Agencja Badań Medycznych przekazała w poniedziałek, że projekty dotyczące leczenia chorób nowotworowych pozostają obecnie jednymi z najczęściej pojawiających się w ramach wniosków beneficjentów ubiegających się o wsparcie ze środków ABM. Obecnie uruchomione zostało kilkadziesiąt projektów z tego obszaru.

"Badania kliniczne są kluczowe w rozwoju nowych terapii onkologicznych, ponieważ pozwalają na przetestowanie skuteczności i bezpieczeństwa nowych leków i metod leczenia pacjentów z różnymi rodzajami nowotworów. W konsekwencji, badania pozwalają na opracowywanie efektywniejszych i mniej inwazyjnych metod leczenia, co pozytywnie wpływa zarówno na osiągnięcie remisji choroby jak i jakość życia pacjentów. Coraz częściej w onkologii dążymy do tego by badanie kliniczne stało się jedną z opcji leczenia, a nie tylko było leczeniem ostatniej szansy. Właśnie w onkologii, obecnie jest najwięcej prowadzonych badania klinicznych, zarówno w Polsce jak i na świecie. Choroby nowotworowe stały się poniekąd chorobami cywilizacyjnym" – tłumaczyła cytowana w komunikacie prof. dr hab. n. med. Anna Raciborska.

Jak wskazało ABM, badania kliniczne w onkologii są szansą na wyzdrowienie, jednak poziom ich skomplikowania jest wielopłaszczyznowy. Powodem jest to, że często nowotwór może dotyczyć kilku różnych organów, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia z chorobą, która dała przerzuty. Istotny jest też fakt, jak znacząco wpływa ona na wartość i jakość życia pacjenta oraz jego rodziny. Konsekwencje przejścia choroby nowotworowej mogą być długotrwałe, zarówno pod względem zdrowotnym, socjalnym jak i psychologicznym.

Kolejnym czynnikiem kreującym zawiłość badań klinicznych w onkologii to różnorodność nowotworów - obecnie rozpoznawanych jest wiele ich rodzajów. Różnią się one między sobą pod względem genetyki, morfologii, biologii, czy też odpowiedzi na leczenie.

"Dodatkowo w leczeniu większości schorzeń onkologicznych mamy do czynienia z kilkoma rodzajami terapii: leczeniem cytostatykami, radioterapią, chirurgią, immunoterapią, czy terapią celowaną. Wszystkie one różnią się między sobą pod względem skuteczności i bezpieczeństwa. Czasami stosujemy je w różnych kombinacjach i/lub na innych etapach. To też wpływa na badania kliniczne w tej grupie chorych" - dodała prof. Raciborska.

Wśród projektów dofinansowanych przez ABM znalazł się projekt Instytutu Matki i Dziecka, którego celem jest optymalizacja postępowania oraz leczenia małoletnich pacjentów z rozrostami z komórek histiocytarnych. Jest to pierwsze polskie niekomercyjne badanie kliniczne POL HISTIO, które swoim zasięgiem ma objąć pacjentów z całego kraju.

Natomiast Gdański Uniwersytet Medyczny otrzymał dofinansowanie na realizację projektu RAFTING-2019, prowadzonego pod przewodnictwem prof. Jana Zauchy, który stanowi propozycję nowatorskiego protokołu leczenia pacjentów z wczesną postacią chłoniaka Hodgkina. Jak przekazała Agencja, badanie kliniczne zostało zaplanowane jako wieloośrodowe o zasięgu międzynarodowym.

"Większość pacjentów z wczesnym chłoniakiem Hodgkina zostaje wyleczona za pomocą terapii skojarzonej, tzn. chemioterapii i radioterapii. Jednocześnie część pacjentów nie odpowiada na chemioterapię. Jednym z możliwych sposobów przezwyciężenia oporności komórek chłoniaka na leczenie skojarzone może być wczesne zastosowanie Niwolumabu" - wyjaśniła.

W Narodowym Instytucie Onkologii im Marii Skłodowskiej Curie – Państwowym Instytucie Narodowym w Warszawie, prowadzone jest otwarte badanie fazy 2 – Agenonmela. Jego celem jest ocena bezpieczeństwa i aktywności klinicznej przeciwciała monoklonalnego balstilimabu w monoterapii u pacjentów z zaawansowanym / przerzutowym rakiem skóry niebędącym czerniakiem.

Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu jako beneficjent prowadzi badanie dotyczące wpływu nieodwracalnej elektroporacji wapniowej, elektrochemioterapii oraz elektroporacji na jakość życia i przeżycie wolne od progresji u chorych na raka trzustki. ABM wytłumaczyła, że jest to nowatorska metoda polegająca na destabilizacji błony komórkowej komórki nowotworowej i zwiększeniu jej przepuszczalności dla leków. Do badania kwalifikują się pacjenci ze źle rokującym rakiem trzustki w III stadium, dla których indywidulanie zostaje dobrany najlepszy moment terapeutyczny.

W 2021 roku Agencja Badań Medycznych rozpoczęła także realizację programu mającego na celu opracowanie i wprowadzenie do Polski na szeroką skalę przełomowej terapii leczenia nowotworów przy użyciu modyfikowanych genetycznie limfocytów CAR-T cells. Tego rodzaju terapia ma szczególne znaczenie w leczeniu białaczek u najmłodszych pacjentów.(PAP)

Autorka: Aleksandra Kiełczykowska

ak/ mhr/