Jak wskazuje dr Lidia Zabłocka-Żytka z Instytutu Psychologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie, „brakuje systemowych rozwiązań związanych z ochroną zdrowia psychicznego studentów np. dostępnych programów promocji zdrowia psychicznego realizowanych na uniwersytetach, łatwej dostępności do opieki poradni zdrowia psychicznego”.

„Młodzi ludzie wraz z ukończeniem szkoły średniej są niejako zostawienia sami sobie. O ile jako uczniowie są jeszcze objęci opieką poradni psychologiczno-pedagogicznych i mogą brać udział w realizowanych w szkole aktywnościach w obszarze profilaktyki zaburzeń i promocji zdrowia psychicznego, o tyle studiując znajdują się w swoistej luce, jeśli chodzi o ochronę zdrowia psychicznego” - podkreśla ekspertka.

„Z drugiej strony okres wczesnej dorosłości, w jakim się znajduje większość studentów w Polsce, to czas trudnych wyborów i wielu zadań m.in. samodzielność we wszystkich obszarach życia, kontynuacja edukacji, nauka zawodu, tworzenie i utrzymywanie bliskich relacji, pierwsze prace zarobkowe, obowiązki obywatelskie. Nie wszyscy młodzi ludzie dają sobie z tym radę” - zauważa ekspertka.

Zdarza się, że nadmiar obowiązków w życiu studenta oraz brak wsparcia może przyczynić się do kryzysów zdrowia psychicznego. „Wczesna dorosłość jest też okresem, kiedy niektóre z chorób psychicznych np. schizofrenia pojawiają się po raz pierwszy” - mówi dr Lidia Zabłocka-Żytka.

Okres pandemii i związane z nią zagrożenia oraz restrykcje – zdaniem ekspertki – mogą, chociaż nie muszą, być czynnikiem wywołującym lub wzmacniającym trudności w obszarze zdrowia psychicznego. „Stąd niezmiernie ważne jest dbanie o zdrowie psychiczne m.in. studentów oraz działania promujące zdrowie psychiczne w tej grupie” - zaznacza dr Zabłocka-Żytka.

Polska naukowczyni wraz z Agnieszką Kakowską, studentką IV roku psychologii APS przedstawiła działania dotyczące promocji zdrowia psychicznego w społeczności akademickiej APS w okresie pandemii podczas webinarium zorganizowanego przez międzynarodową sieć ekspertów w zakresie zdrowia psychicznego ENTER Mental Health Network https://www.entermentalhealth.net

„Studenci Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie od lat mogą liczyć na dostępność działań promujących zdrowie psychiczne. Od 2015 roku na Akademii działa Akademicka Poradnia Psychologiczna, gdzie studenci mogą otrzymać bezpłatne wsparcie psychologów, psychoterapeutów” - podkreśla dr Zabłocka-Żytka.

Od 2014 roku raz w semestrze prowadzone są warsztaty promocji zdrowia psychicznego dla chętnych studentów - program „PSychoŻak”.

W ramach programu studiów m.in. na kierunku psychologia prowadzone są wykłady, ćwiczenia, warsztaty dotyczące metod promocji zdrowia psychicznego, które mają wymiar obowiązkowy lub fakultatywny. Zatem wszyscy studenci danego kierunku są zapoznawani z działaniami wspierającymi zdrowie psychiczne, zaś zainteresowani mogą poszerzać swoją wiedzę i umiejętności na wybranych fakultatywnych przedmiotach.

„W związku z pandemią COVID-19 w kwietniu 2020 r. rozpoczęto cykl warsztatów, których celem było zapoznanie studentów i pracowników Akademii z różnymi metodami relaksacyjnymi, które mogą pomagać radzić sobie ze stresem. W każdy wtorek, oprócz ferii i wakacji do czerwca 2021 o godzinie 19.30 wszyscy członkowie społeczności akademickiej mogli wziąć udział w warsztatach na platformie MS Teams. Informacja o warsztatach, aktualnym temacie była podawana na stronie APS i FB uczelni” - informuje naukowczyni.

