Międzynarodowy zespół badawczy pod kierownictwem naukowców z Monachijskiego Uniwersytetu Technicznego (TUM) sprawdzał, jak szybko rosną drzewa w miastach na całym świecie w zmieniających się warunkach środowiskowych.

"Wpływ zmian klimatu na rośnięcie drzew w lasach był już przedmiotem wielu badań, ale niewiele wiemy o drzewach miejskich" – mówi prof. Hans Pretzsch z TUM, uczestniczący w nowatorskim badaniu.

Na jego potrzeby zebrano i przebadano próbki drewna twardzielowego z około 1400 drzew rosnących w Berlinie, Brisbane, Kapsztadzie, Hanoi, Houston, Monachium, Paryżu, Prince George w północno-zachodniej Kanadzie, Santiago de Chile i Saporo.

Miasta dobrano tak, by reprezentowały różne strefy klimatyczne. Dla każdego wybrano typowy, dominujący w nich gatunek drzew i zbadano okazy rosnące zarówno w centrum miasta, jak i na okolicznych terenach rolnych.

Wyniki były jednoznaczne: drzewa miejskie były średnio większe niż liczące tyle samo lat drzewa ”wiejskie”. Wprawdzie różnice w rozmiarze zmniejszały się wraz z wiekiem drzew, ale były cały czas znaczne.

”Różnica (wielkości – przyp. PAP) dla drzew liczących 50 lat wynosi około 25 proc., ale dla stuletnich spada niewiele poniżej 20 proc.” – opisuje Pretzsch.

Zdaniem badaczy przyspieszony wzrost drzew w mieście ma związek z istnieniem tzw. miejskich wysp ciepła. To coraz powszechniejsze zjawisko charakteryzuje się wyższymi temperaturami w miastach, a zwłaszcza ich centrach, niż na otaczających je terenach. Różnice temperatur mogą wynosić od 3 do 10 st. C.

Wyższe temperatury mogą przyspieszać rośnięcie drzew poprzez wydłużanie okresu wegetacyjnego oraz stymulując proces fotosyntezy. Z drugiej strony, przyspieszają też proces starzenia się drzew. Władze miast muszą więc liczyć się z częstszym usuwaniem i wymianą obumierających okazów, mówi Pretzsch.

Badaczom udało się też dowieść, że zmiany klimatu sprawiają, że wszystkie drzewa - zarówno miejskie, jak i ”wiejskie” – rosną szybciej. Tendencja ta jest widoczna od lat 60. XX wieku, podkreślają w publikacji.

”Ogólne przyspieszenie wzrostu drzew o około 20 proc., które wskazujemy w naszym badaniu, potwierdza wcześniejsze wyniki uzyskane w badaniach lasów oraz w badaniach nad uprawami rolnymi” – komentuje Pretzsch.

Nadal nie wiadomo jednak, czy przyspieszone zmianami klimatu rośnięcie drzew nie przyniesie nieprzewidzianych efektów ubocznych, i czy proces ten ma swoje granice. Kontynuując badania, naukowcy mają nadzieję poznać odpowiedzi na te pytania.

Więcej informacji tutaj. (PAP)

dwo/ agt/