Żmije zygzakowate poszukują miejsc, w których spędzą zimę. "Poszukiwania zaczynają, gdy temperatura powietrza przez dłuższy okres utrzymuje się na poziomie około 5-7 st. C" – powiedział PAP przyrodnik z Bieszczadzkiego Parku Narodowego Marek Holly.
Dodał, że "w regionach górskich dzieje się to zwykle wcześniej niż na niżu". Wybierającym się na odpoczynek żmijom nie jest obojętna lokalizacje ich zimowisk.
"Nory np. muszą być odpowiednio głębokie i położone z dala od miejsc okresowo zalewanych przez wodę, czyli koryt potoków i rzek. Podtopienia w okresie hibernacji są dla nich wyjątkowo groźne; mogą wtedy zginąć" – zauważył przyrodnik.
Przypomniał, że "w norach i jamach położonych na głębokości od pół do dwóch metrów zapadną w zimową hibernację, gdy temperatura powietrza spadnie poniżej zera stopni C".
Zbyt płytka nora (20-30 cm głębokości) nie gwarantuje zimującym osobnikom przetrwania; długotrwały spadek temperatury powietrza w miejscu zimowania do minus 2,5 stopnia C jest dla żmij śmiertelny.
Na Podkarpaciu żmije zygzakowate poszukujące miejsc, w których pozostaną przynajmniej do połowy marca lub początku kwietnia, zaobserwowano głównie w Bieszczadach i Beskidzie Niskim, a także na pogórzach Dynowskim i Przemyskim. "Żmije w zimowych kryjówkach nierzadko śpią razem z innymi gatunkami gadów, np. jaszczurkami i zaskrońcami. Niektóre z nich całkiem niedawno, bo jeszcze późnym latem i jesienią były składnikiem ich diety; dotyczy to m.in. jaszczurki zwinka i żyworodna" - mówił Holly.
Samce obudzą się pod koniec marca, natomiast samice na powierzchnię wypełzną w kwietniu. Miejsce zimowania opuszczają po kilkudniowym wyraźnym ociepleniu.
Żmija zygzakowata, obok zaskrońca, należy do najbardziej pospolitych bieszczadzkich węży. Żyją na południowych stokach wzgórz, z rzadka porośniętych krzewami, na obrzeżach lasów i leśnych drogach, na nasłonecznionych brzegach rzek i strumieni oraz na kamiennych usypiskach, aż po strefę połonin. "Zazwyczaj przebywają tam, gdzie latem warunki termiczne pozwalają im aktywnie polować, a jednocześnie są to miejsca dające bezpieczne schronienie" – wyjaśnił Holly.
Ważnymi cechami rozpoznawczymi żmij są: zygzak na grzbiecie i znak przypominający "x" na trójkątnej głowie, wyraźne przewężenie szyjne, krępy tułów i krótki ogon. Występują trzy odmiany barwne: brązowa, srebrzysta i czarna. Wszystkie mają jasnoczerwoną lub rubinowoczerwoną tęczówkę oka, przeciętą wąską, pionową źrenicą. Są to bardzo pożyteczne gady; w ciągu swojego życia tępią ogromną liczbę gryzoni.
W Polsce ze względu na coraz rzadsze występowanie podlegają całkowitej ochronie. Człowiek ukąszony przez żmiję wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.(PAP)
kyc/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
