Przewlekły stan zapalny może się wlec miesiącami, a nawet latami, zmuszając układ odpornościowy do ciągłego wysiłku. Wciąż nowe komórki musza bronić organizmu i naprawiać powstałe szkody. Choroby związane z przewlekłym stanem zapalnym, takie jak zapalenie stawów, nowotwory lub choroby autoimmunologiczne, mają bardzo negatywny wpływ na zdrowie człowieka, a częstość ich występowania rośnie.

Naukowcy z Mass General Brigham (zintegrowany akademicki system opieki zdrowotnej w USA) zidentyfikowali białko o nazwie WSTF, które można by wykorzystać do blokowania przewlekłego stanu zapalnego. Co ważne, wciąż mógłby się rozwijać ostry stan zapalny, niezbędny do reagowania na nowe, krótkoterminowe zagrożenia, takie jak infekcja wirusowa lub bakteryjna.

Zdaniem autorów badań ich odkrycie sugeruje nowe możliwości badania i leczenia stanu zapalnego w przyszłości.

„Przewlekłe choroby zapalne powodują wiele cierpienia i śmierci, ale wciąż mamy wiele do nauczenia się o tym, co powoduje przewlekły stan zapalny i jak go leczyć” — powiedział starszy autor, dr Zhixun Dou z Massachusetts General Hospital (który to szpital jest jednym z założycieli systemu opieki zdrowotnej Mass General Brigham). „Nasze odkrycia pomagają rozdzielić przewlekły i ostry stan zapalny, a także zidentyfikować nowy cel zatrzymania przewlekłego stanu zapalnego, który jest wynikiem starzenia się i choroby” - dodał.

Badając przewlekłe stany zapalne ludzkich komórek, naukowcy odkryli, że WSTF wchodzi w interakcje z innym białkiem (ATG8) wewnątrz jądra komórki, na skutek czego WSTF jest usuwane z jądra i ulega rozpadowi. W rezultacie uruchamiane są geny odpowiedzialne za przewlekły stan zapalny.

Naukowcy zaprojektowali terapię tłumiącą przewlekły stan zapalny i zaobserwowali wstępny sukces w przypadku mysich modeli starzenia, stłuszczeniowego zapalenia wątroby związanego z dysfunkcją metaboliczną (MASH) i choroby zwyrodnieniowej stawów.

Badania próbek tkanek od pacjentów z MASH lub chorobą zwyrodnieniową stawów wykazały, że WSTF jest tracone w wątrobach pacjentów z MASH, ale nie w wątrobach zdrowych dawców. Wykorzystując komórki ze stawów kolanowych pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów poddanych operacji wymiany stawu, wykazali, że terapia przywracająca WSTF zmniejsza przewlekły stan zapalny w badanej tkance.

Konieczne są dalsze badania w celu potwierdzenia terapeutycznego potencjału WSTF i opracowania konkretnych strategii ukierunkowanych na WSTF aby leczyć przewlekłe stany zapalne. Ponadto odkrycia sugerują, że w przewlekły stan zapalny mogą być zaangażowane inne podobne białka.

Paweł Wernicki (PAP)

pmw/ agt/