Psychologowie z Uniwersytetu w Nottingham (Wielka Brytania) zaobserwowali też, że na tempo gojenia ran wpływa postawa pacjenta wobec choroby - u osób, które chcą nad nią przejąć kontrolę i aktywnie angażują się w terapię, wyniki są paradoksalnie gorsze.

Naukowcy przeanalizowali dane zbierane w ciągu pięciu lat wśród 93 pacjentów (68 mężczyzn i 25 kobiet), którzy z powodu stopy cukrzycowej leczyli się w różnych specjalistycznych ośrodkach brytyjskich.

Nazwą zespół stopy cukrzycowej określa się towarzyszące cukrzycy zaburzenia w ukrwieniu i unerwieniu stóp, które przyczyniają się do trudnych w leczeniu ran i owrzodzeń mogących prowadzić nawet do amputacji stopy lub całej nogi.

W najnowszych badaniach naukowcy sprawdzili rozmiary ran na stopach każdego cukrzyka, a po 6, 12 i 24 tygodniach oceniano zmiany jakie w nich zaszły. Na początku badań zmierzono też poziom hormonu stresu (tj. kortyzolu) we krwi pacjentów, a także zebrano informacje dotyczące ich stanu psychicznego oraz sposobu, w jaki radzą sobie ze schorzeniem i jego objawami.

Analiza wykazała, że depresja miała silny wpływ na proces gojenia się ran - u osób cierpiących na poważną postać depresji zachodził on znacznie wolniej.

Badacze wykazali też, że prawdopodobieństwo zagojenia się rany w ciągu 24 tygodni było uzależnione w dużym stopniu od nastawienia pacjenta do choroby. Co zaskakujące, u osób, które pragnęły przejąć kontrolę nad objawami stopy cukrzycowej i nad terapią (tzw. styl konfrontacyjny) rany rzadziej były zagojone po upływie 24 tygodni.

Jak tłumaczy prowadząca badania prof. Kavita Vedhara, takie konfrontacyjne podejście do choroby może przeszkadzać w gojeniu owrzodzeń stopy, gdyż jest to proces długotrwały. A gdy aktywna postawa pacjenta nie przynosi szybkiej poprawy może on zacząć odczuwać stres i frustrację, co spowalnia gojenie.

Zainspirowani swoimi obserwacjami naukowcy brytyjscy planują teraz opracować terapię psychologiczną, która pomoże złagodzić depresję u pacjentów ze stopą cukrzycową oraz nauczy ich skuteczniej radzić sobie z tym - potencjalnie groźnym dla życia - schorzeniem.

Stopa cukrzycowa jest uważana za główna przyczynę amputacji kończyn. Potwierdzają to statystyki, z których wynika, że od 40 do 70 proc. wszystkich amputacji nóg przeprowadza się u cukrzyków. Specjaliści oceniają jednak, że aż 85 proc. z nich można by zapobiec, głównie dzięki dobrej kontroli poziomu glukozy we krwi u chorych. Chorzy na cukrzycę powinni też szczególnie dbać o higienę stóp - dobrze je osuszać po umyciu, nawilżać - z wyjątkiem przestrzeni między palcami, stosować skarpety bez szwów i wygodne obuwie oraz codziennie oglądać podeszwę stopy w lusterku. JJJ

PAP - Nauka w Polsce

yy/bsz