„Ustawa jest zupełnie niedostosowana do potrzeb badań naukowych oraz rozwijania innowacyjności” – napisali w uchwale członkowie Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa.

Środowisko naukowe, w tym wszystkie najważniejsze reprezentujące je instytucje – Narodowe Centrum Nauki (NCN), Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR), Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich (KRASP), Polska Akademia Nauk, Polska Akademia Umiejętności - od 2011 r. zabiegają o zmianę obowiązujących obecnie przepisów.

"Pani minister ma świadomość konieczności wprowadzenia zmian przepisów dot. zamówień publicznych oraz ich znaczenia dla środowiska akademickiego. Do MNiSW wpłynęło wiele uwag i propozycji ze strony całego środowiska akademickiego, w tym także apel Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa. Znana jest nam także podjęta m.in. w mediach społecznościowych akcja +Realizacja PZP wiąże ręce nauce+” - zauważył proszony o komentarz rzecznik MNiSW Kamil Melcer.

Według naukowców „Prawo zamówień publicznych” jest niedostosowane do specyfiki prowadzonych przez nich projektów, a konieczność ogłaszania przetargów na wszystkie zakupy i zlecenia warte więcej niż 14 tys. euro oraz na materiały i odczynniki laboratoryjne często opóźnia lub wręcz uniemożliwia badania naukowe.

Naukowcy postulują podniesienie do 130 tys. euro kwoty zakupów, przy której instytucje naukowe i uczelnie musiałyby ogłaszać przetargi. „Taki jest próg unijny i zapisy dyrektywy UE, która jest dużo bardziej liberalna niż polskie prawo. Taką wysokość progu postuluje również Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego i Nauki i popiera środowisko akademickie, zjednoczone w tej sprawie na spotkaniach zorganizowanych ostatnio w Krakowie przez prezesa PAU prof. Andrzeja Białasa. Jeżeli uda się taką zmianę wprowadzić będzie to ważny krok naprzód” - powiedział PAP prof. Stefan Chłopicki z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jak podkreślił, optymalnym rozwiązaniem byłoby całkowite wyłączenie nauki spod rygorów przepisów o zamówieniach publicznych.

Rzecznik MNiSW przypomniał, że Kudrycka podjęła decyzję, by w założeniach do nowelizacji ustawy o zasadach finansowania nauki wpisać postulat podwyższenia progu, powyżej którego trzeba stosować PZP. Pozwoliłoby to przyspieszyć wsparcie udzielone instytucjom naukowym i badawczym.

Kolejne postulaty środowiska naukowego, przedstawione w propozycji nowelizacji prawa zamówień publicznych przygotowanej z inicjatywy prof. Jana Środonia z Instytutu Nauk Geologicznych PAN to: jasny zapis o wyłączeniu usług badawczych spod rygoru prawa zamówień publicznych, doprecyzowanie zapisów umożliwiające odrębne traktowanie niezaplanowanych zamówień oraz traktowanie do 20 proc. wartości zamówień jako zamówień odrębnych, co radykalnie zwiększy elastyczność systemu zakupów, niezbędną według naukowców przy obsłudze prac badawczych.

"Musimy pamiętać o specyfice badań naukowych, które wymagają stosowania odpowiedniego, często bardzo unikatowego sprzętu laboratoryjnego i materiałów dostarczanych w odpowiednim czasie – mówi minister nauki szkolnictwa wyższego prof. Barbara Kudrycka. - W odpowiedzi na głos środowiska akademickiego zaproponowałam wprowadzenie odpowiednich zmian w przepisach".

Jak wyjaśniło ministerstwo nauki w przesłanym PAP komentarzu, propozycja (Projekt założeń do ustawy o zmianie Ustawy o zasadach finansowania nauki oraz niektórych innych ustaw, pkt. 5 lit. C) dotyczy zmiany art. 4 pkt 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych, polegającej na podniesieniu wartości, powyżej której istnieje obowiązek stosowania ustawy dla zamówień oraz konkursów związanych z realizacją badań naukowych lub prac rozwojowych, nie przekraczając wartości tzw. progów unijnych (np. zakupy aparatury naukowo-badawczej, odczynników, materiałów itp.). Alternatywna propozycja to dodanie przepisu uwzględniającego dodatkową przesłankę stosowania trybu z wolnej ręki dla zamówień i konkursów, których przedmiot jest związany z realizacją badań naukowych lub prac rozwojowych, o ile ich wartość nie będzie przekraczać progów unijnych.

Melcer podkreślił przy tym, że MNiSW zgłosiło wniosek o wprowadzenie poprawki do ustawy Prawo zamówień publicznych także w trakcie uzgodnień resortowych (28 września 2012 roku).

"Uwzględniając konieczność stosowania prawa wspólnotowego w zakresie zamówień publicznych MNiSW zaproponowało, by dla zamówień publicznych i konkursów finansowanych ze środków krajowych w zakresie badań naukowych, prac rozwojowych oraz świadczeń usług badawczych zwiększono pułap niestosowania ustawy Prawo zamówień publicznych do kwoty stanowiącej równowartość 130 tys. euro. Miało to dotyczyć tylko środków krajowych, jednakże stanowisko Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w tej sprawie wskazuje, iż podział ten nie jest konieczny i nie należy ustalać różnych progów dla środków krajowych i europejskich" - wyjaśnił rzecznik.

PAP - Nauka w Polsce

wos/ agt/ ula/