<strong>Po raz dziewiąty tygodnik "Polityka" i jego fundacja nagrodziły wybitnych młodych naukowców w ramach akcji "Zostańcie z nami!". Szesnastu laureatów odbierze stypendia 11 października w Warszawie.</strong> Dotychczas stypendiami po 25 tys. zł nagrodzono już 176 naukowców. Łącznie na wsparcie młodych badaczy przeznaczono 4,5 mln złotych.
Jak oceniła w najnowszym numerze tygodnika Ewa Wilk, choć problemy poruszone w tym artykule niestety się nie zdezaktualizowały, coraz częściej mamy do czynienia z zupełnie nowym modelem, w którym "desperado przeobraził się w menedżero", czyli naukowca zarządzającego własną karierą.
Jej zdaniem, młodych łączy żywy kontakt ze światem: staże zagraniczne, kwerendy naukowe, współpraca ze światowymi centrami w danej dziedzinie badań, publikacje w indeksowanych czasopismach, często międzynarodowe współautorstwo artykułów. Ubieganie się o stypendia, granty, nagrody, starania o upublicznienie swego dorobku, niekiedy budowanie nazwiska poprzez publicystykę popularnonaukową - stały się naturalnymi składowymi ich kariery.
Z drugiej strony, jak zauważa dziennikarka, instytucje naukowe, szczególnie uczelnie wyższe, zastygły w starych strukturach, a źródło utrzymania widzą głównie w dotacjach budżetowych lub przychodach z czesnego.
Obrotnych "desperado" charakteryzuje potrzeba wyrwania się poza tradycyjnie pojmowaną dyscyplinę naukową, potrzeba spotkań i wymiany doświadczeń z najbardziej - wydawałoby się - odległymi światami wiedzy, wzajemnego wsłuchania się w odmienne języki, jakimi inne dziedziny się posługują. W tym roku akcja "Polityki" wyłoniła 16 laureatów.
Dr hab. Tadeusz Andruniów z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej jest związany z Uniwersytetem w Sienie. Prowadzi badania w dziedzinie fotobiologii, jest współautorem ważnych odkryć dotyczących fotochemii procesu widzenia. Planuje prace nad fotoizomeryzacją rodopsyny, czyli wstępnym momentem w procesie widzenia, kiedy światło wpada do oka i działa na zawarte tam białko. A także - syntezą przełączników molekularnych, czyli cząstek, które zamieniają energię chemiczną na mechaniczną, czyli światło na pracę (np. ruch mięśni).
Dr Aleksandra Cisłak z Instytutu Psychologii PAN i w Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej ukończyła też Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW. Odbyła staż na Uniwersytecie Stanford. Zajmuje się problematyką spostrzegania społecznego. (Wywiad z dr Cisłak w serwisie Nauka w Polsce).
Dr inż. Jarosław Domaradzki z Wydziału Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej bada możliwości wytwarzania i zastosowania nanokrystalicznych materiałów tlenkowych na potrzeby nowoczesnej elektroniki i fotoniki. Planuje prace nad aktywnymi powłokami optycznymi, które mogą pełnić jednocześnie funkcję wyświetlacza, ogniwa słonecznego, szyby o sterowanym zaciemnieniu, są odporne na zarysowania i czynniki atmosferyczne, a ponadto mają zdolność samooczyszczania.
Dr Łukasz Garbal z Instytutu Dokumentacji i Studiów nad Literaturą Polską zajmuje się twórczością Witolda Gombrowicza. W tym roku ukaże się książka o "Ferdydurke" na podstawie jego pracy doktorskiej na polonistyce Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Naukowiec pisze podręcznik "Edytorstwo. Jak wydawać współczesne teksty literackie". Pracuje też wraz z prof. Andrzejem Friszke nad publikacją fragmentów dziennika i biografią Jana Józefa Lipskiego - literaturoznawcy, krytyka i współtwórcy myśli demokratycznej.
Dr hab. Dariusz Jemielniak jest profesorem zarządzania w Akademii Leona Koźmińskiego. Zajmuje się antropologią organizacji. Stara się zrozumieć postrzeganie świata przez różne grupy zawodowe, zwłaszcza w przedsiębiorstwach wysokich technologii. Jest współautorem podręcznika "Zarządzanie od podstaw", podręczników do angielskiego oraz twórcą darmowego słownika internetowego ling.pl.
Dr Agnieszka Łoboda z Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego bada geny uczestniczące w procesach zapalnych i regulujących powstawanie naczyń krwionośnych. Ma nadzieję, że badania m.in. w ramach kierowanego przez nią projektu, finansowanego przez MNiSW, pomogą w opracowaniu nowych terapii antynowotworowych, bowiem przez zahamowanie tworzenia naczyń krwionośnych można powstrzymać rozwój nowotworu.
Dr inż. Marcin Magdziarz z Instytutu Matematyki i Informatyki Politechniki Wrocławskiej zajmuje się matematycznym opisem i badaniem zjawisk przyrodniczych o charakterze losowym, we współpracy z ośrodkami w Cambridge, Monachium, Tel Awiwie.
Dr Anna Matysiak z Instytutu Statystyki i Demografii w Kolegium Analiz Ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej analizuje powiązania między procesami emograficznymi a społeczno-ekonomicznymi. Stara się wyjaśnić, na ile takie zjawiska, jak spadek przeciętnej liczby dzieci w rodzinach czy opóźnianie decyzji o rodzicielstwie, wynikają ze zmian w systemie wartości, a na ile z przemian zachodzących na rynku pracy.
