
Ludzki mózg ukształtował się ok. 1,5 mln lat temu u naszych przodków na obszarze Afryki – informują naukowcy na łamach tygodnika „Science”.
Z perspektywy ewolucyjnej ludzki mózg jest dość młody, ponieważ ukształtował się „zaledwie” 1,5-1,7 mln lat temu – dowodzą naukowcy z Uniwersytetu w Zurichu (Szwajcaria). Za pomocą tomografii komputerowej przebadali oni budowę wewnętrzną prehistorycznych czaszek datowanych na 1-2 mln lat.
Zdaniem naukowców, do tej kluczowej dla rodzaju Homo zmiany ewolucyjnej doszło w Afryce. Pierwsi przedstawiciele rodzaju Homo, sprzed 2,5 mln lat, chodzili po ziemi w postawie wyprostowanej, ale mieli jeszcze małe czaszki. Ich mózg stanowił zaledwie połowę wielkości naszego mózgu.
„Nasze analizy sugerują, że współczesne struktury mózgowe pojawiły się zaledwie 1,5-1,7 mln lat temu w afrykańskich populacjach, należących do rodzaju Homo” – mówi kierownik zespołu, Christoph Zollikofer.
„Typowe dla ludzkiego mózgu są przede wszystkim obszary w płacie czołowym odpowiedzialne za planowanie i wykonywanie złożonych procesów myślowych i czynności, a także za język” - zauważa główna autorka, Marcia Ponce de Leon.
Jak dodaje Zollikofer, problem polega na tym, że mózgi naszych przodków nie zachowały się jako skamieniałości. O ich strukturach mózgowych można dedukować jedynie na podstawie odcisków fałd i bruzd na wewnętrznych powierzchniach skamieniałych czaszek.
Pierwsze populacje Homo poza Afryką – Homo erectus w Dmanisi na terenie dzisiejszej Gruzji – miały mózgi tak samo prymitywne, jak ich afrykańscy krewni. Wynika z tego, że aż do ok. 1,7 nie zaszły kluczowe zmiany ewolucyjne, które upodobniłyby archaiczny mózg Homo do dzisiejszego ludzkiego mózgu.
Od ok. 1,7 mln lat temu kultury w Afryce stawały się coraz bardziej złożone i zróżnicowane, o czym świadczą odkrycia różnego rodzaju narzędzi kamiennych. Naukowcy uważają, że ewolucja biologiczna i kulturowa są prawdopodobnie współzależne.
„Prawdopodobnie w tym okresie rozwinęła się również najwcześniejsza postać ludzkiego języka” – wyjaśnia Ponce de Leon.
Skamieniałości odkryte na Jawie dowodzą, że nowe populacje ludzkie odniosły ogromny sukces. Wkrótce po ich pojawieniu się w Afryce rozprzestrzeniły się na Azję Południowo-Wschodnią.
Więcej: https://www.media.uzh.ch/en/Press-Releases/2021/Brain-Evolution.html (PAP)
krx/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.