Galaktyka Rzeźbiarza, znana także jako NGC 253, znajduje się w kosmosie 11 milionów lat świetlnych od Ziemi, w kierunku konstelacji Rzeźbiarza (stąd jej nazwa). Stała się ona celem szczegółowych obserwacji przeprowadzonych przez międzynarodowy zespół astronomów z użyciem Bardzo Dużego Teleskopu (VLT), należącego o Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO).

Naukowcy prowadzili obserwacje łącznie przez ponad 50 godzin. Pracowano z instrumentem o nazwie Multi Unit Spectroscopic Explorer (MUSE), zainstalowanym na VLT. Połączono razem ponad sto ekspozycji, aby pokryć cały obszar galaktyki. Efektem obserwacji było opracowanie mapy Galaktyki Rzeźbiarza w niespotykanej dokładności.

Nowa mapa galaktyki pokazuje tysiące kolorów. To istotna jej cecha, bowiem pozwala naukowcom dowiedzieć się więcej o budowie galaktyki i jej składowych: gwiazdach, gazie i pyle, które emitują światło w różnorodnych kolorach. Dzięki nowej mapie astronomowie mogą sprawdzać w powiększeniu indywidualne rejony, w których tworzą się gwiazdy (prawie do skali pojedynczych gwiazd), albo patrzeć na galaktykę jako na całość.

Pierwsze analizy pozwoliły odkryć około 500 mgławic planetarnych. Są to obszary gazu i pyłu, odrzucane przez gwiazdy takie, jak Słońce, pod koniec ewolucji. Taka liczba znalezionych mgławic planetarnych kilkakrotnie przekracza typowy wynik dla galaktyk spoza naszego najbliższego sąsiedztwa (wynoszący przeciętnie poniżej 100 detekcji na galaktykę).

Znajdowanie mgławic planetarnych jest istotne, bowiem służą one jako dodatkowe wskaźniki odległości do galaktyk, co pozwala na weryfikację wyników otrzymanych innymi metodami.

Naukowcy mają nadzieję, że w kolejnych badaniach sprawdzą, jak przepływa gaz w galaktyce, jak zmienia się jego skład, jak wyglądają procesy powstawania gwiazd.

Wyniki badań opublikowano w "Astronomy & Astropysics". Pierwszym autorem pracy jest Enrico Congiu z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO).

cza/ zan/