Rośliny czerpią korzyść ewolucyjną z obecności różnych gatunków owadów, zarówno zapylaczy, jak i roślinożerców. Okazuje się, że te rośliny, które zapylane są przez owady oraz muszą bronić się przed roślinożercami, lepiej adaptują się do różnych typów gleby – dowodzą naukowcy z Uniwersytetu w Zurichu (Szwajcaria).

Rośliny czerpią składniki odżywcze i wodę z gleby. Ponieważ różne rodzaje gleby różnią się składem chemicznym i fizycznym, rośliny muszą dostosować do nich swoją fizjologię.

Ten proces ewolucyjny prowadzi do powstania tzw. ekotypów, czyli roślin przystosowanych do lokalnych warunków, które różnią się nieco wyglądem, i których nie można już łatwo krzyżować z innymi ekotypami. Uważa się, że jest to pierwszy krok do powstania odrębnych gatunków.

Zespół badaczy kierowany przez biologa Floriana Schiestla odkrył, że interakcja roślin z zapylaczami i owadami roślinożernymi wpływa na ich lepszą adaptację do różnych rodzajów gleby, a tym samym na tworzenie ekotypów.

W trwającym dwa lata eksperymencie prowadzonym w szklarni na różnych typach gleby uprawiano około 800 roślin brukwi przez 10 pokoleń. Jedną grupę zapylały trzmiele, drugą zapylano ręcznie. Ponadto na jednych roślinach mieszkały mszycami (jako roślinożercy), na innych zaś nie. Pod koniec eksperymentu naukowcy analizowali, w jakim stopniu rośliny różnią się od siebie w zależności od gleby, to znaczy, czy udało im się wytworzyć nowy ekotyp.

Co do kształtu - jedynie rośliny zapylane przez trzmiele wykazywały wyraźne różnice między typami gleby, grupy roślin zapylanych ręcznie pozostały w dużej mierze takie same. Ten efekt wzmacniała obecność mszyc.

W badaniu zidentyfikowano także kilka genów, które mogą odgrywać rolę w procesie adaptacji.

Wyniki dowodzą, że adaptacja jest najskuteczniejsza, gdy rośliny są narażone na różnorodne interakcje ze strony środowiska. (PAP)

krx/ zan/