Dni Narodowego Centrum Nauki (NCN), których celem jest promowanie programów centrum i zachęcanie naukowców do zdobywania grantów, potrwają do czwartku. To ósma edycja imprezy, która w tym roku odbywa się na kampusie Uniwersytetu w Białymstoku.

"Głównym celem jest pewien dialog nasz, czyli ogólnokrajowej agencji grantowej, która finansuje badania podstawowe, z lokalnym, choć nie tylko lokalnym, środowiskiem naukowym" - mówił w środę na konferencji prasowej poprzedzającej wydarzenie dyrektor NCN prof. Zbigniew Błocki.

Dni NCN w Białymstoku zostały zorganizowane przy współpracy największych uczelni w regionie: Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytetu Medycznego oraz Politechniki Białostockiej, a także Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży.

Ze statystyk NCN wynika, że podlaskie uczelnie dotąd w ramach konkursów agencji pozyskały blisko 150 mln zł na badania, a zakwalifikowano w sumie 435 wniosków.

Przewodniczący Rady NCN prof. Jacek Kuźnicki mówił, że te statystyki są dobre i pokazują, że naukowcy radzą sobie dobrze. "Jednocześnie dostrzegamy, jakie granty są finansowane, ogromny potencjał tego regionu" - powiedział. Wymienił, że potencjałem jest duża liczba małych grantów pozyskanych przez naukowców bez doktoratu, którzy później mogą ubiegać się o duże granty, a także grantów tzw. miniatur, na badania wstępne, by móc starać się o dodatkowe finansowanie.

Ocenił, że w Podlaskiem zbyt mało wagi przykłada się do dużych grantów NCN - czyli dla doświadczonych naukowców i dla młodych naukowców na tworzenie własnych zespołów. To - jak mówił - może przynieść większą liczbę większych grantów. Za dobre rozwiązanie uznał też możliwość ściągnięcia do uczelni naukowców z innych ośrodków, by mogli tu prowadzić badania.

Prorektor ds. nauki i współpracy międzynarodowej UwB prof. Izabela Święcicka oceniła, że ponad 430 projektów finansowanych z NCN to ogromny sukces, który przekłada się - jak dodała - na rozwój zespołów badawczych i umiędzynarodowienie podlaskich uczelni.

Zapowiedziała, że podczas tych dni chce pokazać, że naukowcy z jej uczelni potrafią prowadzić badania na światowym poziomie. Dodała, że spotkanie z NCN to też okazja, by mówić o swoich "bolączkach".

Pytana przez PAP o te trudności, odparła, że Uniwersytet w Białymstoku jest młodą uczelnią, w tym roku obchodzi jubileusz 25-lecia i - jak powiedziała - ma pewne kłopoty z uzyskaniem grantów z NCN. Powiedziała, że współczynnik sukcesu (procent grantów finansowanych do liczby wniosków) wynosi na UwB ok. 17 proc., a w kraju to ok. 20 proc.

Dlatego - jak mówiła Święcicka - zależy jej, aby zachęcać naukowców do składania jak największej liczby projektów. Wskazała, że dotyczy to wniosków nie tylko młodych naukowców, ale także z doświadczeniem, bo takich projektów jest niewiele.

Za pewne ograniczenie uznała też brak dużego doświadczenia w pisaniu projektów, jakie maja duże uczelnie, ale - jak podkreśliła - dzięki realizowaniu projektów w konsorcjach UwB robi postępy. Zauważyła też, że o ile naukowcy zdobywają granty w naukach ścisłych i przyrodniczych, o tyle w naukach humanistycznych i społecznych nie ma dużego zainteresowania ze strony naukowców.

W ramach dwudniowej imprezy odbędą się spotkania, dyskusje oraz tematyczne warsztaty. Będzie to też okazja do prezentacji projektów, które otrzymały dofinansowanie z NCN.

Budżet NCN w tym roku to ok. 1,4 mld zł na finansowanie badań podstawowych, środki można zdobyć w kilkunastu programach skierowanych do różnych grup naukowców - poinformował dyrektor NCN Błocki. Ocenił, że ten budżet jest za niski, bo - jak podkreślił - potrzeby polskiej nauki są znacznie większe. Mówił, że tzw. współczynnik sukcesu, czyli procent grantów finansowanych do liczby wniosków, wynosi obecnie poniżej 20 proc. "Naszym zdaniem jest zdecydowanie za niski i przez to, niestety, jesteśmy zmuszeni odmawiać finansowania wielu projektów, które uważamy, że są warte finansowania" - dodał Błocki.

PAP - Nauka w Polsce, Sylwia Wieczeryńska

swi/ agt/