Lubuskie/ Gęgawy pod bacznym okiem przyrodników z „Ujścia Warty”

Obrączkowanie to najpopularniejsza metoda wykorzystywana w badaniach nad ptakami. Polega ono na oznaczeniu gatunku, wieku oraz płci ptaka. Dodatkowo pobierane są pomiary różnych części ciała, na przykład długości skrzydła. Aby dopełnić całą procedurę zakładana jest metalowa obrączka na nogę danego osobnika.

Dodatkowo na niektóre gatunki zakładane są kolorowe znaczniki z unikalnym kodem złożonym z liter i cyfr. By obrączkować ptaki, należy zdać specjalny egzamin i uzyskać uprawniającą do tego licencję.

Podczas obrączkowania, oprócz pobrania wszystkich danych, w Parku niektóre gęsi zostały oznakowane dodatkowo kolorowymi obrożami. Zakładanie takich znaczników pozwala na dużo łatwiejszy odczyt, gdyż są one bardziej widoczne, szczególnie w dużych stadach oraz w momencie gdy ptaki siedzą na wodzie.

„Z naszych badań wynika, że niektóre gęgawy są stałymi mieszkańcami Parku. Jedna z zaobrączkowanych samic tylko raz poleciała do Niemiec, około 150 km od granic Parku, i od razu wróciła w nasze okolice. Inne gęgawy podjęły się migracji, przemieściły się w różne miejsca w Europie. Zaobrączkowany samiec początkowo przebywał w okolicach Parku. Następnie w październiku tego roku został zauważony w północno-zachodniej części Węgier. Kolejny samiec, od razu po zaobrączkowaniu poleciał do Niemiec, a następnie do Holandii. Jest tam stale obserwowany przez ostatnie dwa lata” – powiedziała Derlicka.

Ornitolodzy zachęcają do wspierania ich w zbieraniu danych na temat ptaków. Zapewniają, że nie trzeba przejść specjalnego szkolenia, aby odczytywać obrączki. Informację o miejscu odczytu, kondycji ptaka i numerze obrączki wprowadza się do odpowiednich systemów.

„Główną bazą danych w Polsce jest POLRING. Istnieją również międzynarodowe bazy, bezpośrednio zajmujące się danymi gatunkami, w przypadku gęsi – geese. Każdy z obserwatorów, może odczytać i zgłosić swoje stwierdzenia, a zatem współtworzyć historię ptaków” – wyjaśniła Derlicka.

Dodała, że dzięki takim zgłoszeniom możliwe jest śledzenie jak przemieszczają się zaobrączkowane ptaki, a przekazywane dane tworzą historię danego osobnika i dostarczają informację na temat gatunku.

Oprócz tradycyjnych obrączek zakładanych na nogi czy też opasek na szyję, w tym roku kilka gęgaw wyposażano w nadajniki GPS, które Park zakupił dzięki ponad 77 tys. zł dotacji z funduszu leśnego Lasów Państwowych.

Urządzenia te pozwalają szybko i precyzyjnie określić dokąd przemieszczają się osobniki przebywające w Parku. Pierwsze odczyty wskazały, że najdalsza wędrówka gęgawy z nadajnikiem wyniosła 311 km.

Gęgawa to gęś gniazdująca w naszym kraju. Uznawana jest za gatunek wędrowny, czyli przemieszczający się w ciągu roku w miejsca lęgowe i zimowiska. Park Narodowy „Ujście Warty” jest jedną z największych ostoi tego gatunku Polsce. 

PAP - Nauka w Polsce, Marcin Rynkiewicz

mmd/ agt/