"Obalanie tych mitów nie jest efektem moich własnych przemyśleń. W każdym rozdziale powołuję się na badania i doniesienia publikowane w uznanych pismach medycznych, jak +British Medical Journal+. Z prac tych wynikają wnioski często zupełnie inne od obiegowych opinii, którymi posługujemy się na co dzień" - powiedział PAP Zbigniew Wojtasiński, który przez wiele lat pracował w dziale naukowym Polskiej Agencji Prasowej.

Wszystkie 101 omawianych w książce mitów dotyczy kwestii istotnych dla naszego zdrowia - zawału serca, chorób nowotworowych, zdrowego odżywania się, picia alkoholu, otyłości i starzenia się.

Jak podkreślił publicysta, mity zdrowotne funkcjonują zarówno wśród pacjentów, jak i lekarzy, ale na pewno po stronie pacjentów jest ich więcej. Rozpowszechniają je zwłaszcza znane osoby, które mają dużą siłę oddziaływania.

"Przykładem jest chociażby Oprah Winfrey, której talk show ma największą oglądalność, a która nie zawsze propaguje w nim rzeczy mające uzasadnienie naukowe. Lansowała ona chociażby diety oczyszczające czyli tzw. detoksykację, a wiadomo, że organizm nie potrzebuje w tym żadnej pomocy, gdyż jest dobrze wyposażony w mechanizmy chroniące przed szkodliwymi substancjami i swobodnie eliminuje je z organizmu" - podkreślił Wojtasiński.

Od mitów na temat zdrowia nie są jednak wolni nawet lekarze, którzy - zdawałoby się - mają gruntowną wiedzę i śledzą najnowsze publikacje. Niektórzy z nich, na przykład, są przekonani o szkodliwości szczepionek ze względu na zawartość tiomersalu, tj. związku rtęci, przypomniał Wojtasiński. Uważają, że może one wywoływać zaburzenia neurologiczne - autyzm lub ADHD (tj. nadpobudliwość z deficytem uwagi).

"Tymczasem, nie ma żadnych naukowych dowodów na potwierdzenie tej tezy. Tiomersal jest etylowym związkiem rtęci, szybko eliminowanym z organizmu. Podaje się go w szczepionkach w małych dawkach, by chronić je przed skażeniem mikrobiologicznym. Ma zatem zwiększać bezpieczeństwo ich stosowania" - wyjaśnił publicysta. Jak przypomniał na 55 szczepionek stosowanych u dzieci do 6 miesiąca życia tylko 2 zawierają ten związek.

"Mitów zdrowotnych jest w społeczeństwie bardzo dużo. Niektóre z nich, mimo postępów nauki, wcale niełatwo jest wykorzenić. Tak było zresztą w całej historii medycyny. Przykładem może być odkrycie pod koniec XIX wieku, że gruźlicę wywołują bakterie. Przekonywanie środowiska medycznego, że to prawda zajęło ok. 20 lat" - powiedział Wojtasiński.

Podkreślił zarazem, jego najnowsza książka ma nie tylko obalać mity, ale też pokazywać skuteczne sposoby postępowania w wielu schorzeniach.

Zbigniew Wojtasiński jest dziennikarzem i filozofem. Od wielu lat popularyzuje wiedzę z zakresu medycyny i zdrowia. Był dziennikarzem działu naukowego PAP i dziennika "Rzeczpospolita". Od 2002 r. kieruje działem nauki i zdrowia tygodnika "Wprost". Za swoje zaangażowanie w popularyzację tematyki medycznej był wielokrotnie nagradzany, m.in przez Ministerstwo Zdrowia i Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich. W 2009 r. otrzymał wyróżnienie "Zasłużonemu - Polskie Towarzystwo Lekarskie". Jest autorem ksiażki "Umysł i medycyna" oraz "Medycyna i zdrowie".

"101 mitów o zdrowiu" ukazało się nakładem Wydawnictwa Trio.

PAP - Nauka w Polsce, Joanna Morga

kap