Nauka dla Społeczeństwa

18.04.2024
PL EN
14.04.2021 aktualizacja 14.04.2021

NASA po raz kolejny przełożyła pierwszy lot marsjańskiego drona

Ingenuity – niewielki bezzałogowy helikopter (dron) na powierzchni Marsa. Zdjęcie wykonał 7 kwietnia 2021 r. łazik Perseverance. Źródło: NASA/JPL-Caltech/ASU. Ingenuity – niewielki bezzałogowy helikopter (dron) na powierzchni Marsa. Zdjęcie wykonał 7 kwietnia 2021 r. łazik Perseverance. Źródło: NASA/JPL-Caltech/ASU.

Z powodu problemu podczas testów i konieczności aktualizacji oprogramowania, amerykańska agencja kosmiczna NASA ponownie przesunęła lot drona Ingenuity na Marsie. Data pierwszego w historii lotu drona w atmosferze innej planety ma zostać ustalona prawdopodobnie w przyszłym tygodniu.

Ingenuity to nazwa niewielkiego helikoptera – bezzałogowego drona, który został przetransportowany na Marsa przez łazik Perseverance. Perseverance wylądował na Czerwonej Planecie 18 lutego. Po pierwszych testach rozpoczęły się m.in. przygotowania do lotu Ingenuity.

Najpierw dron, który był przyczepiony w ochronnej kapsule w dolnej części łazika, został bardzo powoli opuszczony na powierzchnię gruntu. Z kolei kilka dni temu testowo uruchomiono śmigła, początkowo z tempem 50 obrotów na minutę, a potem 2400 obrotów w ciągu minuty.

Początkowo planowano pierwszy lot drona „nie wcześniej niż 8 kwietnia”. Potem NASA zdecydowała się przełożyć termin na 11 kwietnia, następnie przesunęła start na 14 kwietnia lub później. Jednak 12 kwietnia ogłoszono, że opóźnienie będzie jeszcze dłuższe, nie podając konkretnego terminu. Nowy termin zostanie podany prawdopodobnie w przyszłym tygodniu.

Podczas testu wirowania z dużą prędkością wystąpił problem, który jest przyczyną tej decyzji. Sekwencja poleceń sterująca testem zakończyła się przedwcześnie. NASA zapewnia, że helikopter jest bezpieczny i w dobrym stanie. Udało się opracować poprawkę oprogramowania niwelującą błąd w sekwencji poleceń zidentyfikowany 9 kwietnia. Jako najlepsze rozwiązanie uznano aktualizację oprogramowania. Testy nowej wersji, a potem jej wgranie do komputera Inguenity nastąpią w najbliższych dniach.

Podczas lotu marsjańskiego drona inżynierowie z NASA muszą brać pod uwagę kilka czynników. Ingenuity nie może latać w nocy, bowiem w nawigowaniu polega na obserwacji gruntu przez kamery.

Kolejną sprawą jest konieczność koordynacji tego eksperymentu z badaniami prowadzonymi przez łazik Perseverance. Na przykład Perseverance uważnie obserwuje drona swoimi kamerami (NASA prezentowała już zdjęcia, na których widać m.in. jak dron stoi na marsjańskim gruncie), a więc zespół odpowiedzialny za lot drona musi zgrać swój harmonogram z zespołami odpowiedzialnymi za inne elementy misji Perseverance. Są też momenty, gdy Perseverance jest zajęty transmisją danych do satelitów okołomarsjańskich (które potem przesyłają je na Ziemię).

W trakcie swojego lotu dron będzie zużywał dużo energii – setki watów. Bateria, która zasila dwa główne silniki oraz napęd dla sześciu śmigieł Ingenuity, musi radzić sobie ze skokami mocy, gdy dron będzie zmagał z wiatrem i jego podmuchami. Musi być utrzymywane stałe napięcie, aby uniknąć problemów. Natomiast po zimnej marsjańskiej nocy w baterii nie pozostaje wiele energii i gdy się w dzień nagrzeje, jest doładowywana przez panele słoneczne. A więc Ingenuity nie może też lecieć wcześnie rano. Z kolei zbyt późny lot może wyczerpać baterie bez szans na doładowanie ich przed nocą. Jako najlepszy czas NASA wskazuje więc środek dnia lub popołudnie.

Trzeba też wziąć pod uwagę wiejące na Marsie wiatry. Lot Ingenuity testowano w wiatrach symulowanych na podstawie modeli komputerowych, w tym na przykład na „ścianie wiatru” skonstruowanej w laboratorium testowym. Jednak nie udało się przetestować wszystkich możliwych warunków, które mogą wystąpić na Marsie. Największe ryzyko jest przy starcie i lądowaniu. Dlatego przy pomocy czujników Perseverance śledzone są na bieżąco warunki pogodowe i generowane prognozy pogody. (PAP)

cza/ ekr/ agt/

Przed dodaniem komentarza prosimy o zapoznanie z Regulaminem forum serwisu Nauka w Polsce.

Copyright © Fundacja PAP 2024