Opowiadać zajmująco o sztuce, jej dziejach, najdrobniejszych sekretach i detalach – jest nie lada … sztuką właśnie. Dar snucia lekkich, i zarazem pouczających, opowieści posiadła z pewnością dr Bożena Fabiani, autorka radiowych gawęd o sztuce. Niedawno w podwójnej postaci – książki i audiobooka - ukazała się ostatnia część tego cyklu.
„Dalsze gawędy o sztuce. VI-XX wiek” zamykają czteroczęściowy cykl opowieści dr Fabiani. Wcześniejsze części – także w tym miejscu godne polecenia – to: „Gawędy o sztuce. Włochy XIII-XV wiek”, „Moje gawędy o sztuce – wiek XV-XVI” oraz „Gawędy o sztuce XVII wiek”.
Wiele z tych opowieści znają już słuchacze radiowej Dwójki. Ci, którzy nie mieli dotąd okazji się z nimi zetknąć, mogą je teraz przeczytać zebrane w książce bądź też wysłuchać ich w postaci audiobooka (teksty czyta sama autorka).
„Dalsze gawędy...” podejmują wątki z rozlicznych epok i terytoriów: począwszy od mistrzów mozaiki bizantyńskiej i Albrechta Durera po twórczość Salvadora Dali. Fabiani potrafi z prawdziwą pasją i znajomością rzeczy przybliżać niewtajemniczonemu odbiorcy, jak rodziły się znakomite dzieła i w jaki sposób biografie artystów wpływały na kształt ich twórczości. Nie stroni od anegdot z życia artystów. Unika przy tym nużących szczegółów i żargonu historyków sztuki.
Co jednak najważniejsze – autorka pełni rolę „tłumaczki” samych dzieł: pomaga w odcyfrowaniu ich sensu dzieł, niekiedy nierozerwalnie splecionego z kulturą danej epoki.
Jedna z gawęd opowiada o „barbarzyńskim” gotyku (jak go nazywano w czasach kochającego starożytność renesansu). Dowiadujemy się, jak powstawały – niekiedy przez kilkaset lat! – gotyckie katedry, skąd pozyskiwano środki na ich budowę i w jaki sposób kaznodzieje zachęcali do ofiarności prywatnych darczyńców. Jak pisze Fabiani, w czasach gotyku zapanował „szał katedr” - nazywany też „krucjatą katedr”. Na budowę tych świątyń – piszą historycy - w ciągu trzech stuleci zużyto więcej kamienia, niż w jakimkolwiek okresie dziejów starożytnego Egiptu. Wiele miast we Francji rywalizowało między sobą w średniowieczu o to, które z nich będzie miało najwyższą katedrę. Ten „wyścig” przypominał dzisiejsze starania architektów o pierwsze miejsce w rankingu najwyższych drapaczy chmur na świecie.
W „Dalszych gawędach...” znaleźć można także zajmujące opowieści o wielkich artystach – wśród nich są Francesco Goya czy słynny romantyk - Théodore Géricault. Jest także w tym zbiorze jedno polonicum: gawęda o Marcina Koberze, nadwornym malarzu Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy, prekursorze portretów monarszych w Polsce.
Bożena Fabiani - historyk, nauczyciel akademicki, poetka i tłumaczka – opublikowała wiele książek. Od lat popularyzuje wiedzę o sztuce w Programie II Polskiego Radia.
PAP - Nauka w Polsce
szl/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
