Fot. Adobe Stock

Ślady palenia w DNA - nowe narzędzie medycyny i kryminalistyki

Cztery miejsca w DNA wystarczą, by z wystarczająco dużą dokładnością wykryć, czy ktoś pali papierosy - pokazali badacze z Polski. Opracowali test epigenetyczny, który - w oparciu o analizę metylacji DNA - pozwala odróżnić osoby palące od niepalących, co jest niezwykle przydatne w medycynie i kryminalistyce.

  • Fot. Adobe Stock
    Życie

    "Czystość" genetyczna zagrożonych gatunków? Niekoniecznie! Międzygatunkowe wymiany genów pomocne w walce z patogenami

    Wśród zwierząt regułą jest “międzygatunkowa wymiana genów” i korzystanie z rozwiązań genetycznych wypracowanych przez inne gatunki - pokazują badania naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego. A takie spojrzenie kwestionuje tradycyjny w ochronie zagrożonych gatunków nacisk na utrzymywanie "czystości" genetycznej.

  • Autor: Piotr Chyży. Źródło: UW
    Życie

    Syntetyczne ryboprzełączniki szansą na nowe terapie przeciwbakteryjne

    Naukowcy z UW we współpracy z kolegami z Japonii prowadzą badania nad ryboprzełącznikami - segmentami RNA, które kontrolują produkcję białek w bakteriach. Ich badania mogą w przyszłości zaowocować nowymi strategiami walki z opornością mikroorganizmów na antybiotyki.

  • prof. Jacek Jemielity, źródło: Centrum Transferu Technologii i Wiedzy UW
    Zdrowie

    Polacy opracowali nową modyfikację mRNA

    Nową modyfikację mRNA opracował zespół polskich badaczy z Uniwersytetu Warszawskiego we współpracy z kilkoma innymi jednostkami. Modyfikacja może mieć kluczowe znaczenie dla rozwoju współczesnej medycyny, m.in. terapii celowanych, leczenia chorób rzadkich czy szczepionek przeciwnowotworowych.

  • Fot. Adobe Stock
    Życie

    Badanie: ważne monitorowanie różnorodności genetycznej w miarę zmian klimatu

    Dla ochrony roślin i zwierząt ważne staje się monitorowanie zmian, jakie zachodzą w genomach poszczególnych gatunków wraz ze zmianami klimatu, szczególnie na obszarach najbardziej suchych i ciepłych - uważają badacze z międzynarodowego zespołu, w tym z Polski.

  • Fot. materiały prasowe
    Zdrowie

    Zaawansowana matematyka nadzieją dla pacjentów z niedokrwistością Fanconiego

    Niedokrwistość Fanconiego to bardzo rzadka choroba o podłożu genetycznym. Z uwagi na małą liczbę chorych, trudno jest przeprowadzać badania kliniczne na jej temat. Naukowcy z międzynarodowego zespołu proponują zastosować zaawansowaną matematykę przy zbieraniu od ograniczonej liczby pacjentów dużej ilości i różnego rodzaju danych genetycznych i zdrowotnych.

  • Fot. Adobe Stock
    Zdrowie

    Opracowana z udziałem Polaków metoda syntezy nukleotydów ułatwia badania nad związkami o potencjale terapeutycznym

    Międzynarodowy zespół badaczy, z udziałem naukowców z UW, opisał nową metodę syntezy nukleotydów, czyli związków będących podstawowymi składnikami DNA i RNA oraz odgrywających kluczową rolę w sygnalizacji komórkowej i komórkowych procesach energetycznych.

  • Adobe Stock
    Życie

    Interakcje dalekiego zasięgu podczas zwijania genomu

    Nowy mechanizm zwijania genomu u muszek owocowych odkrył międzynarodowy zespół z udziałem Polaków. Elementy genomu łączą się w pary pomimo znacznych odległości, tworząc metapętle. Geny z nimi związane odpowiadają za ważne procesy rozwoju neuronalnego.

  • Fot. materiały prasowe

    W epoce brązu na terenach obecnej Polski i Ukrainy odbywały się wielkie migracje

    W epoce środkowego brązu na tereny dzisiejszej Polski i Ukrainy napływały liczne fale migracji – piszą polscy naukowcy na łamach „Nature Communications”. Ich ślady odczytywane są dzięki nowym badaniom genetycznym.

  • Fot. Adobe Stock

    Poznań/ Przełomowe badania polskich naukowców dot. społeczeństwa państwa Piastów

    W V wieku n.e. zakończyły się zasadnicze procesy demograficzne kształtujące strukturę genetyczną populacji zamieszkującej w X-XII wieku n.e. obszar współczesnej Polski. Do ukształtowania się struktury genetycznej mieszkańców państwa Piastów nie była konieczna żadna dodatkowa migracja mająca miejsce po V wieku n.e. – wynika z badań naukowców pod kierownictwem prof. Marka Figlerowicza.

Najpopularniejsze

  • Rekonstrukcja życia Paradoxophidion richardoweni z późnego eocenu (37 milionów lat temu) w Anglii. Grafika: Jaime Chirinos, z arch. Georgiosa Georgalisa.

    Nowy gatunek węża sprzed 37 mln rzuca światło na wczesną ewolucję „zaawansowanych węży”

  • Naukowcy udowodnili istnienie tetrakwarków

  • Naukowiec: średniowieczna trójpolówka dała Europie rekordową bioróżnorodność

  • Bakteriofagi w walce z superbakteriami - nowa broń przeciw antybiotykooporności

  • Polscy naukowcy współtwórcami gorsetu do leczenia skoliozy u młodzieży

  • Fot. Adobe Stock

    WHO ostrzega przed niedoborem leku przeciwko otyłości

  • Prof. Rydzewska: choroby zapalne jelit coraz bardziej powszechne, głównie wśród młodych

  • Mikroplastik to doskonałe miejsce dla groźnych bakterii

  • Powszechnie stosowany olej sprzyja otyłości

  • Posągi Wyspy powstały bez centralnego zarządzania

Katowice, 07.12.2025. Astronauta projektowy ESA Sławosz Uznański-Wiśniewski podczas spotkania w ramach 9. Śląskiego Festiwalu Nauki. Fot. PAP/Jarek Praszkiewicz

Uznański-Wiśniewski: lokalizacja ośrodka ESA to sprawa wtórna, najważniejszy plan jego powstania

Lokalizacja ośrodka Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), który ma powstać w Polsce, to kwestia wtórna; najważniejsze jest stworzenie planu jego powstania – podkreślił astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski podczas niedzielnego briefingu w trakcie 9. Śląskiego Festiwalu Nauki w Katowicach.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera