Eumorbaeshna adriankini to nowy gatunek ważki odkryty w kamieniołomie Owadów-Brzezinki, miejscu porównywanym do jednego najsłynniejszych stanowisk paleontologicznych – Solnhofen. Nazwa gatunkowa pochodzi od odkrywcy stanowiska - dr. Adriana Kina zmarłego w czerwcu 2012 roku.
Publikacja prezentująca odkrycie ukazała się w periodyku „Acta Palaeontologica Polonica” (58, 2013). Jej autorami są Gunter Bechly z Muzeum Historii Naturalnej w Stuttgarcie i dr Adrian Kin ze Stowarzyszenia Przyjaciół Nauk o Ziemi PHACOPS. Nazwę gatunkowi nadano po śmierci polskiego naukowca, chcąc w ten sposób upamiętnić jego postać.
Ważkę znaleziono w warstwach górnojurajskich sprzed około 148 mln lat.
„Unikatowość opisanej skamieniałości jest związana z tym, że jest to pierwszy późnojurajski owad z rodziny Eumorbaeschnidae opisany z terenu Polski. Podobne gatunki znane były dotychczas wyłącznie z położonego w południowych Niemczech stanowiska Solnhofen” – komentuje dla PAP dr Błażej Błażejowski z Instytut Paleobiologii PAN.
Badacz dodaje, że stanowisko Owadów-Brzezinki powinno być traktowane jako całkowicie nowe „okno tafonomiczne” świata organicznego późnej jury, ukazujące w sposób unikatowy nieznany zapis ewolucji organizmów żywych.
***
Dr Adrian Kin zmarł w czerwcu 2012 roku w wieku 33 lat. Był prezesem, liderem i założycielem Stowarzyszenia Przyjaciół Nauk o Ziemi PHACOPS. Zorganizował i uczestniczył w ponad 1200 wyprawach geologicznych, paleontologicznych oraz przyrodniczych na terenie Polski i za granicą.
Do najciekawszych odkryć badacza należy zidentyfikowanie w materiale kopalnym szeregów wędrujących w ścieżkach trylobitów - stawonogów z okresu górnego dewonu (sprzed ok. 350 mln lat) na terenie kamieniołomu wapieni "Kowala" w Górach Świętokrzyskich. Dr Adrian Kin po raz pierwszy udowodnił również plastyczność fenotypową (zmienność organizmu pod wpływem warunków panujących w środowisku) u kopalnych głowonogów – amonitów. Był odkrywcą największego (1,18 m) znanego z terenu Polski amonita sprzed 75 mln lat.
W kwietniu 2012 roku ogłosił kolejne odkrycie - skarbnicę skamieniałości sprzed 148 mln lat zlokalizowaną w kamieniołomie Owadów-Brzezinki obok Sławna (woj. łódzkie, pow. Opoczno). Składały się na nią m.in. szczątki pierwszego odkrytego w Polsce pterozaura (latającego gada), pierwszego znanego z Polski skrzydła ważki jurajskiej, liczne skrzypłocze oraz ryby. Wiele z tych skamieniałości, pochodzących z późnojurajskich warstw geologicznych, reprezentuje rodzaje i gatunki nowe dla nauki. Jest to unikatowe w skali świata stanowisko paleontologiczne. Tutaj dr Kin również znalazł zapis kopalny pierwszego polskiego tsunami.
Badacz gromadził skamieniałości przez całe życie. Obecnie trwają negocjacje z Państwowym Instytutem Geologicznym–Państwowym Instytutem Badawczym, dotyczące przejęcia jego kolekcji przez Muzeum Geologiczne PIG-PIB w Warszawie i prezentacji obiektów w odrębnej sali noszącej jego imię i nazwisko.
PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski
agt/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
