Projekt „Procesy starzenia a multipotencjalność komórek macierzystych dorosłych tkanek” opierać się będzie na współpracy z laboratorium prof. Diane Krause z Yale University w New Haven - poinformowała PAP rzeczniczka PUM Kinga Brandys.

Wysokość dofinansowania projektu z Narodowego Centrum Nauki wyniesie 1,675 mln zł.

Według prof. Ratajczaka celem projektu jest współpraca dwóch niezależnych dotąd grup badawczych zajmujących się biologią komórek VSEL (very small embryonic-like stem cells - małe komórki macierzyste o charakterze embrionalnym - PAP) w procesach regeneracji. Oba zespoły w dwóch niezależnych modelach mają ocenić potencjał regeneracyjny komórek VSEL izolowanych z dorosłych tkanek – potencjał krwiotwórczy oraz zdolność do różnicowania w komórki nabłonka płuc - tłumaczył naukowiec.

Wcześniejsze badania prof. Ratajczaka wykazały, że te bardzo małe i bardzo rzadko spotykane w organizmie komórki mają właściwości komórek macierzystych, czyli mogą przekształcać się w innego typu komórki i tkanki. Sformułowano hipotezę, że to jedyne komórki macierzyste pluripotencjalne, czyli mogące dać początek każdej tkance w organizmie, które krążąc we krwi, szukają miejsc wymagających naprawy, np. w sercu, w płucach. Ich liczba w organizmie miałaby maleć w procesie starzenia się, czego efektem byłby spadek wraz z wiekiem ich zdolności naprawczych.

Odkrycie zostało zakwestionowane przez niektórych badaczy. Potwierdzenie hipotezy o VSEL to byłby krok w kierunku przedłużania życia organizmów.

Polscy i amerykańscy naukowcy chcą m.in. określić wpływ wieku osobnika na pluripotencjalność komórek VSEL izolowanych z dorosłych tkanek i opracować metodę zahamowania spadku ich liczby wraz z upływem wieku.

Koncepcja, że w dorosłych tkankach znajdują się komórki macierzyste o szerokim potencjale różnicowania została ostatnio zakwestionowana, stąd w projekcie badawczym pomysł współpracy międzynarodowej dwóch niezależnie dotąd pracujących nad zagadnieniami biologii komórek VSEL zespołów badawczych - tłumaczył profesor.

Badacz dzieli pracę naukową pomiędzy Polskę i USA. Przez wiele lat związany był z Uniwersytetem Pensylwania w Filadelfii. W Polsce pracował w Zakładzie Patologii Komórki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, współtworzył i kierował również Zakładem Transplantologii Collegium Medicum UJ w Krakowie oraz Ośrodkiem Transplantacji Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie. Od 2001 r. pracuje na Wydziale Medycznym oraz Wydziale Mikrobiologii i Immunologii Uniwersytetu w Louisville, jest także dyrektorem programu Stem Cell Biology Program w Centrum Leczenia Nowotworów im. Jamesa Grahama Browna tej uczelni. Od 2006 roku jest kierownikiem Katedry i Zakładu Fizjologii Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie.

W ciągu 20 lat działalności prof. Ratajczak opublikował kilkaset prac, z których większość ukazała się w renomowanych międzynarodowych czasopismach. W latach 2003-2005 koordynował ogólnopolski program dotyczący wykorzystania nieembrionalnych komórek macierzystych oraz kierował finansowanym przez UE Europejskim Centrum Doskonałości Badań nad Komórkami Macierzystymi.

PAP - Nauka w Polsce

epr/ mhr/