Raport opublikowano we wtorek podczas konferencji „Innowacje dla ochrony zdrowia”, która odbyła się w Warszawie. Powstał on pod patronatem Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN, był też współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Prof. Andrzej Górki, wiceprezes PAN, powiedział, że rozwój innowacji ma kluczowe znaczenie dla polskiej gospodarki, jak też dla opieki medycznej. „Nie ma zatem wątpliwości w jakim kierunku należy podążać” – podkreślił.

Wnioski z raportu są dość optymistyczne. Wymienia się w nim dynamicznie rozwijający się rodzimy przemysł farmaceutyczny. Zajmuje się on głównie produkcją leków odtwórczych (generycznych), ale coraz częściej prowadzone są badania nad lekami innowacyjnymi (przydatnymi w leczeniu nowotworów, chorób układu krążenia i cukrzycy). Podejmowana jest też ekspansja na rynki zagraniczna. Czołową rolę wśród polskich firmy farmaceutycznych odgrywa Polpharma, Adamed i Bioton.

W Polsce rozwijane jedne z największych firm informatycznych wśród krajów Grupy wyszehradzkiej zorientowane na produkcję oprogramowania dla firm i innych organizacji, w tym placówek medycznych.

Według Tadeusza Baczko z INE PAN, pod redakcją którego powstał raport, do wzrostu konkurencyjności polskich ośrodków naukowych w znacznym stopniu przyczyniły się fundusze strukturalne. „Wiele innowacyjnych i kosztownych badań bez wsparcia z UE nigdy prawdopodobnie nie zostałoby podjętych” - dodał.

W ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka wsparcie uzyskało 106 jednostek naukowych oraz 42 szkoły i uczelnie wyższe. Zrealizowały one razem 484 projekty o łącznej wartości blisko 8,5 mld zł, z czego niemal 7 mld zł stanowiło dofinansowanie z Unii Europejskiej.

W tej grupie beneficjentów znalazło się 36 jednostek naukowych oraz 20 uczelni wyższych, które realizowały ponad 130 innowacyjnych projektów z obszaru medycyny. Łączna wartość tych projektów przekroczyła kwotę 2,2 mld zł, z czego ponad 1,7 mld zł stanowiło dofinansowanie z UE.

Prof. Ładyżyński, zastępca dyr. Instytutu Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN, powiedział podczas konferencji, że główna przeszkodą w rozwoju innowacji w Polsce są niedostateczne kontakty między ośrodkami badawczymi i przemysłem, szczególnie z małymi i średnimi przedsiębiorstwami. Dodał też, że starzeje się w naszym kraju kadra naukowa, szczególnie wśród profesorów. Zbyt mało jest natomiast młodych pracowników naukowych.

Według raportu, szansą dla polskiej opieki medycznej jest coraz częściej stosowany na świecie offshoring lub offshore outsourcing. Polega on na przenoszenia niektórych usług medycznych i ośrodków badawczych z najbogatszych krajów do tych mniej zamożnych dla obniżenia kosztów.

Przykładem offshoringu jest tzw. turystyka medyczna, czyli korzystanie przez pacjentów z usług medycznych w innych krajach, gdzie są one tańsze. W 2010 r. ponad 6 mln Amerykanów korzystało z usług medycznych za granicą.

W Polsce w 2011 r. około 300 tys. obcokrajowców skorzystało z usług medycznych, których wartość wyniosła około 800 mln zł. Najczęściej były to zabiegi z zakresu chirurgii plastycznej, estetycznej, dermatologii, rehabilitacji i stomatologii.

Głównym powodem większego zainteresowania polską medycyną są atrakcyjne ceny usług medycznych. Są one niższe nawet o 60-80 proc. w porównaniu do Wielkiej Brytanii, Niemiec czy Stanów Zjednoczonych.

Według oceny The Stockholm Network (Londyński Instytut zajmujący się badaniem opinii społecznej w krajach europejskich), z opieki zdrowotnej w krajach ościennych gotowych jest skorzystać ponad 50 proc. Niemców oraz 70 proc. Brytyjczyków, Holendrów i Szwedów. Najczęściej wybierają oni Polskę oraz Czechy.

„Mądre wykorzystanie potencjału i promocja polskiej turystyki medycznej za granicą w czasach spowolnienia gospodarczego i poszukiwania przez pacjentów tańszych usług medycznych, mogłoby zaowocować znaczącymi i pozytywnymi przemianami w całej naszej służbie zdrowia” - podkreślają autorzy raportu.

Dokument zwracają też uwagę, że dynamika rozwoju ochrony zdrowia w Polsce w ostatniej dekadzie była wyraźnie wyższa niż średnia krajów OECD. Nadal jednak mamy niski poziom wydatków na opiekę medyczną w porównaniu do PKB. Wciąż z jakości opieki medycznej nie są zadowoleni Polacy. Ostatnio wiele kontrowersji powstaje wokół finansowania leków i procedur medycznych.

PAP - Nauka w Polsce

zbw/ tot/