Badania przedkliniczne nowotworów na modelach komórkowych i zwierzęcych dostarczyły dowodów na to, że nowa terapia mRNA ma wpływ na układ odpornościowy i może być oferowana pacjentom we wczesnej fazie badań klinicznych. Pierwszy brytyjski pacjent (81-letni mężczyzna) przeszedł terapię eksperymentalną mRNA-4359 jesienią 2023 r.

Badanie kliniczne „Mobilize” jest prowadzone we współpracy pomiędzy Imperial College London i Imperial College Healthcare NHS Trust, a pierwsi pacjenci leczeni są w szpitalu Hammersmith w zachodnim Londynie. Jest również efektem współpracy brytyjskiego rządu z firmą farmaceutyczną Moderna, producentem szczepionki przeciw COVID-19.

Choć badanie kliniczne jest na bardzo wczesnym etapie, lekarze czuwający nad jego przebiegiem mają nadzieję, że nowa terapia będzie działała jak szczepionka przeciwnowotworowa. Chodzi o to, że jej celem jest zmobilizowanie układu odpornościowego pacjenta do walki z nowotworem.

„Nowe immunoterapie przeciwnowotworowe oparte na mRNA, takie jak mRNA-4359, oferują nową możliwość mobilizacji układu odpornościowego pacjenta do walki z nowotworem” – powiedział dr. David Pinato, klinicysta na Wydziale Chirurgii i Raka w Imperial College w Londynie oraz onkolog medyczny w Imperial College Healthcare NHS Trust. Zaznaczył jednak, że badania są wciąż na wczesnym etapie i może minąć wiele lat, zanim będą dostępne dla pacjentów.

"Ale to badanie kładzie kluczowy fundament, który przybliża nas do nowych terapii, które są potencjalnie mniej toksyczne i bardziej precyzyjne. Rozpaczliwie ich potrzebujemy” – dodał Pinato cytowany na stronie internetowej Imperial College London. Podziękował też wszystkim pacjentom wolontariuszom.

Badanie jest nierandomizowane – oznacza to, że wszyscy pacjenci otrzymują takie samo leczenie. Jest to również badanie otwarte, więc lekarze i pacjenci wiedzą, co otrzymują – w przeciwieństwie do badań zaślepionych, w których pacjenci nie wiedzą, jakie leczenie otrzymują.

„Wszyscy wiemy, jak niepokojąca może być diagnoza raka dla ludzi i ich bliskich. Ale dostęp do tych przełomowych badań – wraz z innymi innowacjami umożliwiającymi wcześniejsze diagnozowanie i leczenie nowotworów – daje nadzieję. Spodziewamy się, że w badaniach weźmie udział tysiące kolejnych pacjentów w ciągu najbliższych kilku lat” - powiedział Pinato.

W ramach 10-letniego partnerstwa z rządem brytyjskim, firma Moderna planuje inwestycje na dużą skalę na terenie całej Wielkiej Brytanii – łącznie z przeniesieniem produkcji szczepionek mRNA. Ma też w planach prowadzenie dużej liczby badań klinicznych na wzór prowadzonego obecnie z szpitalu Hammersmith.

O wyjątkowym znaczeniu prowadzonego badania dla brytyjskiego rządu świadczą słowa sekretarz stanu ds. zdrowia i opieki społecznej Victorii Atkins: „ta szczepionka może uratować jeszcze więcej istnień ludzkich, rewolucjonizując jednocześnie sposób leczenia tej strasznej choroby za pomocą terapii, które są bardziej skuteczne i mniej toksyczne dla organizmu. Podkreśla też naszą pozycję supermocarstwa w dziedzinie nauk przyrodniczych oraz nasze zaangażowanie w badania i rozwój”.

W wrześniu 2023 r. francuska firma biotechnologiczna Ose Immunotherapeutics ogłosiła, że dobiegły końca badania kliniczne fazy III nowej szczepionki przeciwnowotworowej. Testy wykazały, że specyfik o 41 proc. zmniejszył śmiertelność wśród chorych na niektóre rodzaje raka płuc. W badaniu, które prowadzono w dziewięciu krajach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych, wzięło udział łącznie 219 pacjentów, z których wszyscy wykazali oporność na inne metody leczenia. 139 pacjentów otrzymało szczepionkę, a 80 - chemioterapię. W badaniu szczepionkę Ose Immunotherapeutics stosowano jako leczenie trzeciego rzutu, co oznacza, że pacjenci wcześniej przeszli już dwie inne terapie.

Urszula Kaczorowska

uka/ agt/