„W kontekście prezydenckich wyborów w USA w 2024 r., federalnych wyborów w Kanadzie w 2025 r. i prezydenckich wyborów w Polsce w 2025 r. losowo wybrani uczestnicy prowadzili rozmowę z modelem AI, który przekonywał na rzecz jednego z dwóch najważniejszych kandydatów. Zauważyliśmy znaczące efekty dotyczące preferencji wyborczych, które są większe, niż typowe efekty tradycyjnych reklam wideo” – napisali naukowcy z Kanady, USA i Polski w artykule w „Nature”, w którym analizują możliwości wykorzystania AI w celach przekonywania wyborców i potencjalny wpływ botów na wybory i demokrację.

W badaniu udokumentowano, że strategie przekonywania stosowane przez boty „wskazują, że przekonują raczej za pomocą istotnych faktów i dowodów, niż wykorzystując złożone psychologiczne techniki przekonywania”. Badacze zauważyli jednak, że AI potrafi tworzyć fałszywe dane, „nie wszystkie przedstawiane fakty i dowody były jednak prawdziwe, we wszystkich krajach modele AI argumentujące za kandydatami z prawej strony przedstawiały więcej nieprawdziwych twierdzeń”. Badane osoby średnio spędzały od sześciu do ośmiu minut na rozmowie z botem. Wpływ botów na wybory polityczne był silniejszy w Kanadzie i Polsce niż w USA.

Gordon Pennycook, profesor z kanadyjskiego Uniwersytetu Regina, pracujący na wydziale psychologii amerykańskiego uniwersytetu Cornell, podkreślił w wypowiedzi dla publicznego nadawcy CBC, że celem badania było sprawdzenie skuteczności AI w polityce. „Jest bardzo przekonujące i bardziej przekonujące niż tradycyjne formy politycznej perswazji” – podkreślił.

„Jeśli celem byliby dobrani wyborcy w konkretnych okręgach wyborczych, można byłoby całkowicie zmienić wyniki wyborów” – powiedział kanadyjski naukowiec.

W kanadyjskiej części badania, które zostało przeprowadzone w ostatnim tygodniu kwietnia, tuż przed federalnymi wyborami do parlamentu, respondentów pytano o to, która z 17 kwestii była dla nich najważniejsza przy dokonywaniu wyboru na kogo będą głosować. Pośród tych, którzy mieli nastawienie bardziej sprzyjające liberałowi Markowi Carneyowi jedna na dziewięć osób dawała się przekonać do zmiany zdania, zaś pośród tych, którzy bardziej sprzyjali konserwatyście Pierre Poilievre’owi do zmiany zdania botowi udało się nakłonić jedną na trzynaście osób. „Bardzo dużo ludzi zmieniało zdanie” – podsumował Pennycook.

Autorzy badania napisali, że rozmowa z botem może „znacząco” wpłynąć na nastawienie wyborców. „Wydaje się wysoce prawdopodobne, że bazujące na AI podejście do przekonywania będzie odgrywać znaczącą rolę w przyszłych wyborach, z potencjalnie głębokimi konsekwencjami dla demokracji” – podsumowali.

Z Toronto Anna Lach(PAP)

lach/ mal/