeb praktyki.(PAP)

Piotr Nowak

pin/ oz/