Sejm/ Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt nowelizacji dotyczący uczelni zawodowych

Projekt nowelizacji ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, przygotował resort edukacji i nauki. Przewiduje on umożliwienie uczelni posiadającej status uczelni zawodowej i spełniającej określone warunki używania w swojej nazwie wyrazów "akademia praktyczna". Poza tym uczelnie, które spełniać będą określone kryteria, będą miały też możliwość prowadzenia studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela bez konieczności posiadania porozumienia o współpracy przy prowadzeniu tych studiów zawartego z uczelnią posiadającą osiągnięcia w działalności naukowej w dyscyplinie, do której jest przyporządkowany kierunek tych studiów.

Z projektu wynika też, że akademie praktyczne będą mogły prowadzić studia przygotowujące do wykonywania zawodu nauczyciela bez konieczności posiadania porozumienia zawartego z uprawnioną uczelnią. "Proponowane regulacje pozwolą uczelniom zawodowym wyróżniającym się ugruntowaną i stabilną pozycją w systemie szkolnictwa wyższego i nauki oraz odpowiednią jakością prowadzonego kształcenia usamodzielnić się w prowadzeniu studiów przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela" - czytamy w uzasadnieniu.

Projekt pozytywnie zaopiniowała w środę sejmowa komisja edukacji, nauki i młodzieży. Za przyjęciem projektu opowiedziało się 15 posłów, 12 było przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu. Przyjęto go z poprawkami legislacyjno-porządkującymi Biura Legislacyjnego. Zdecydowano się także na poprawkę, która zamienia w noweli słowa "akademia praktyczna" na "akademię nauk stosowanych".

Podczas rozpatrywania projektu wniosek o odrzucenie ustawy w całości złożyła posłanka KO Krystyna Szumilas, która zgłaszała szereg uwag. Wraz z posłami Lewicy Agnieszką Dziemianowicz-Bąk i Marcinem Kulaskiem domagała się przeprowadzenia wysłuchania publicznego projektu nowelizacji oraz przekazania go do podkomisji stałej ds. nauki i szkolnictwa wyższego.

Według wiceministra edukacji i nauki Wojciecha Murdzka "ważny w rozwoju uczelni jest aspekt dobrego wizerunku". "Chcemy, żeby te najlepsze wyższe szkoły zawodowe mogły zrealizować to, co było przedmiotem pytań i inicjatyw" - przekonywał.

Murdzek wskazał na pozytywne skutki nowych przepisów, m.in. "uelastycznienie możliwości kształcenia nauczycieli oraz uniknięcie podwójnego wypłacania stypendiów dla doktorantów". Jego zdaniem, "projekt noweli w pełni odzwierciedla i satysfakcjonuje środowisko, i przyczyni się do dobrego rozwoju uczelni zawodowych".

Podczas posiedzenia komisji Szumilas zwracała uwagę na - jej zdaniem - "grzechy nowelizacji". "To jest ustawa, która nie dotyczy tylko zmiany nazwy uczelni, ale będzie powodować zamęt w głowach studentów, rodziców, pracodawców. Uderza w system kształcenia nauczycieli, obniża standardy kształcenia nauczycieli, pozwala poza systemem, bez oceny i wsparcia naukowego, prowadzić kształcenie nauczycieli, bez zachowania pewnych standardów" - podkreśliła posłanka KO.

Poseł Lewicy Marcin Kulasek także poddawał pod wątpliwość proponowaną zmianę nazwy uczelni zawodowych na akademie nauk stosowanych. Przytoczył negatywną opinię Polskiej Akademii Nauk, według której miano akademii powinno być zarezerwowane wyłącznie dla szkół wyższych prowadzących badania naukowe.

Zdaniem Dziemianowicz-Bąk "mamy do czynienia z ustawą, która odwraca system kształcenia nauczycieli, obniżając jego standard". Postulowała wysłuchanie publiczne dla projektu ustawy, w którym wzięliby udział przedstawiciele strony społecznej, m.in. środowisko nauczycieli oraz środowisko oświatowe.

Przedstawiciele środowisk uczelni zawodowych, obecni na posiedzeniu komisji, wypowiadali się natomiast przychylnie o projekcie nowelizacji. Podkreślali, że "nazwa +akademia nauk stosowanych+ lepiej oddaje charakter uczelni, bo kształcą one na profilu praktycznym, prowadzą badania wdrożeniowe". W odpowiedzi na zarzuty posłów opozycji, zapewnili, że po przyjęciu przepisów, system kształcenia nauczycieli nie ucierpi.

Komisja po pozytywnym zaopiniowaniu nowelizacji zdecydowała, że posłem sprawozdawcą na posiedzeniu plenarnym Sejmu będzie Zbigniew Dolata (PiS).

W projekcie nowelizacji dot. uczelni zawodowych wskazano, że "rozwiązania te zapewnią uczelniom zawodowym większą rozpoznawalność i renomę w lokalnych społecznościach, a także będą stanowiły dodatkowy bodziec do dalszego rozwijania potencjału organizacyjnego i podnoszenia jakości prowadzonego kształcenia". Dodano, że dzięki nowemu rozwiązaniu zwiększy się rozpoznawalność tej grupy uczelni na rynku edukacyjnym, co przyczyni się do ich pozytywnego odbioru w otoczeniu społeczno-gospodarczym, prowadzi studia pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na co najmniej pięciu kierunkach. Z uzasadnieniu projektu wynika, że weryfikacja spełniania przez uczelnię zawodową (publiczną i niepubliczną) wskazanych powyżej warunków będzie przeprowadzana na podstawie danych zawartych w Zintegrowanym Systemie Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on.

Uczelnia zawodowa będzie mogła uzyskać pozwolenie na prowadzenie studiów bez konieczności zawarcia porozumienia, jeżeli m.in. w okresie dwóch lat akademickich poprzedzających rok akademicki, w którym złożono wniosek liczba studentów kształcących się w uczelni wynosi co najmniej 250, z czego ponad 50 proc. studentów kształci się na studiach stacjonarnych i co najmniej 50 proc. nauczycieli akademickich jest zatrudnionych w tej uczelni jako podstawowym miejscu pracy.

Przewiduje się, że projektowana ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.(PAP)

Autorka: Iwona Pałczyńska

ipa/ mhr/