Nadwaga przed 50. rokiem życia zwiększa ryzyko śmierci z powodu raka trzustki

Rak trzustki jest stosunkowo rzadką chorobą - stanowi około 3 proc. wszystkich przypadków raka. Jest to jednak niezwykle śmiercionośny rodzaj nowotworu. Pięcioletni wskaźnik przeżywalności wynosi dla niego zaledwie 8,5 proc. W Stanach Zjednoczonych rak ten jest trzecią najczęstszą przyczyną zgonów z powodu nowotworów, zaraz po raku płuc i raku jelita grubego. Szacuje się, że tylko w tym jednym kraju w 2019 roku spowoduje on około 46 tys. zgonów.

„Tymczasem zapadalność na raka trzustki stale wzrasta od początku XXI wieku - mówi dr Eric J. Jacobs z Epidemiology Research przy American Cancer Society w Atlancie, główny autor badania. - Byliśmy zaskoczeni tym wzrostem, ponieważ wskaźniki palenia papierosów - główny czynnik ryzyka dla tej choroby - zmniejsza się”.

„Jednym z tropów jest dynamicznie zwiększająca się waga populacji amerykańskiej - kontynuuje naukowiec. - Jednak wcześniejsze badania wykazały, że nadmierna masa ciała jest związana tylko ze stosunkowo niewielkim wzrostem ryzyka raka trzustki, co nie wystarcza, aby w pełni wyjaśnić obserwowany w ostatnich latach wzrost wskaźników dla tego nowotworu”.

Jacobs wraz ze swoim zespołem postanowił rozwikłać tę zagadkę. Szybko okazało się, że większość dotychczasowych badań dotyczących związku pomiędzy masą ciała a rakiem trzustki opierała się na pomiarach wagi u osób starszych. Dlatego teraz naukowcy chcieli ustalić, czy nadmierna waga mierzona w wieku dorosłym, lecz nieco młodszym, może być silniej związana z ryzykiem raka trzustki niż waga mierzona u starszych ludzi.

Autorzy publikacji przeanalizowali dane zebrane od prawie 950 tys. amerykańskich dorosłych (w wieku 30-80 lat, bez raka) zarejestrowanych w ogólnokrajowym badaniu II American Cancer Society. Badanie to rozpoczęło się w 1982 roku i śledziło losy uczestników do 2014 roku. Na początku wszyscy uczestnicy zgłaszali swoją wagę i wzrost, na podstawie czego specjaliści obliczali ich wskaźniki masy ciała (BMI).

Przez cały okres obserwacji 8354 uczestników zmarło z powodu raka trzustki. Zgodnie z oczekiwaniami naukowców, wyższe BMI wiązało się ze zwiększonym ryzykiem zgonu z powodu tego nowotworu, ale wzrost ryzyka był najwyższy dla BMI ocenianego u młodszych uczestników.

Wzrost BMI o pięć jednostek, czyli przyrost wagi o ok. 14,5 kg dla osoby o wzroście 170 cm, był związany z 25-proc. wzrostem ryzyka raka u tych, którzy w momencie pomiaru mieli 30-49 lat, 19-proc wzrostem ryzyka u osób ocenianych między 50 a 59, 14-proc. wzrostem ryzyka w grupie 60-69 lat i 13-proc. - u osób z przedziału 70-89 lat.

Zdaniem Jacobsa, wyniki te wskazują, że nadmierna masa ciała może zwiększać ryzyko zgonu z powodu raka trzustki znacznie bardziej niż sądzono do tej pory. Co więcej - ostatnie pokolenia wkraczają we wczesny wiek średni ze znacznie wyższą wagą niż poprzednie generacje.

„Dlatego szacujemy, że 28 proc. zgonów z powodu raka trzustki u Amerykanów urodzonych w latach 1970-1974 będzie przypisywanych nadmiernej masie ciała, podczas gdy dla osób urodzony w latach 30-tych ubiegłego wieku było to tylko 15 proc.” - mówi.

„Nasze wyniki zdecydowanie sugerują, że aby zatrzymać i ostatecznie odwrócić niedawny wzrost wskaźników zapadalności na raka trzustki, trzeba skupić się przede wszystkim na zapobieganiu nadmiernemu przyrostowi masy ciała u dzieci i młodych dorosłych. Zresztą oprócz raka trzustki pomoże to zapobiec także wielu innym chorobom” - podsumowuje autor badania. (PAP)

kap/ ekr/