„Popularyzacja jest ważna, powinna być częścią misji każdego naukowca, ale trzeba ją robić dobrze” – podkreślił przewodniczący kapituły prof. Michał Kleiber, zwracając się do uczestników gali. Zaapelował do całego środowiska naukowego, by próbowało wypracować nowoczesne, atrakcyjne formy popularyzacji. „Jak będziemy tak działać, będziemy odczuwać coraz większą satysfakcję” – ocenił.

Dodał, że w tej kwestii problemów nie mają laureaci konkursu Popularyzator Nauki, dlatego wybór najlepszych to dla kapituły było "naprawdę trudne zadanie”.

Prof. Kleiber, podobnie jak obecni na uroczystości prezes PAP Marek Błoński oraz wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Marek Gzik, pogratulował wszystkim laureatom.

Wiceminister Gzik zaznaczył, że resort nauki przywiązuje dużą wagę do działań Fundacji PAP, która organizuje konkurs Popularyzator Nauki, i zapewnił, że będzie wspierał jej działania. „Te nagrody to jest wyraz wdzięczności dla laureatów i wyróżnionych za państwa pracę na rzecz popularyzacji nauki. Jeżeli uda nam się lepiej popularyzować osiągnięcia polskiego środowiska naukowego, będziemy mogli łatwiej pozyskać wyższe finansowanie” – powiedział.

Z kolei prezes PAP zwrócił uwagę, że dwie dekady, które minęły od organizacji pierwszej edycji konkursu Popularyzator Nauki i powstania serwisu Nauka w Polsce, to cała epoka. „Chodzi nie tylko o technologię, ale również o sferę popularyzacji nauki. Kiedy zaczynaliśmy z serwisem Nauka w Polsce, tego typu serwisów na rynku nie było. Nie było całej masy ludzi, którzy społecznie biorą udział w promowaniu nauki, nie było jeszcze pikników naukowych ani tak rozwiniętych mediów społecznościowych, gdzie również ta tematyka jest obecna” – przypomniał. Dodał, że serwis „dołożył naprawdę poważną cegiełkę” do rozwoju popularyzacji nauki.

W tym roku Nagroda Główna konkursu trafiła do redakcji miesięcznika "Delta". „Za pół wieku popularyzacji matematyki, fizyki, astronomii i informatyki na bardzo wysokim poziomie. Za umiejętność włączania w te działania naukowców, doktorantów i nauczycieli. Za wysoką merytoryczną i redakcyjną jakość publikacji” - uzasadniła swoją decyzję kapituła.

"Delta" to miesięcznik popularyzujący matematykę, fizykę, astronomię i informatykę, wydawany od 1974 roku. Chociaż dostępny jest w wersji papierowej, to teksty równolegle ukazują się też bezpłatnie w sieci. A z okazji 50–lecia redakcja zdigitalizowała całe archiwum i udostępniła je czytelnikom.

"Już samo znalezienie się w finale było dla nas wielkim wyróżnieniem. Bardzo duże podziękowania kieruję w stronę naszych autorów, którzy przysyłają nam artykuły, którzy dzielą się na naszych łamach pasją do nauki. Gdyby nie nasi autorzy, nie byłoby +Delty+" - powiedział, odbierając nagrodę redaktor naczelny pisma Szymon Charzyński.

W kategorii Naukowiec laureatem został Tomasz Miller z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. „Za ukazywanie piękna abstrakcyjnych struktur matematyki i fizyki oraz ich głębokiego związku z Wszechświatem. Za mówienie z pasją o zagadnieniach tak hermetycznych, jak hipoteza Riemanna, geometria zakrzywionej czasoprzestrzeni, interpretacje mechaniki kwantowej czy egzotyczne systemy liczbowe” - napisali członkowie kapituły konkursowej w uzasadnieniu.

"Bertrand Russel pisał, że matematyka odpowiednio przedstawiana odznacza się surowym pięknem podobnym do piękna rzeźby i piękno to wbrew obiegowym opiniom o hermetyczności matematyki jest dostępne dla wszystkich chętnych. Nie trzeba być matematykiem, żeby się nią cieszyć. Tak, jak nie trzeba być artystą, żeby cieszyć się sztuką. I moje doświadczenia popularyzatorskie w pełni to potwierdzają. Ludzi ciekawi matematyka" - powiedział Tomasz Miller odbierając nagrodę.

Z kolei w kategorii Animator zwycięzczynią została Dagmara Bożek z Instytutu Geofizyki PAN. Kapituła doceniła ją za "trwającą ponad dekadę działalność edukacyjną i popularyzatorską dotyczącą rejonów polarnych, polskich stacji badawczych i historii polskiej polarystyki". "Działania laureatki przynoszą efekty w kraju i za granicą” - napisano w uzasadnieniu.

Laureatka podkreśliła, że to wyróżnienie, które "dla całego środowiska polskich polarników, które jest mało widoczne medialnie, a jednak polskie badania polarne mają już wiek". "Mam ogromną przyjemność popularyzować wiedzę dotyczącą dokonań polskich polarników i polarniczek" - dodała.

