Stanowisko BP 784, relikty chaty z przybudówką z okresu średniowiecza. Zdjęcie i opracowanie Patryk Muntowski.

Sudan/Słone jezioro i setki nowych stanowisk - polscy badacze odsłaniają historię pustyni Bayuda

Słone paleojezioro, z którego wydobywano rzadki minerał natron, służący m.in. do mumifikacji ciał, produkcji szkła i ceramiki odkryli Polacy na pustyni Bayuda w Sudanie. W wyniku wieloletnich prac zidentyfikowali ponad 1,2 tys. nowych stanowisk archeologicznych, z czego ponad 400 w projekcie NCN.

  • Fot. Adobe Stock

    Archeolodzy UW analizują, jak mieszkano w Starej Dongoli

    W domostwach Starej Dongoli (Sudan) najwięcej prac domowych toczyło się we wspólnych przestrzeniach przedsionków lub dziedzińców, gdzie gotowano, spędzano czas, trzymano zwierzęta. Forma domostw nie zmieniała się na przestrzeni wieków, w przeciwieństwie do funkcji pomieszczeń - ustalili naukowcy CAŚ UW.

  • Fot. Adobe Stock

    Sudan/ Archeolodzy sprawdzają, jak mieszkańcy dawnych domostw korzystali z przestrzeni

    Pracujący na terenie Starej Dongoli (Sudan) archeolodzy z UW analizują ślady pierwiastków zachowane na podłogach dawnych domostw, by ustalić, w jaki sposób dawni mieszkańcy korzystali z przestrzeni, np. gdzie i jak gotowali.

  • Fragment ubrania, bawełna barwiona na niebiesko. Autor Mateusz Rekłajtis PCMA UW

    Średniowieczne tkaniny "mówią" o życiu mieszkańców Starej Dongoli

    Mieszkańcy Starej Dongoli (Sudan) recyklingowali ubrania, bo wiedzieli, że produkcja tkanin jest bardzo droga i czasochłonna. Swoje szaty barwili oszczędnie, ale szczególnie lubili kolor niebieski, który nie tylko ładnie wyglądał, ale i miał chronić przed złem.

  • Scena z królem Dawidem/ Scene with King David (fot. Adrian Chlebowski/ Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW)

    Odkrycie Polaków w Sudanie wśród najważniejszych dokonań archeologicznych w 2023 r.

    Odkrycie malowideł ze Starej Dongoli (Sudan) przez ekspedycję Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, znalazło się w gronie dziesięciu najważniejszych dokonań archeologii w 2023 roku, wskazanych przez prestiżowy amerykański magazyn Archaeology.

  • Ruiny klasztoru w Ghazali, Adobe Stock

    Badacze UW wiedzą coraz więcej o życiu mnichów średniowiecznego Ghazali

    Mnisi ze średniowiecznego Ghazali (Sudan) cieszyli się wysokim statusem społecznym. Przybywali tam z nawet odległych rejonów Afryki. Nie dotykały ich choroby metaboliczne, związane z niedożywieniem. Mieli bowiem dostęp do świeżych owoców i warzyw, mięso spożywali w dość dużych ilościach i regularnie.

  • Badania wykopaliskowe w Basenie Letti. Fot. M.Osypińska

    Sudan/ Na cmentarzysku sprzed 7 tys. lat odkryto narzędzia do upuszczania krowom krwi

    Zestaw kościanych narzędzi, służących prawdopodobnie do upuszczania krowom krwi, znaleźli naukowcy z Polskiej Akademii Nauk w Basenie Letti w północnym Sudanie. To może być najstarszy dowód na tego typu praktyki - uważają odkrywcy.

  • fot. D.F.Wieczorek, CAŚ UW

    Sudan/ Polacy odkryli bloki pokryte hieroglifami w Starej Dongoli; znalezisko może cofnąć historię miasta o tysiąc lat

    Pokryte hieroglifami piaskowcowe bloki z faraońskiej świątyni odkryli polscy archeolodzy w czasie badań w Starej Dongoli w Sudanie. Pochodzą z 1 połowy I tysiąclecia p.n.e. Do tej pory nie natrafiono tam na ruiny z tak wczesnego okresu; może to cofnąć historię miasta o tysiąc lat.

  • Meczet dominuje nad pozostałościami średniowiecznego miasta (Fot. Tomomi Fushiya/CAŚ UW)

    Międzynarodowy zespół ekspertów odrestauruje najstarszy meczet Sudanu

    Najstarszy meczet w Sudanie, położony w Starej Dongoli, odrestauruje międzynarodowy zespół ekspertów w ramach grantu przyznanego Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej (CAŚ) UW przez fundację ALIPH - poinformowało CAŚ UW. Na ten cel przeznaczono 1 mln dolarów.

  • Grupa grobowników w kopule grobowej na cmentarzu muzułmańskim, źródło: UPP

    Naukowcy z UPP zbadali nietoperze żyjące na stanowisku archeologicznym w Sudanie

    Do polskich archeologów, prowadzących od lat badania w Starej Dongoli (Sudan), dołączyli zoologowie z Poznania, by zbadać tamtejsze kolonie nietoperzy. Naukowcy szukają sposobu na pogodzenie różnych potrzeb: ochrony zabytków, bezpieczeństwa odwiedzających - i spokoju lokalnych populacji zwierząt.

Najpopularniejsze

  • Fot. Adobe Stock

    Popularyzatorzy Nauki poszukiwani; rusza XXI edycja konkursu

  • Polski astronauta wrócił do kraju

  • Uznański-Wiśniewski: każdy dzień noszenia polskiej flagi na orbicie był ogromną dumą

  • Premier: staramy się, by Europejska Agencja Kosmiczna zbudowała w Polsce swój ośrodek

  • Wrocław/ Naukowcy zbadają przydatność mikroglonów wulkanicznych do pozyskiwania surowców w kosmosie

  • Fot. Adobe Stock

    Rosja/ Po trzęsieniu ziemi na Kamczatce wystąpiło 30 wstrząsów wtórnych

  • Naukowcy: miny przeciwpiechotne zagrażają nie tylko ludziom, ale i przyrodzie, ekosystemom

  • Tylko 9,5 proc. obszarów podziemnej sieci grzybów na Ziemi znajduje się na terenach chronionych

  • Naukowcy: wirusowe zapalenie wątroby to nadal istotny problem w Ukrainie

  • Komunikaty pisane przez ludzi wydają się bardziej wiarygodne niż tworzone przez SI

Warszawa, 24.07.2025. Dyrektor Europejskiej Agencji Kosmicznej Josef Aschbacher podczas konferencji prasowej tow. powitaniu polskiego astronauty, członka załogi misji Axiom-4 dr Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego w Porcie Lotniczym im. Chopina na Okęciu w Warszawie, 24 bm. Polski astronauta wrócił do kraju na pokładzie specjalnego rządowego samolotu. (jm) PAP/Leszek Szymański

Szef Europejskiej Agencji Kosmicznej: Polak niezwykle mocnym kandydatem na stałego astronautę ESA

Sławosz Uznański-Wiśniewski to dobry, niezwykle mocny kandydat na stałego członka Europejskiego Korpusu Astronautów – powiedział PAP dyrektor generalny Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA) Josef Aschbacher.

newsletter

Zapraszamy do zapisania się do naszego newslettera