Relacje o najciekawszych odkryciach w kosmosie, budzące zachwyt obrazy obiektów astronomicznych, cyfrowe archiwum to dokonania czasopisma "Urania - Postępy astronomii", które na polskim rynku ukazuje się już ponad 90 lat. Pismo kandyduje w IX edycji konkursu "Popularyzator Nauki", organizowanego przez serwis Nauka w Polsce PAP przy współpracy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Startuje w kategorii Media.
"Urania" ukazuje się od 1922 roku, czyli drukiem wydano do tej pory kilkadziesiąt tysięcy stron będących świadectwem historii polskiej nauki i popularyzacji nauki. "Jest czasopismem popularnonaukowym o badaniach kosmosu. Tytuł łączy w sobie tradycję i nowoczesność. Z jednej strony jest jednym z najstarszych polskich czasopism, z drugiej - w ciągu ostatnich dwóch lat pismo przeszło olbrzymią metamorfozę w nowoczesny, elegancki magazyn, atrakcyjny dla współczesnego czytelnika" - czytamy w konkursowym zgłoszeniu.
Redakcja stawia na rzetelną, pogłębioną popularyzację i upowszechnianie wiedzy, a nie jedynie na powierzchowne kopiowane informacji z internetu. Wyniki swoich badań opisują tutaj czołowi polscy astronomowie, a artykuły przeglądowe piszą zarówno astronomowie, jak i zaawansowani miłośnicy astronomii, a także nauczyciele i dziennikarze naukowi.
Podstawową zasadą przy doborze materiałów jest zróżnicowanie treści, tak aby każdy numer był ciekawy dla szerokiego grona odbiorców. Są teksty proste, zrozumiałe na poziomie gimnazjum, ale także trudniejsze, w których mogą się czasem znaleźć nawet wzory matematyczne, co obecnie jest nie do pomyślenia w wielu czasopismach.
Redakcja „Uranii” jest obecna na festiwalach nauki, konkursach, obozach dla młodzieży. Różne akcje, w których brała udział obejmują swoim zasięgiem nawet setki tysięcy osób. Przykłady z ostatnich lat to Międzynarodowy Rok Astronomii 2009, Rok Jana Heweliusza 2011, Tranzyt Wenus 2012 i wreszcie oczekiwanie na kometę stulecia w 2013. Redakcja pisma stawia także na popularyzację nauki poprzez kulturę, na przykład wsparła wielkie widowisko muzyczno-filmowe „Moc Klasyki – Planety” w Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.
Czasopismo ma też swój wkład w sukcesy odnoszone przez polskich uczniów na międzynarodowych olimpiadach astronomicznych. To właśnie na jego łamach regularnie publikowane są zadania z minionych olimpiad z przykładowymi rozwiązaniami. Stanowią one podstawę dla uczniów chcących wziąć udział w polskiej olimpiadzie i innych konkursach astronomicznych, a także przydają się nauczycielom do przygotowywania zajęć. Autorami rozwiązań olimpijskich są uczniowie, finaliści ostatnich edycji Olimpiady.
W dziale „młodzi badacze” publikowane są najlepsze uczniowskie prace prezentowane np. na Ogólnopolskim Młodzieżowym Seminarium Astronomicznym w Grudziądzu. W ostatnich kilkunastu miesiącach ze specjalnego programu „Uranii” dla szkół skorzystało blisko 300 bibliotek szkolnych, a to oznacza dotarcie z rzetelnymi informacjami o astronomii i fizyce do wielu tysięcy polskich uczniów.
„Urania” to nie tylko samo czasopismo drukowane. Jest też rozrastający się portal internetowy (http://urania.pta.edu.pl), są działania w mediach społecznościowych (np. http://www.facebook.com/UraniaPA). Wersja drukowana ma kilka tysięcy czytelników miesięcznie, a wersja internetowa kilkanaście tysięcy odsłon miesięcznie.
Ciekawym elementem jest Cyfrowe Archiwum Uranii (http://urania.pta.edu.pl/archiwum). Kolejne roczniki są sukcesywnie skanowane i umieszczane w archiwum w pełnej wersji z nieodpłatnym dostępem dla wszystkich. Można w nim natknąć się też na różne ciekawostki, choćby taką, że kiedyś tytuł periodyku brzmiał „Uranja”, bo takie były przedwojenne zasady polskiej ortografii. Lektura zamieszczonych materiałów daje interesujący dla współczesnego czytelnika obraz jak ewoluował język polski.
„Uranię” zna nawet... prezydent RP Bronisław Komorowski. Podczas jednej z imprez dotyczących popularyzacji nauki otrzymał w 2013 r. w prezencie specjalny numer „Uranii” z podpisami członków zespołu redakcyjnego.
"Popularyzacja prowadzona przez czasopismo przynosi korzyści nie tylko samej astronomii, ale także innym dziedzinom nauki i techniki. To właśnie zafascynowanie niesamowitymi obrazami kosmosu zachęca wielu młodych ludzi do zajmowania się w dorosłym życiu naukami matematyczno-przyrodniczymi i techniką. Bez tego w Polsce byłoby o wielu mniej inżynierów" - czytamy w konkursowym zgłoszeniu.
PAP - Nauka w Polsce
ekr/ agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.