Dr Jakub Momro z Wydziału Polonistyki oraz Instytutu Kultury na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Jagiellońskiego bada twórczość Samuela Becketta. Wkrótce ukaże się jego książka doktorska "Literatura świadomości. Beckett, podmiot, negatywność".
Dr inż. Marcin Sikora z Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie prowadzi badania na pograniczu fizyki materiałów, chemii i medycyny. Zajmuje się fizyką ciała stałego. Doświadczenia zdobyte w Europie i USA chce wykorzystać w Polsce przy budowie synchrotronu oraz w Akademickim Centrum Materiałów i Nanotechnologii.
Dr Izabela Szczerbal z Katedry Genetyki i Podstaw Hodowli Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu zajmuje się biologią molekularną i cytogenetyką, w tym epigenetyką, czyli badaniem dziedziczności pozagenowej, i genomiką. Obecnie jej badania dotyczą kontroli genetycznej różnicowania się komórek tkanki tłuszczowej świni, będącej gatunkiem modelowym w badaniach nad otyłością ludzi.
Dr Paulina Sztabińska z Katedry Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego jest także wykładowcą w PWSFTviT w Łodzi. Jej zainteresowania dotyczą sztuki XX w. oraz zagadnień związanych z postmodernizmem, m.in. zmian w relacji artysta - dzieło - odbiorca. Drugim nurtem jej badań jest problem przestrzeni w sztukach plastycznych, ujęty z perspektywy postmodernizmu. Jest współautorką książki "Imiona własne sztuki łódzkiej. Współczesne malarstwo, grafika, rzeźba i twórczość intermedialna". Przygotowuje książkę "Geometria a natura. Polska sztuka abstrakcyjna w drugiej połowie XX w.".
Dr Jakub Szymanik pracę doktorską z informatyki obronił i opublikował w Amsterdamie Studiował filozofię, psychologię, lingwistykę i matematykę na UW w ramach Kolegium MISH oraz jako stypendysta Collegium Invisibile. I tak też wszechstronne są jego badania naukowe. W ich centrum jest złożona semantyka języka naturalnego. Bada go z perspektywy matematycznej i filozoficznej, biorąc jednocześnie pod uwagę właściwości ludzkiej psychiki. Zajmuje się na przykład teorią widzenia i semantyką zdań, opisujących doświadczenia wizualne.
Dr Joanna Wawrzyniak z Instytutu Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, historię i socjologię studiowała na UW, nauki polityczne w Central European University w Budapeszcie, a wszystkie te dziedziny razem w New School for Social Research w Nowym Jorku. Badała, jak w Polsce kształtowały się zbiorowe wyobrażenia II wojny światowej i jak były wyrażane w polityce społecznej, organizacjach kombatanckich czy muzeach. W habilitacji chce się zająć ochroną pracy dzieci na ziemiach polskich i w Polsce w XIX i XX w. Wydała dwie książki. Współpracuje z Ośrodkiem KARTA, w którym koordynuje projekt historii mówionej.
Dr hab. Lucjan Wyrwicz z Centrum Onkologii - Instytutu im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie kieruje pracami Samodzielnej Pracowni Bioinformatyki i Biologii Systemowej. Dzięki grantowi z MNiSW opracował cykl siedmiu publikacji na temat budowy białek, odpowiadających za zjadliwość herpeswirusów (znanym przedstawicielem tej rodziny jest m.in. wirus opryszczki wargowej).
Dr Wojciech Załuski z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego zajmuje się filozofią praktyczną (prawa i moralności) oraz filozofią nauki. Na stypendium Maxa Webera w European University Institute we Florencji współpracował z profesorami Wojciechem Sadurskim i Giovannim Santorem. Badał m.in. teorię sprawiedliwości jako wzajemnej korzyści, filozoficzne aspekty teorii prawdopodobieństwa, przydatność teorii ewolucji w analizach filozoficzno-prawnych. Obecnie pracuje nad monografią z zakresu teorii gier.
Wyróżnienia akcji "Zostańcie z nami!" otrzymali: dr Ewa Bińczyk, dr Marcin Bobieński, dr Michał Chmielewski, dr inż. Marcin Dębowski, dr Zbigniew Karpiński, dr n. med. Sebastian Kłosek, mgr Michał Krawczyk, dr Michał Marszałł, mgr Łukasz Miechowicz, dr Patryk Oleszczuk, dr Alicja Sadownik, dr Witold Szczuciński, dr Maciej Ulas.
W wyborze najzdolniejszych organizatorom konkursu pomaga grono wybitnych naukowców. W Kapitule zasiadają m.in. prof. Katarzyna Chałasińska-Macukow, rektor Uniwersytetu Warszawskiego i prof. Michał Kleiber, prezes PAN. Fundatorami nagród są: fundatorów: AEGON TU na Życie, AEGON PTE S.A., PKO Bank Polski, Fundacja J&S Pro Bono Poloniae, Provident Polska SA, Polkomtel SA, AXA Życie TU SA, Electric Power Research Institute, Fundacja Polskiego Godła Promocyjnego "Teraz Polska" oraz czytelnicy "Polityki" przekazujący 1 proc. podatku dochodowego na fundusz stypendialny.
Więcej o programie na: www.polityka.pl/stypendia
Wręczenia nagród odbędzie się w niedzielę, 11 października, w redakcji "Polityki" (ul. Słupecka 6) w Warszawie. Galę poprzedzi seminarium socjologiczne "O kryzysie krytycznie" zorganizowane przez Stowarzyszenie Stypendystów "Polityki". Uroczystość wręczenia nagród zwieńczy zaś wykład prof. Krystyny Skarżyńskiej pt. "Czy kryzys, a jeśli tak, to czego?". KOL
PAP - Nauka w Polsce
agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
