Wśród nietoperzy: nocków wąsatków i karlików - może panować konkurencja, gdyż gatunki te właściwie nie współwystępują. Potwierdzają to wyniki badań prowadzonych w Polsce od 20 lat. Wnioski z analiz ukażą się w piśmie "Applied Ecology and Environmental Research".
Nocek wąsatek to niewielki – osiągający raptem 20 cm rozpiętości skrzydeł – nietoperz. Spotykano go niemal w całej Polsce. Badacze zauważali jednak, że jego występowanie jest bardzo nierównomierne. Na południu spotyka się go regularnie, a im dalej na północ, tym go mniej.
Chiropterolodzy, czyli specjaliści od badań nad nietoperzami, zastanawiali się, co może być przyczyną takiej zmienności. Pewną wskazówką była pochodząca z lat 70. XX wieku praca duńskiego badacza prof. Hansa Baagoe, który wskazywał na możliwość silnej konkurencji ze strony innych gatunków nietoperzy, szczególnie karlików. Karliki – spośród których w Polsce spotkać możemy cztery gatunki (większego, mniejszego, drobnego i Kuhla) – mają podobną dietę i wykorzystują takie same schronienia, jak nocki wąsatki.
Specjaliści od nietoperzy ze Stowarzyszenia dla Natury "Wilk" oraz z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego postanowili sprawdzić, jak wygląda występowanie tych gatunków w Polsce. Przeanalizowali wyniki wszystkich prowadzonych od 1997 roku badań, oceniających skład gatunkowy fauny nietoperzy za pomocą odłowów tych ssaków w specjalne, cienkie siatki. Wzięto pod uwagę 42 miejsca z całego kraju.
Analizy potwierdziły przewidywaną zależność. Tam, gdzie karlików było dużo, nocków wąsatków nie było wcale lub pojawiały się sporadycznie - a w miejscach, w których brakowało karlików, nocki wąsatki były bardzo częste. Szczególnie wyraźnie widać to w zachodnim skraju Karpat – w Tatrach, Beskidzie Żywieckim, Beskidzie Śląskim. Tu udział nocków wąsatków w całym zespole nietoperzy nierzadko przekraczał 20 proc., a karlików nie było prawie wcale.
Wyniki badań, które wkrótce ukażą się w "Applied Ecology and Environmental Research", wskazują na szczególnie silną konkurencję nocków wąsatków z karlikiem większym oraz karlikiem mniejszym.
Naukowcy są jednak ostrożni w stawianiu ostatecznych wniosków. "Choć to bardzo ciekawa zależność, to trzeba jednak pamiętać o wpływie innych czynników" – mówi współautor pracy, dr Robert Mysłajek z Instytutu Genetyki i Biotechnologii Wydziału Biologii UW.
"Z badań nad ekologią nocków wąsatków wiemy, że hibernują przede wszystkim w jaskiniach, które - jak wiadomo - są częste tylko w górach i pasie wyżyn. W przyszłych badaniach trzeba się więc będzie przyjrzeć bliżej także selekcji siedlisk przez występujące w Polsce gatunki" – dodaje badacz.
PAP - Nauka w Polsce
zan/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.