Specjalistka powołuje się na najnowsze badania ponad 47 tys. kobiet, które po raz pierwszy przedstawiła podczas odbywającego się w Orlando kongresu Amerykańskiego Towarzystwa Żywienia (ASN). Obserwacje prowadzono przez 30 lat w ramach wielokierunkowego badania pielęgniarek amerykańskich Nurses’ Health Study.

"W ramach tego badania ustaliliśmy, że w średnim wieku umiarkowane spożycie kawy zawierającej kofeinę może zwiększać szansę zdrowego starzenia się w kolejnych 30 latach" - stwierdza kanadyjska specjalistka w wypowiedzi dla CNN.

Są to jednak badania obserwacyjne, nie wykazujące związku przyczynowego między spożyciem kawy i zachowaniem zdrowia. Potwierdzają one jednak wcześniejsze obserwacje, że spożycia kawy, przynajmniej w umiarkowanych ilościach, jest korzystne zdrowia. Takiej zależności, przynajmniej w tych badaniach, nie wykazano w przypadku spożycia herbaty oraz kawy bezkofeinowej.

Prof. David Kao z University of Colorado, który nie uczestniczył w tych badaniach, a jest jednym z najbardziej znanych badaczy tego zagadnienia, zaznacza, że kawa wykazuje szczególne zalety, przewyższające również inne napoje zawierające kofeinę. Dodaje, że najnowsze obserwacje są wysokiej jakości. Uwzględniono w nich również to, że poza kawą na stan zdrowia badanych pielęgniarek mogą mieć wpływ także inne czynniki, w tym przede wszystkim styl życia. Mimo to ustalono, że umiarkowane spożycie tego napoju zmniejsza ryzyko takich schorzeń przewlekłych jak cukrzyca typu 2 i choroby sercowo-naczyniowe. A na te choroby kobiet po 50. roku życia są szczególnie narażone.

Prof. Mahdavi zwraca jednak uwagę, że choć kawa może przedłużać życie w dobrym zdrowiu, to nie znaczy jednak, że jest to sposób na zdrowie dla wszystkich kobiet. Dotyczy to szczególnie tych z nadciśnieniem tętniczym, chorobami serca, zaburzeniami lękowymi oraz zaburzeniami snu.

Autorzy badania nie twierdzą też, że wypijanie większej ilości kaw dziennie, więcej niż trzy filiżanki, jest już niezdrowe. To też zależy od indywidualnych predyspozycji oraz przyzwyczajeń. Niektóre badania sugerują jednak, że może być ważna pora dnia – wypijanie kawy rano, nawet większej ilości, może być bardziej korzystne dla zdrowia niż w pozostałych porach dnia.

Sugerują to badania opublikowane w styczniu 2025 r. na łamach "European Heart Journal", w których uwzględniono 40 725 osób w wieku co najmniej 18 lat. Główny autor tych analiz prof. Lu Qi z Tulane University w Nowym Orleanie twierdzi, że u tych osób, które wypijały kawę głównie rano, ryzyko chorób sercowo-naczyniowych zmniejszyło się o 31 proc., a zagrożenie zgonem – o 16 proc. Z kolei w przypadku osób sięgających po kawę przez cały dzień takie zależności nie stwierdzono. Nie miało przy tym znaczenia ile kaw rano zostało wypitych – jedna czy trzy albo więcej.

Prof. Lu Qi tłumaczy to tym, że spożywanie kawy po południu lub wieczorem może zaburzać rytm serca oraz wpływać na poziom melatoniny. Niski poziom melatoniny może zwiększać ciśnienie tętnicze krwi oraz tzw. stres oksydacyjny, co z kolei zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.

Zbigniew Wojtasiński (PAP)

zbw/ agt/