Cukrzyca podwaja ryzyko choroby wieńcowej, udaru mózgu i zgonu z powodu chorób układu krążenia. W roku 2019 na cukrzycę chorowało około 463 milionów ludzi na całym świecie. W zdecydowanej większości przypadków (90 proc.) była to cukrzyca typu 2. Rozwojowi tej choroby mogą sprzyjać określone cechy genetyczne, które można rozpoznać na po urodzeniu, a nawet wcześniej.

Zespół prof. Briana Ference’a z University of Cambridge przeanalizował dane 445 765 osób z brytyjskiego Biobanku. Średnia wieku uczestników badania wynosiła 57,2 lat, a 54 proc. stanowiły kobiety. Dziedziczne ryzyko cukrzycy oceniano za pomocą 6,9 miliona genów. Wzrost i masę ciała zmierzono podczas rejestracji, aby obliczyć BMI. Uczestnicy zostali podzieleni na pięć grup według genetycznego ryzyka cukrzycy. Podzielono ich również na pięć grup według BMI. Byli obserwowani do średniego wieku 65,2 lat.

W tym okresie cukrzyca typu 2 rozwinęła się u 31 298 osób. Osoby z grupy o najwyższym BMI (średnio 34,5) miały 11-krotnie wyższe ryzyko cukrzycy w porównaniu z grupą o najniższym BMI (średnio 21,7). Grupa o najwyższym BMI miała większe prawdopodobieństwo zachorowania na cukrzycę niż wszystkie inne grupy BMI, niezależnie od ryzyka genetycznego. „Odkrycia te wskazują, że BMI jest znacznie silniejszym czynnikiem ryzyka cukrzycy niż predyspozycje genetyczne” - powiedział profesor Ference.

Następnie naukowcy wykorzystali metody statystyczne do oszacowania, czy prawdopodobieństwo cukrzycy u osób z wysokim BMI byłoby jeszcze większe, gdyby nadmierna masa ciała utrzymywała się przez długi czas. Okazało się, że czas trwania podwyższonego BMI nie miał wpływu na ryzyko cukrzycy.

Jak wskazał prof. Ference, sugeruje to, że kiedy ludzie przekraczają pewien próg BMI, ich szanse na cukrzycę rosną i pozostają na tym samym poziomie wysokiego ryzyka, niezależnie od tego, jak długo mają nadwagę. Zauważył, że próg jest prawdopodobnie inny dla każdej osoby i będzie to BMI, przy którym zaczną rozwijać się nieprawidłowe poziomy cukru we krwi.

Jak sugerują uzyskane wyniki, w większości przypadków cukrzycy można by uniknąć, utrzymując BMI poniżej progu, który wywołuje nieprawidłowy poziom cukru we krwi. Oznacza to, że aby zapobiegać cukrzycy, należy regularnie oceniać zarówno BMI, jak i poziom cukru we krwi. Waga ma bowiem kluczowe znaczenie, gdy dana osoba zaczyna mieć problemy z poziomem cukru we krwi. „Możliwe jest również odwrócenie cukrzycy poprzez utratę wagi we wczesnym stadium, zanim dojdzie do trwałych uszkodzeń” - zaznaczył prof. Ference. (PAP)

Autor: Paweł Wernicki

pmw/ ekr/