Nauka dla Społeczeństwa

28.03.2024
PL EN
26.05.2015 aktualizacja 26.05.2015

50-lecie polskich badań archeologicznych na Cyprze

Specjalną wystawę poświęconą półwiecznemu dorobkowi polskich archeologów działających na Cyprze można oglądać w Muzeum Cypryjskim w Nikozji od 25 maja. Na ekspozycji prezentowanych jest ćwierć tysiąca zabytków wydobytych przez Polaków.

Polskie wykopaliska w Nea Pafos na Cyprze, w starożytnej stolicy wyspy wpisanej na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, rozpoczął nestor polskiej archeologii śródziemnomorskiej, prof. Kazimierz Michałowski. Od pół wieku kontynuuje te badania misja Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego (CAŚ UW) wraz ze specjalistami z innych ośrodków naukowych, m.in. Instytutu Archeologii UW, Instytutu Kultur Śródziemnomorskich i Orientalnych PAN, Uniwersytetu Jagiellońskiego czy Politechniki Wrocławskiej. To właśnie CAŚ UW wspólnie z Departament Starożytności Republiki Cypryjskiej są organizatorami ekspozycji.

„Wystawa zorganizowana jest wokół kilku tematów przewodnich: historii Pafos, dzielnic mieszkalnych i rezydencjonalnych, kultu prywatnego i oficjalnego, symboli władzy, mennicy pafijskiej oraz dekoracji architektonicznej: rzeźb marmurowych, malowideł ściennych i mozaik podłogowych, a także zaopatrzenia w wodę i życia codziennego starożytnych mieszkańców miasta. Prezentacje multimedialne pokażą, jak wyglądały mozaiki w budynkach, gdzie je odkryto, zaś na modelu 3D będzie można prześledzić rozwój miasta na przestrzeni niemal tysiąca lat jego historii” – czytamy w zaproszeniu archeologów.

Badania Polaków na Cyprze wydobyły na światło dzienne luksusowe rezydencje ze wspaniałymi dziełami sztuki - rzeźbami, mozaikami, malowidłami ściennymi, które co roku podziwiają tysiące turystów. Archeolodzy odnaleźli także niezliczone przedmioty użytku codziennego, przybliżające zwykłe życie starożytnych mieszkańców wyspy. Znajdujące się na badanym przez Polaków obszarze rozlegle i luksusowe budynki funkcjonowały na przestrzeni całego tysiąclecia, od IV wieku p.n.e. do VII wieku n.e.

Jak wyjaśniają naukowcy, Pafos przekształciło się w prężne miasto portowe właśnie IV wieku p.n.e. Z biegiem czasu stało się stolicą hellenistycznego, a następnie rzymskiego Cypru. Korzystne położenie na grzbiecie górskim, a także łatwy dostęp do bogactw naturalnych, takich jak drewno wykorzystywane do budowy statków, sprawiły, że miejscowość stała się w ważnym centrum administracyjnym i handlowym. Badacze przypuszczają, że miasto było stolicą rzymskiej prowincji Cypru, ustanowionej w drugiej połowie I wieku p.n.e. W II i III wieku n.e. rozrosło się jak nigdy wcześniej. Po wyjątkowo tragicznym w skutkach trzęsieniu ziemi w 332 r. niestety utraciło stołeczną funkcję, lecz w dalszym ciągu kwitły tam sztuka i kultura.

Od IV wieku Pafos było stolicą biskupstwa. W VII wieku życie chrześcijańskiej społeczności miasta toczyło się wokół kościołów położonych w pobliżu portu i miejsca uważanego za miejsce chłosty św. Pawła. Zachodnia część miasta popadła w tym czasie w ruinę i popadła w zapomnienie.

Wykopaliska w rejonie hellenistycznego placu targowego i rzymskiego Pafos prowadzi ekspedycja „Paphos Agora Project” Uniwersytetu Jagiellońskiego pracująca tam od 2011 r. Natomiast specjaliści z CAŚ UW koncentrują swoje wysiłki głównie na przygotowaniu części stanowiska położonej w pobliżu starożytnego portu do udostępnienia zwiedzającym w formie parku archeologicznego, tworzonego przez cypryjski Departament Starożytności.

Patronat honorowy nad wystawą „Nea Pafos. 50 lat polskich wykopalisk archeologicznych 1965-2015” objął rektor UW, zaś w Komitecie Honorowym zasiadają m.in. ministrowie spraw zagranicznych Polski i Cypru. Ekspozycja będzie czynna do 30 listopada br. Następnie zostanie przeniesiona na stałe do muzeum w Pafos.

PAP - Nauka w Polsce

szz/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024