Chodzi o nowelizację ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, której projekt przygotowało MEiN. Wprowadza ona zmiany w postępowaniach awansowych, obligatoryjne publiczne kolokwia habilitacyjne i dostosowuje przepisy do wprowadzenia nowych dyscyplin nauki.

Nowelizacja została na początku grudnia ub.r. uchwalona przez Sejm. Senat, który rozpatrywał ją w połowie grudnia, zaproponował do niej 22 poprawki, więc nowelizacja trafiła z powrotem do Sejmu. W środę poprawki zaproponowane przez Senat opiniowała przez sejmową Komisję Edukacji, Nauki i Młodzieży.

Pozytywnie zaopiniowała ona 11 poprawek, a tym samym rekomenduje Sejmowi ich przyjęcie. Mają one charakter techniczno-legislacyjny lub charakter doprecyzowujący.

Pozostałych 11 poprawek ma charakter merytoryczny. Zostały one zaopiniowane negatywnie. Sejmowa komisja edukacji zdecydowała w głosowaniu, że będzie rekomendować Sejmowi ich odrzucenie.

Jedna z negatywnie zaopiniowanych poprawek zakazywała łączenia funkcji członka rady uczelni z pracą w administracji publicznej. Kolejna proponowała, aby senat uczelni mógł odwołać jej członka m.in. wtedy, gdy wszczęto przeciwko niemu postępowanie karne z oskarżenia publicznego o przestępstwo umyślne lub postępowanie o umyślne przestępstwo skarbowe. Poprawka Senatu usuwa ten zapis.

Nowela dotyczy też rektorów. Zgodnie z nią możliwe będzie ubieganie się o pełnienie tej funkcji przez osoby, które do dnia rozpoczęcia kadencji nie ukończyły 70 lat, a nie jak dotąd nie ukończyły 67 lat. Nowy limit objąć ma także osoby kandydujące do m.in. rady uczelni. Senat opowiedział się przeciwko tym zmianom, zaproponował poprawkę utrzymującą dotychczasowy limit wiekowy. Sejmowa komisja zaopiniowała ją negatywnie i rekomenduje Sejmowi jej odrzucenie.

W noweli jest też zapis poszerzający dostępność stypendium socjalnego dla studentów będących w trudnej sytuacji materialnej poprzez danie uczelniom możliwości podniesienia wysokość dochodu uprawniającego studenta do ubiegania się o stypendium socjalne z 1051,7 zł do 1294,4 zł netto na osobę w rodzinie. Poprawka Senatu ma na celu podniesienie wysokości tego dochodu do ok. 1375 zł. Sejmowa komisja opowiada się za odrzuceniem także tej poprawki Senatu.

W uchwalonej w grudniu nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym zaproponowano również odstąpienie od konieczności spełniania wymagań dotyczących posiadania tytułu profesora, stopni naukowych albo stopni w zakresie sztuki lub tytułu zawodowego przy zatrudnianiu w polskich uczelniach na stanowiskach nauczycieli akademickich osób, które uzyskały takie stopnie lub tytuł zawodowy za granicą.

Uregulowania dotyczą też m.in. uwierzytelniania dyplomów ukończenia studiów oraz dyplomów doktorskich i habilitacyjnych wydawanych przez uczelnie kościelne.

Część przepisów odnosi się też bezpośrednio do studentów. Na przykład zaproponowano zaliczanie przez uczelnię studentowi czynności wykonywanych przez niego w ramach zatrudnienia, stażu lub wolontariatu na poczet praktyk zawodowych. Regulacja dotyczy też wydawania legitymacji studenckich studentom zagranicznych uczelni odbywającym część studiów w polskich uczelniach.

W noweli znalazły się też zapisy na temat habilitacji – na przykład przewidziano obligatoryjny charakter kolokwium habilitacyjnego, co ma wpłynąć pozytywnie na transparentność procedury.

W noweli jest też szereg zapisów dotyczących doktorantów. Dotyczą m.in. procedury odwoławczej w przypadku odmowy wszczęcia przez podmiot doktoryzujący postępowania w sprawie nadania stopnia doktora. Przewidziano też usprawnienia związane z wydawaniem dyplomów doktorskich w postępowaniach prowadzonych wspólnie z podmiotami zagranicznymi. Proponowana zmiana polega na umożliwieniu wydania więcej, niż jednego dyplomu doktorskiego w przypadku, gdy proces nadawania stopnia doktora odbywa się z udziałem podmiotu zagranicznego.

Nowela wprowadza zmiany w trzech ustawach: Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, o Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej oraz ustawie Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Zgodnie z harmonogramem prac rozpoczętego w środę posiedzenia Sejmu głosowanie nad poprawkami Senatu do nowelizacji zaplanowano w piątek. 

PAP - Nauka w Polsce, Danuta Starzyńska-Rosiecka

dsr/ joz/