Prezydent Andrzej Duda był we wtorek gościem inauguracji roku akademickiego w Szkole Głównej Mikołaja Kopernika w Warszawie.

"Cieszę się, że ten szczególnie uroczysty dzień w życiu uczelni mogę świętować wraz z państwem w gronie znakomitych naukowców" – powiedział prezydent. Podziękował przedstawicielom uczelni "za współtworzenie unikalnego środowiska akademickiego, którego wyróżnikami są interdyscyplinarność i charakter międzynarodowy".

Osobne podziękowania Andrzej Duda skierował do rektorki Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika – prof. Gertrudy Uścińskiej. "Szczególne wyrazy uznania kieruję ku pani rektor Gertrudzie Uścińskiej, której długoletnie doświadczenie w kierowaniu instytucjami publicznymi oraz działalności akademickiej ma nieocenione znaczenie dla kształtowania nowej uczelni, jaką jest Szkoła Główna Mikołaja Kopernika".

"Podobnie jak w wielu ośrodkach akademickich w Polsce, również i tutaj społeczność uczelni powraca do wytężonej pracy podejmując nowe wyzwania i wyznaczając ambitne cele na nadchodzący rok akademicki. Każdy nowy etap wiąże się jednak z refleksją nad sobą, nad obraną edukacyjną ścieżką, a także nad tym, jak efektywnie kontynuować kształcenie i poszerzać wiedzę. Życzę wszystkim państwu – i wykładowcom i studentom, aby kroczyli państwo przez najbliższe miesiące, jasno wytyczonymi ścieżkami. I by kolejny etap podróży przez świat nauki przyniósł wszystkim państwu i uczelni znakomite owoce" – powiedział prezydent.

Przypomniał, że to z jego inicjatywy powstała Szkoła Główna Mikołaja Kopernika.

"Gdy w marcu 2022 r. występowałem z inicjatywą ustawodawczą, która zapoczątkowała cały ten projekt kopernikański – jak mówimy – miałem przeświadczenie, że jest to wielka szansa dla naszej nauki i szkolnictwa. I to przekonanie pozostaje dzisiaj we mnie równie silne jak wtedy. Szkoła Główna Mikołaja Kopernika ciąż znajduje się na wczesnym etapie rozwoju, a mimo tego już może poszczycić się osiągnięciami. Gratuluję państwu udanej współpracy z ponad setką naukowców, wykładowców i specjalistów z całego świata" – powiedział prezydent.

I zapewnił: "Akademia Kopernikańska, oraz państwa szkoła realizują zadania istotne dla polskiej nauki i mogą liczyć na moje nieodmienne wsparcie".

Akademia Kopernikańska i Szkoła Główna Mikołaja Kopernika zostały utworzone dzięki ustawie z 28 kwietnia 2022 r. o Akademii Kopernikańskiej. Inicjatywę promował ówczesny minister nauki Przemysław Czarnek.

Instytucje środowiska akademickiego, m.in. Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Polska Akademia Nauk, opowiedziały się przeciwko ustawie i apelowały o wstrzymanie nad nią prac. Negatywnie wypowiadała się też opozycja. Wskazywano, że niejasne jest źródło finansowania akademii. Podnoszono, że będzie ona dublować zadania istniejących instytucji. Posłowie zwracali też uwagę na to, że instytucja ta będzie upolityczniona, a część zapisów zawartych w ustawie – niekonstytucyjna.

W lipcu 2024 r. resort nauki opublikował projekt ustawy zakładającej likwidację Akademii Kopernikańskiej oraz Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika. Jak uzasadniono, oba ciała dublują zadania i rozwiązania ustrojowe innych instytucji - NCN, NCBR, NAWA. "Jej działalność nie prowadzi do uzyskania efektu synergii, przyczynia się natomiast do rozproszenia sił i środków dostępnych w systemie szkolnictwa wyższego i nauki" – napisano w projekcie ustawy. Za główny problem wymagający rozwiązania projektodawca - MNiSW, uznał "nieefektywność działalności" obu podmiotów, która wyraża się "w wyraźnie ujemnym z perspektywy interesu publicznego bilansie kosztów ponoszonych ze środków publicznych i korzyści uzyskiwanych z działalności tych instytucji". (PAP)

Nauka w Polsce, Urszula Kaczorowska

uka/ zan/