Bakteryjne przetrwalniki, czyli spory, to trudni przeciwnicy w walce z niektórymi patogenami. Badacze z IBB PAN zbadali więc, jakie białka są niezbędne bakteriom do wytworzenia spor i jak są one w komórce produkowane.
Bezpłatną platformę internetową o degronach - komórkowych znacznikach, dzięki którym rozpoznawane są białka przeznaczone do degradacji - udostępnił zespół badaczy z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie (MIBMiK). “To cenne narzędzie dla naukowców zajmujących się biochemią, biologią molekularną oraz medycyną” - komentują przedstawiciele instytucji.
„Degradator” – to edukacyjna gra komputerowa o mechanizmie degradacji białek w komórce, którą stworzyli naukowcy z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Gracz wciela się w strażnika komórki i kieruje losem białek.
Metodę konstruowania molekularnych splotów i węzłów tak, aby były one elastyczne, opracowali badacze z Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Wrocławskiego. Elastyczność umożliwia powstawanie splątanych obszarów w cząsteczkach białek czy kwasów nukleinowych.
Jest pionierem w dziedzinie badań nad białkami opiekuńczymi - "molekularnymi przyzwoitkami". Wykazał ich rolę w odzyskiwaniu białek z agregatów i zwijaniu ich do aktywnej formy. Mechanizmy kontroli jakości stanu innych białek przez białka opiekuńcze są istotne dla medycyny, farmakologii i biotechnologii. Prof. Krzysztof Liberek otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2023 w obszarze nauk życiu i o Ziemi.
Istnieją białka, które same z siebie produkują DNA i służą do samobójczej śmierci bakterii. Budowę i sposób działania takich struktur opisali naukowcy z zespołu prof. Marcina Nowotnego. "To rajskie ptaki wśród białek" - komentuje badacz. Być może białka te uda się wykorzystać w kontrolowanej produkcji DNA. A może kiedyś - również w terapii zakażeń bakteryjnych.
Mitofuzyna 2 to białko, które potrzebne jest do pracy mitochondriów w komórkach. Międzynarodowy zespół - z udziałem Polaka - opisał teraz w "Science" nowo zidentyfikowane warianty tego białka, które pośredniczą między mitochondrium a innymi elementami komórki. Badania te m.in. rzucają światło na niektóre zaburzenia pracy wątroby.
Do lepszego zrozumienia chorób związanych z zaburzoną funkcją mitochondriów, "fabryk energii" w komórkach, prowadzą badania międzynarodowego zespołu z udziałem Polaków. Długołańcuchowe kwasy tłuszczowe są niezbędne dla prawidłowego przebiegu procesu oddychania komórkowego - ustalili naukowcy m.in. z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Limfocyty to białe krwinki, które regulują pracę układu odpornościowego. Jeśli się je „doświadczy” np. kontaktem z alergizującym białkiem i przeszczepi do innego organizmu, wówczas taki transfer wzmocni reakcję immunologiczną, a organizm zacznie się lepiej bronić przed tym białkiem. Takie doświadczenie przeprowadzili naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.
Naukowcy z Uniwersytetu Jagiellońskiego, na łamach "Nature Communications", opisali kluczowe odkrycie na temat niezwykle istotnej modyfikacji powstających w komórkach białek. Chodzi o tzw. hypuzynację, która ma znaczenie m.in. w powstawaniu nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych czy cukrzycy.