Warsztaty prowadzili pracownicy Instytutu Psychologii, doktoranci APS oraz studenci psychologii APS. Udział w warsztatach był bezpłatny, wystarczyło się zalogować.

„Oprócz faktu, że uczestnicy uczyli się nowych technik, mogli być razem, dzielić się wzajemnie wsparciem i czuć wspólnotę m.in. w czasie, gdy rekomendowane było ograniczanie kontaktów” - podkreśla dr Zabłocka-Żytka.

Dodatkowo zadbano o informacje dotyczące m.in. radzenia sobie w sytuacji pandemii. „Do dzielenia się sposobami radzenia sobie z trudnościami w okresie pandemii byli zapraszani sami studenci” - podkreśla naukowczyni. Zalecenia, porady przygotowane przez studentów były publikowane m.in. na stronie APS http://www.aps.edu.pl/studenci/wsparcie-dla-studentów/poradnia-psychologiczna/

Studenci pod opieką nauczycieli akademickich przygotowali szereg warsztatów dla społeczności akademickiej dotyczących radzenia sobie ze stresem, nauki zdalnej i radzenia sobie z nią. Były to bezpłatne, jednorazowe spotkania.

„Rozszerzona została działalność Akademickiej Poradni Psychologicznej na okres wolny od nauki oraz dla pracowników uczelni. Zatem pomoc psychologiczna została uruchomiona w większym zakresie oraz dla szerszego grona odbiorców”- podkreśla dr Zabłocka-Żytka.

Od 2020 r. bezpłatnie konsultacje i cykle psychoterapii ze specjalistami z Kliniki Terapii Poznawczo-Behawioralnej Uniwersytetu SWPS świadczone są też w ramach projektu Strefa Komfortu prowadzonego przez Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej (PSRP).

Z kolei pracownicy Centrum Pomocy Psychologicznej Uniwersytetu Warszawskiego utworzyli Wakacyjną Grupę Interpersonalną. Zapisy trwają do 29 lipca. Podczas grupowych ćwiczeń uczestnicy będą mogli zrozumieć swoje potrzeby związane z przebywaniem w różnego rodzaju grupach oraz omówić swoje reakcje i uczucia.

Na podstawie informacji przekazanych przez uczelnie zalecenia w zakresie zwiększenia pomocy psychologicznej opracowało też Ministerstwo Edukacji i Nauki.

W ramach "Pakietu psychologicznego" dana uczelnia powinna opracować i udostępnić studentom schemat i opis oferowanej pomocy psychologicznej, w tym kontakt do instytucji/osób udzielających pomocy. Uczelnia powinna też opracować i udostępnić studentom sposoby ubiegania się o „niestandardowe” rozliczanie z poszczególnych etapów toku studiów oraz przedstawiać studentom aktualne informacje o zapomogach, stypendiach i kredytach studenckich.

Wśród rekomendacji MEiN znalazło się też zapewnienie studentom możliwości indywidualnego spotkania z psychologiem, ewentualnie konsultacji on-line oraz zwiększenie liczby prowadzonych szkoleń w zakresie profilaktyki w obszarze zdrowia psychicznego, a także warsztatów i treningów w zakresie kompetencji miękkich, np. z radzenia sobie ze stresem i w sytuacjach konfliktowych. Szczegółowe rekomendacje są dostępne na stronie: https://www.gov.pl/web/edukacja-i-nauka/pakiet-psychologiczny--rekomendacje-dla-uczelni-dotyczace-pomocy-studentom

PAP - Nauka w Polsce

amk/ ekr/

Wystąpienia z webinaru dotyczącego zdrowia psychicznego ENTER Mental Health Network, które odbyło się 10 czerwca br. można odsłuchać pod linkiem https://www.entermentalhealth.net/webinar-2021-3-mental-health-promotion-i