Długotrwałe korzystanie z węgla, drewna lub węgla drzewnego do gotowania wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zgonu z powodu chorób układu krążenia - wynika z badania zaprezentowanego podczas kongresu European Society of Cardiology w Monachium.
"Nasze badanie sugeruje, że ludzie, którzy używają paliw stałych do gotowania, powinni jak najszybciej przejść na elektryczność lub gaz" – powiedział dr Derrick Bennett z University of Oxford.
Naukowcy już wcześniej sugerowali, że zanieczyszczenie powietrza związane z gotowaniem na paliwach stałych takich jak węgiel, drewno czy węgiel drzewny może prowadzić do przedwczesnej śmierci z powodu chorób układu krążenia. Dowody były jednak ograniczone.
Nowe badanie objęło 341 730 dorosłych w wieku 30-79 lat, rekrutowanych w latach 2004-2008 z dziesięciu obszarów Chin. Uczestników pytano, jak często gotowali oraz o główne paliwo używane w ich trzech ostatnich gospodarstwach domowych. Następnie naukowcy oszacowali czas ekspozycji na paliwa stałe. Analiza była ograniczona do osób, które gotowały co najmniej raz w tygodniu w swoich trzech ostatnich miejscach zamieszkania i nie miały choroby sercowo-naczyniowej. Informacje dotyczące zgonów (do 1 stycznia 2017) zostały zebrane z rejestrów zgonów i dokumentacji szpitalnej.
Średnia wieku uczestników wynosiła 51,7 lat, przy czym trzy czwarte stanowiły kobiety. Dziewięć na dziesięć osób spędziło co najmniej 20 lat w swoich trzech ostatnich miejscach zamieszkania. Ogółem 22,5 proc. uczestników wykorzystywało do gotowania przede wszystkim paliwa stałe przez 30 lat lub więcej, 24,6 proc. - przez 10-29 lat, zaś 53,0 proc. przez mniej niż 10 lat. Wśród tych ostatnich 45,9 proc. nie korzystało z paliw stałych w ostatnich trzech miejscach zamieszkania, a 49,1 proc. zmieniło w tym czasie paliwo stałe na „czyste”- gaz lub elektryczność.
Podczas 3,4 miliona osobolat obserwacji, 8 304 uczestników zmarło z powodu choroby sercowo-naczyniowej. Po uwzględnieniu edukacji, palenia i innych czynników ryzyka sercowo-naczyniowego, każda dekada ekspozycji na paliwo stałe wiązała się z wyższym o 3 proc. ryzykiem zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych. W przypadku uczestników, którzy stosowali paliwa stałe przez 30 lat lub dłużej, ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych było o 12 proc. większe niż u tych, którzy używali ich przez mniej niż 10 lat.
W porównaniu do długotrwałego stosowania paliw stałych, czyste paliwa wiązały się z niższym ryzykiem zgonu z powodu chorób układu krążenia. Każda dekada po zamianie paliw stałych na czyste wiązała się z niższym o 5 proc. ryzykiem zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych. W przypadku osób, które przeszły na czyste paliwa o 10 lub więcej lat wcześniej ryzyko było porównywalne ze stałymi użytkownikami czystego paliwa. (PAP)
Autor: Paweł Wernicki
pmw/ ekr/
Fundacja PAP zezwala na bezpłatny przedruk artykułów z Serwisu Nauka w Polsce pod warunkiem mailowego poinformowania nas raz w miesiącu o fakcie korzystania z serwisu oraz podania źródła artykułu. W portalach i serwisach internetowych prosimy o zamieszczenie podlinkowanego adresu: Źródło: naukawpolsce.pl, a w czasopismach adnotacji: Źródło: Serwis Nauka w Polsce - naukawpolsce.pl. Powyższe zezwolenie nie dotyczy: informacji z kategorii "Świat" oraz wszelkich fotografii i materiałów wideo.