Strefa Naukowa Festiwalu Fantastyki Pyrkon wygrała w tym roku w kategorii Zespół. Członkowie kapituły nagrodzili zespół za "stworzenie przy popularnym Festiwalu Fantastyki Pyrkon niszy służącej popularyzacji nauki". Podkreślili też "wysoki poziom, jakość i trzymanie się swoich zasad".

"Kiedy zaczynałam swoją przygodę z Pyrkonem, to finaliści tego konkursu (Popularyzator Nauki - PAP) byli dla mnie potencjalnymi gośćmi. To z tego grona wybierałam gości, a w tym roku sami znaleźliśmy się w tym zacnym gronie i jesteśmy ogromnie dumni z tego wyróżnienia" - powiedziała przedstawicielka zespołu Anna Pawłowska-Zygarowicz.

W kategorii Instytucja nagrodzono Europejską Fundację Kosmiczną, za "promowanie nauk o kosmosie i nauk STEM/STEAM poprzez organizowanie wydarzeń popularnonaukowych, warsztatów, szkoleń, hackatonów i konkursów". Kapituła zwróciła uwagę na "ogromny zasięg tych działań i budowanie społeczności zainteresowanej kosmosem".

Anna Łosiak, przedstawicielka zespołu Europejskiej Fundacji Kosmicznej zwróciła uwagę, że jest częścią "gigantycznej grupy ludzi, którzy pracują nad zorganizowaniem co roku obecnie chyba największego konkursu łazikowego na świecie".

Redakcja "Pulsara" – portalu popularnonaukowego, którego wydawcą jest POLITYKA - wygrała w kategorii Media. Jurorzy uzasadniając swój wybór, podkreślili wszechstronność, jakość i aktywność w przekazywaniu społeczeństwu wiedzy: newsów o odkryciach i artykułów problemowych, pisanych przez dziennikarzy i naukowców.

Odbierając nagrodę, wicenaczelna portalu "Pulsar" Katarzyna Czarnecka przypomniała, że jest on bardzo młodym tworem na rynku mediów, bo ma dopiero trzy lata. Przypomniała, że tworzenie portalu popularnonaukowego to ogromne wyzwanie finansowe na polskim rynku.

"Przede wszystkim chcielibyśmy podziękować wydawnictwu +Polityka+ i naszemu redaktorowi naczelnemu Jerzemu Baczyńskiemu, dlatego, że dla mediów, które utrzymują się same, pomysł stworzenia portalu popularnonaukowego, to pomysł dość osobliwy ekonomicznie" - zaznaczyła Czarnecka.

Poza tym kapituła zdecydowała o przyznaniu dwóch wyróżnień. Pierwsze z nich otrzymał ekohydrolog, dr Sebastian Szklarek z Europejskiego Regionalnego Centrum Ekohydrologii PAN w Łodzi za "popularyzację wiedzy nt. gospodarki wodnej oraz problemów dotyczących ilości i jakości jej zasobów".

Drugie wyróżnienie trafiło do zespołu badaczy z Uniwersytetu Łódzkiego - "W stronę dostępności". Kapituła doceniła ich m.in. za "innowacyjne i zróżnicowane wspieranie osób z niepełnosprawnościami w dostępie do sztuki i kultury, do regionalnego i europejskiego dziedzictwa kulturowego".

Jak co roku redakcja serwisu Nauka w Polsce przyznała nagrodę im. red. Tomasza Trzcińskiego za wzorcową politykę informacyjną. W tym roku trafiła ona do Eweliny Zambrzyckiej-Kościelnickiej, rzeczniczki Centrum Badań Kosmicznych PAN.

Do tegorocznej edycji konkursu zakwalifikowały się 94 zgłoszenia. Do finału weszły 23 osoby, zespoły i instytucje. Oceniła je kapituła złożona z przedstawicieli środowiska naukowego, popularyzatorów nauki i przedstawicieli portalu Nauka w Polsce. Obradom przewodniczył prof. Michał Kleiber - przewodniczący Polskiego Komitetu ds. UNESCO, wieloletni prezes PAN, b. minister nauki i informatyzacji, jeden z inicjatorów konkursu.

Konkurs Popularyzator Nauki organizowany jest przez serwis Nauka w Polsce, wydawany przez Fundację Polskiej Agencji Prasowej. Nagradzani są w nim ludzie i instytucje, którzy popularyzują naukę, pomagają innym bliżej poznać i lepiej zrozumieć zjawiska zachodzące wokół człowieka, przybliżają najnowsze wyniki badań naukowych, dzielą się wiedzą i pasją naukową z ludźmi, niezależnie od ich wieku, poziomu wykształcenia i kariery zawodowej odbiorców.

20. edycja konkursu PN finansowana jest ze środków budżetu państwa, przyznanych przez ministra nauki w ramach Programu Społeczna Odpowiedzialność Nauki II.(PAP)

Nauka w Polsce, Anna Bugajska, Urszula Kaczorowska

abu/ uka/ agt/ mhr/