List otwarty środowiska naukowego w sprawie Puszczy Białowieskiej, przekazany PAP, podpisało 25 wybitnych naukowców, specjalistów m.in. w dziedzinie nauk przyrodniczych i leśnych - z uniwersytetów: Gdańskiego, Wrocławskiego, Warszawskiego, Jagiellońskiego, Śląskiego, Uniwersytetu w Białymstoku, Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie; Muzeum i Instytutu Zoologii PAN w Warszawie, Instytutu Badawczego Leśnictwa, Zakładu Lasów Naturalnych w Białowieży, Instytutu Biologii Ssaków PAN w Białowieży, Instytutu Ochrony Przyrody PAN w Krakowie i Instytutu Oceanologii PAN w Sopocie.

Jak poinformował w piątek jeden z sygnatariuszy, dyrektor Instytut Biologii Ssaków PAN w Białowieży dr hab. Rafał Kowalczyk, list zostanie przekazany do Kancelarii Prezydenta, Prezesa Rady Ministrów, Sejmu i Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych.

"Jako przedstawiciele świata nauki, w trosce o dobro polskiej przyrody i wizerunek Polski na arenie międzynarodowej, pragniemy wyrazić nasz głęboki sprzeciw wobec decyzji Ministra Środowiska zatwierdzającej plany zwiększenia pozyskania drewna na terenie Puszczy Białowieskiej oraz działań zawartych w Programie dla Puszczy Białowieskiej opracowanym przez Ministra Środowiska i Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych" - napisali.

Naukowcy ci stanowczo protestują też przeciwko tezom zawartym w Programie dla Puszczy Białowieskiej oraz wyrażanym publicznie przez Ministra Środowiska opiniom o antropogenicznym pochodzeniu Puszczy Białowieskiej, a także pogorszeniu się stanu ochrony siedlisk i gatunków objętych programem Natura 2000 w wyniku zaniechania zwalczania kornika. "Opinie te są niezgodne z wiedzą naukową, podważają unikatowość Puszczy Białowieskiej i jej status obiektu Światowego Dziedzictwa, godząc tym samym w obraz polskiej przyrody i wizerunek Polski na świecie. Podważają ponadto rzetelność naukową oraz zaprzeczają wynikom długoletnich badań prowadzonych w Puszczy Białowieskiej przez polskich i zagranicznych uczonych z wielu ośrodków naukowych" - czytamy w liście.

Naukowcy apelują również do środowiska akademickiego, społeczeństwa polskiego i społeczności międzynarodowej o sprzeciw wobec planów zwiększenia pozyskania drewna na terenie puszczy oraz wobec "długoterminowego eksperymentu nakreślonego w ministerialnym Programie dla Puszczy Białowieskiej, który spowoduje bezpowrotną utratę jej naturalności oraz pogorszenie stanu ochrony siedlisk i gatunków. Puszcza Białowieska zasługuje na ochronę na całym jej obszarze".

"Zwracamy się do Prezydenta i Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Prezes Rady Ministrów o podjęcie działań zmierzających do objęcia ochroną całej Puszczy Białowieskiej. Posiadanie na terytorium Polski tak cennego dziedzictwa przyrodniczego jest nie tylko powodem do dumy, ale też nakłada obowiązek dbałości o utrzymanie go w stanie niepogorszonym dla przyszłych pokoleń" - napisali.

Eksperci przypominają, że Puszcza Białowieska jest jedynym w Polsce przyrodniczym obiektem Światowego Dziedzictwa UNESCO i najlepiej zachowanym kompleksem leśnym na Niżu Europejskim, który powstał i ukształtował się pod wpływem naturalnych procesów i niewielkiego, w porównaniu z innymi lasami europejskimi, wpływu człowieka.

Chroniona od XV w. oraz przekształcana w bardzo umiarkowanym stopniu w przeszłości, Puszcza Białowieska jest w znacznej części lasem naturalnym z dobrze zachowanymi zbiorowiskami roślinnymi i zespołami zwierzęcymi, charakteryzującymi się ogromną różnorodnością biologiczną. Okaleczona przez niekontrolowane wyręby na początku XX wieku i poddana gospodarce leśnej na znacznych jej obszarach, jest ciągle unikatowym w skali europejskiej i rozpoznawalnym na całym świecie obiektem przyrodniczym, który stanowi wizytówkę Polski i powód do dumy wielu pokoleń Polaków.

"Plany zwiększenia pozyskania drewna na terenie Puszczy Białowieskiej w celu ograniczenia gradacji kornika drukarza są ingerencją w naturalne procesy w niej zachodzące i mogą doprowadzić do bezpowrotnego przekształcenia znacznej części Puszczy w las gospodarczy oraz utraty naturalnego charakteru jej przyrodniczo najcenniejszych fragmentów, a w konsekwencji statusu obiektu Światowego Dziedzictwa" - ostrzegają naukowcy.

Jak przypominają, obecna gradacja kornika jest jednym z wielu takich zjawisk udokumentowanych w historii puszczy, i prowadzi do naturalnej przebudowy drzewostanów oraz ich adaptacji do zmian klimatycznych. Według ekspertów gradacja kornika nie zagraża trwałości Puszczy Białowieskiej ani jej bioróżnorodności. I choć powoduje zamieranie znacznej liczby świerków, nie jest też zagrożeniem dla obecności tego gatunku w puszczy. Świerk odnawia się w sposób naturalny, a jego wysoki udział w niektórych zbiorowiskach leśnych jest wynikiem zaburzeń antropogenicznych w ciągu ostatnich kilkuset lat.

PAP - Nauka w Polsce

zan/ mrt/