Nie żyje profesor Tomasz Wesołowski, biolog z UWr

Tomasz Wesołowski (ur. 1950 w Bydgoszczy) był zoologiem i profesorem nauk biologicznych.

Głównym obiektem jego badań były ptaki leśne, ich ekologia, zachowanie, ewolucja i ochrona. Zajmował się też biologią innych organizmów leśnych - grzybów, drzew, bezkręgowców, ssaków - ważnych bezpośrednio lub pośrednio dla życia ptaków. Większość badań realizował w Puszczy Białowieskiej, z którą zawodowo związał się już w latach 70. Zainicjował tam badania ptaków i ekosystemów Puszczy Białowieskiej trwające do dziś.

"Od ponad 40 lat, wraz z zespołem, prowadzę badania w ostatnim fragmencie pierwotnych puszcz strefy umiarkowanej zachowanym w Białowieskim Parku Narodowym. Jest to żywe muzeum ewolucji, gdzie wciąż jeszcze można obserwować organizmy w warunkach, które istniały lasach europejskich przed ich przekształceniem przez człowieka. Tworzy to idealną sytuację do badania adaptacji ewolucyjnych, gdyż można tu zobaczyć, do jakich warunków organizmy się przystosowywały, presji jakich czynników były poddawane w przeszłości" - tak o swojej pracy pisał na stronie Pracowni Biologii Lasu UWr.

"Dopiero w tych niezakłóconych warunkach można prześledzić rzeczywisty wpływ drapieżnictwa, zasobów pokarmu czy konkurencji międzygatunkowej na zagęszczenia, produktywność i dynamikę populacji ptaków, można zebrać dane umożliwiające przeprowadzenie adekwatnych porównań z lasami pierwotnymi w innych strefach klimatycznych, a także ocenę stopnia i zakresu zmian spowodowanych w awifaunie lasów czynnikami antropogennymi. Badania w lesie pierwotnym koncentrują się obecnie - poza rejestracją wieloletnich zmian całego zgrupowania ptaków lęgowych - na badaniach dziuplaków: na procesach tworzenia i zaniku dziupli, obserwacjach fenologii rozwoju drzew, dynamiki liczebności owadów foliofagów, wpływu drapieżnictwa na produktywność lęgów, czynników synchronizujących przystępowanie ptaków do lęgów i wpływie gradacji liściożernych owadów na zachowanie ptaków i efektywność ich rozrodu" - tłumaczył.

Zajmował się też ochroną przyrody, łącząc badania z praktycznymi działaniami na rzecz jej ochrony - szczególnie lasów pierwotnych i ptaków leśnych.

Intensywnie działał na rzecz objęcia całej polskiej części Puszczy Białowieskiej ochroną w ramach parku narodowego. W 2017 r. protestował przeciwko wycince w Puszczy Białowieskiej. Był powołany na eksperta UE podczas procesu przed Trybunałem Sprawiedliwości UE w Luksemburgu (2017-2018) przeciwko Polsce w sprawie wspomnianej wycinki.

Informację o jego śmierci zamieścił na profilu facebookowym Zakład Ekologii Behawioralnej Uniwersytetu Wrocławskiego. "Profesor był znany z bezkompromisowych i precyzyjnie komunikowanych poglądów, które pozostaną dla nas ważnym punktem odniesienia" - napisano na FB profilu jednostki.

T.Wesołowski biologię studiował na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, później pracował w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Siedlcach. Od roku 1977 związał się z Uniwersytetem Wrocławskim, a konkretniej - ze wspomnianym Zakładem Ekologii Ptaków (wcześniej: Zakład Ekologii Ptaków) Instytutu Zoologicznego. Założył na UWr Pracownię Biologii Lasu, którą przez wiele lat kierował. Tytuł profesora nauk biologicznych nadano mu w 1999 r. Jego dorobek naukowy liczy ok. 300 pozycji, wiele z jego publikacji ukazało się w najważniejszych czasopismach międzynarodowych.

Angażował się naukowo i społecznie. Był członkiem-założycielem Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków, a przez ponad 20 lat - członkiem Rady Naukowej Białowieskiego Parku Narodowego. Był również członkiem Rady Ekologicznej przy Prezydencie RP w latach 1993–1995. W latach 2009–2013 pełnił funkcję prezydenta European Ornithologists’ Union. Był współorganizatorem światowych kongresów ornitologicznych. Brał udział w tworzeniu Polskiej czerwonej księgi zwierząt.

W 2014 r. został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.(PAP)

zan/ ekr/