W przeciwieństwie do RNA informacyjnego (mRNA), mikroRNA nie kodują białek, natomiast odgrywają ważną rolę regulacyjną: działając jak przełączniki, włączają lub wyłączają aktywność genów.

Badania przeprowadzone przez naukowców ze szwedzkiego Karolinska Institutet koncentrują się na tak zwanych małych niekodujących RNA (sncRNA), do których należą mikroRNA. Autorzy wykazali, w jaki sposób mikroRNA, kontrolują rozwój i różnicowanie się komórek w ludzkim zarodku w pierwszych dniach po zapłodnieniu. Ich odkrycia mogą przyczynić się do lepszego leczenia niepłodności.

Naukowcy opracowali atlas, który pokazuje, które sncRNA są kluczowe w dniach następujących po zapłodnieniu, kiedy zapłodnione jajo zaczyna się dzielić i formować wczesny zarodek (blastocystę). Cząsteczki sncRNA pomagają określić, które komórki staną się zarodkiem, a które utworzą łożysko, a zatem są kluczowe dla zdrowej ciąży.

„Zrozumienie tych procesów może pomóc w ulepszeniu metod leczenia niepłodności, takich jak zapłodnienie in vitro, ułatwiając identyfikację zarodków, mających największe szanse na rozwój” — powiedziała Sophie Petropoulos z Karolinska Institutet, która kierowała badaniem (https://www.nature.com/articles/s41467-024-52943-w).

Udało się zidentyfikować ważne grupy sncRNA, w tym dwa klastry mikroRNA (C19MC i C14MC), które odgrywają kluczową rolę w rozwoju i funkcjonowaniu komórek. C19MC znaleziono w komórkach, które później utworzyły łożysko, podczas gdy C14MC - w komórkach, z których składa się zarodek.

„Nasze badanie nie tylko ma znaczenie dla leczenia niepłodności, ale także otwiera drzwi do przyszłych badań nad terapią komórkami macierzystymi i biologią rozwoju, pomagając nam lepiej zrozumieć, jak zaczyna się życie” — dodała Sophie Petropoulos.(PAP)

Paweł Wernicki

pmw/ agt/