Neandertalczyk tworzył sztukę naskalną ponad 64 tys. lat temu

Zdaniem naukowców uzyskane przez nich rezultaty to pierwsze poważne dowody na to, że to już neandertalczyk był autorem naskalnych malowideł znanych z epoki lodowcowej na terenie Europy. Oznaczać to może, że nasi krewniacy posiadali bardzo podobny zmysł artystyczny - donoszą badacze na łamach "Science".

Badania wykonał zespół pod kierunkiem badaczy z University of Southampton (Wielka Brytania) i Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology (Niemcy). Ich celem było określenie wieku malowideł z trzech jaskiń na terenie Hiszpanii. Okazało się, że mają co najmniej 64 tys. lat. Powstały zatem ok. 20 tys. lat przed przybyciem do Europy człowieka współczesnego z terenu Afryki.

"To jest niezwykle ekscytujące odkrycie, które każe nam sugerować, ze neandertalczycy byli bardziej wyrafinowani, niż do tej pory sądzono" - stwierdził współautor publikacji dr Chris Standish z University of Southampton.

W sumie naukowcy przeanalizowali ponad 60 próbek pobranych z jaskiń La Pasiega (północno-wschodnia Hiszpania), Maltravieso (zachodnia Hiszpania) i Ardales (południowo-zachodnia Hiszpania). We wszystkich malowidła wykonano m.in. czerwoną ochrą, czyli pigmentem uzyskanym z hematytu (minerału). Przedstawiają sylwetki zwierząt, figury geometryczne czy obrysy dłoni. Oprócz malowideł są też ryty naskalne.

Zdaniem badaczy ich wykonanie wymagało wyrafinowanego planowania - określenia miejsca wykonania przedstawień, dobrania źródła światła w czasie pracy wewnątrz jaskini czy znajomości mieszania pigmentu niezbędnego do malowania.

"Sztuka ta nie jest tylko jednorazowym przypadkiem. Mamy przykłady w trzech jaskiniach położonych 700 km od siebie i dowody na to, że to była długo trwająca tradycja. Jest całkiem możliwe, że podobna sztuka naskalna w innych jaskiniach znanych z Europy Zachodniej mogła być związana z neandertalczykami" - sugeruje współautor badań Paul Pettitt z Durham University w Wielkiej Brytanii.

Badacze zastosowali do określenia wieku malowideł metodę uranowo-torową, która opiera się na pomiarze rozpadu promieniotwórczego izotopów uranu i toru. Stosowana w tym celu do tej pory metoda radiowęglowa była mniej precyzyjna i wprowadzała badaczy w błąd.

Sugestie dotyczące tego, że swój udział w tworzeniu sztuki naskalnej w paleolitycznych jaskiniach mogli mieć neandertalczycy pojawiły się w "Science" już w 2012 r. Wówczas inna grupa badaczy określiła podobną metodą wiek ok. 50 malowideł europejskich jaskiń. Wiek części z nich określono wtedy na ponad 40 tys. lat. Obecne badania cofają ten wiek o 20 tys. lat.

PAP - Nauka w Polsce, Szymon Zdziebłowski

szz/ ekr/