Ekspozycja potrwa do 23 lipca do końca roku.

Punktem wyjścia dla organizatorów wystawy było przeświadczenie, że w średniowieczu dużą część dnia poświęcano na prace związane z gromadzeniem i przygotowaniem żywności. Oprócz uprawy pól, hodowli zwierząt dużo czasu zajmowało gotowanie posiłków.

„Na wystawie pokazane zostaną oryginalne zabytki związane z przygotowywaniem pożywienia. Będą to naczynia gliniane, kuchenne i stołowe – wszelkiego rodzaju garnki, dzbany i misy; drewniane naczynia klepkowe służące do przechowywania produktów, przygotowywania potraw i podawania ich na stół” – wylicza Mariusz Wyczółkowski, kurator ekspozycji. Poza tym zaprezentowane będą drewniane misy i talerze toczone na średniowiecznych tokarkach, noże, tasaki i inne metalowe sprzęty kuchenne. Tylko bogatsi używali zastawy wykonanej z cyny, mosiądzu, szkła czy metali szlachetnych.

Większość zabytków wypożyczono z Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Elblągu. Przygotowano również wnętrza zrekonstruowane na podstawie średniowiecznych miniatur książkowych, gdzie wyeksponowane będą kopie i rekonstrukcje średniowiecznych mebli kuchennych, kuchennej i stołowej zastawy glinianej oraz sprzętów kutych z żelaza. „Zwiedzający wystawę będą mieli także okazję do zapoznania się z opisem przygotowywania rozmaitych potraw w średniowieczu” – dodaje Wyczółkowski.

Jak wyjaśnia kurator ekspozycji, świat średniowiecznej kuchni można odtworzyć nie tylko na podstawie ikonografii i zachowanych zabytków. Badacze znajdują dużo interesujących wiadomości między innymi w inwentarzach krzyżackich zamków spisywanych w XIV i XV wieku. „Dowiadujemy się z nich o różnego rodzaju naczyniach i narzędziach metalowych przechowywanych w ówczesnych kuchniach zamkowych, poznajemy tajemnice zamkowych spiżarni" – mówi Wyczółkowski.

Do dziś zachował się spis dotyczący zawartości krzyżackiego kętrzyńskiego zamku z 17 listopada 1414 r. W piwnicy znajdowało się ponad 10 beczek różnych rodzajów piwa, 7 beczek miodu. Na strychu doliczono się 38 połci mięsa wędzonego, 27 rożnów mięsa pieczonego, 11 kop szczupaków i 7 kop sandaczy. W kuchni zamkowej przechowywano wówczas aż 3000 serów.

„Zachowane do naszych czasów średniowieczne przepisy kucharskie zadziwiają skomplikowanym niekiedy sposobem przygotowania i łączeniem różnych smaków. Z przepisów z Königsberger Kochbuch (Królewiecka książka kucharska) z końca XV wieku dowiadujemy się, że w krzyżackich kuchniach zamkowych stosowano egzotyczne przyprawy jak pieprz, goździki, imbir, szafran, migdały, cynamon, gałkę muszkatołową” – opowiada kurator.

Otwarcie wystawy odbędzie się 23 lipca o godz. 12.00, w czasie IX Jarmarku Średniowiecznego na Św. Jakuba, którego motywem przewodnim w tym roku będzie średniowieczna kuchnia. W czasie otwarcia wystawy prezentowany będzie plenerowy pokaz średniowiecznej kuchni litewskiej zorganizowany przez Muzeum Historyczne w Trokach.

Wystawa jest elementem projektu „W średniowiecznej kuchni – nowy produkt transgranicznej turystyki kulturowej”, który jest wdrażany w ramach Celu 3: Europejska Współpraca Terytorialna Program Współpracy Transgranicznej „Litwa-Polska”. Program jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ agt/