Na łamach czasopisma „Science” ukazał się artykuł podsumowujący aktualną wiedzę na temat przekształceń środowiska przez człowieka w ciągu ostatnich 10 tys. lat.

Wyniki badań przedstawione w artykule są efektem międzynarodowego projektu, w którym wzięło udział ponad 250 archeologów z całego świata, w tym z Uniwersytetu Warszawskiego.

"Projekt ArchaeoGLOBE wykazał, że zmiany środowiska poprzez wprowadzenie intensywnych metod uprawy ziemi oraz urbanizację zostały zainicjowane już 6 tys. lat temu i w ciągu kolejnych 4 tys. lat rozpowszechniły się na więcej niż połowie ekumeny. Choć skala tych zmian była początkowo niewielka w porównaniu z czasami po rewolucji przemysłowej, dane projektu ArchaeoGLOBE sugerują, że wpływ człowieka na środowisko w bardziej odległej przeszłości był do tej pory wyraźnie niedoszacowany" – opowiada jeden z autorów artykułu, dr hab. Arkadiusz Sołtysiak z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego cytowany w komunikacie uczelni.

Naukowiec dodaje, że według niektórych geologów żyjemy obecnie w antropocenie, czyli w epoce zdominowanej przez działalność człowieka.

"Choć za początek antropocenu zwykle uważana jest rewolucja przemysłowa w XVIII/XIX wieku, istotne zmiany środowiska przez ludzkie społeczności następowały już dużo wcześniej" – zauważa naukowiec.

Dzięki projektowi zebrano informacje dotyczące uprawy ziemi przez człowieka w 146 regionach obejmujących wszystkie kontynenty (poza Antarktydą) w okresie od 10 tys. lat wstecz do połowy XIX wieku.

Naukowcy podsumowując wyniki swoich badań stwierdzają, że archeologiczna rekonstrukcja historii użytkowania ziemi rzuca wyzwanie nowemu paradygmatowi antropocenu - wbrew wcześniejszym poglądom tak silna i globalna zmiana środowiska naturalnego nie jest w większości zjawiskiem rozgrywającym się w ciągu ostatnich kilkuset lat.(PAP)

autor: Szymon Zdziebłowski

szz/ ekr/